4.000 USD chỉ là khởi đầu, vàng đang bước vào siêu chu kỳ, sẽ còn tăng giá mạnh?
Giá vàng giao ngay đã thiết lập kỷ lục mới khi lần đầu tiên vượt mốc 4.000 USD/ounce, được thúc đẩy bởi những lo ngại sâu sắc về nền kinh tế Mỹ và nguy cơ đóng cửa chính phủ.
Đây là cột mốc lịch sử đối với kim loại quý vốn chỉ giao dịch dưới mức 2.000 USD ở thời điểm hai năm trước. Hiện tại, tính từ đầu thế kỷ đến nay, mức lợi suất mà vàng mang lại đã vượt xa cổ phiếu.
Chỉ riêng trong năm nay, giá vàng đã tăng hơn 50%, phản ánh những bất ổn về thương mại toàn cầu, câu hỏi xung quanh tính độc lập của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và những lo ngại về tình hình tài khóa của nước Mỹ.
Bên cạnh đó, căng thẳng địa chính trị leo thang đã thúc đẩy nhu cầu về tài sản trú ẩn an toàn, trong khi các ngân hàng trung ương trên thế giới tiếp tục tích trữ kim loại quý này với tốc độ kỷ lục.
Đà tăng giá càng thêm mạnh mẽ khi các nhà đầu tư tìm kiếm công cụ phòng ngừa rủi ro giữa bế tắc ngân sách tại Washington. Việc Fed khởi động chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ cũng tạo thuận lợi cho vàng - dù đây là tài sản không sinh lời.
Phản ánh tâm lý thị trường, các nhà đầu tư đã đổ xô vào các quỹ ETF, với dòng vốn chảy vào các quỹ ETF vàng đạt mức cao nhất trong hơn ba năm vào tháng 9 vừa qua.
"Vàng vượt 4.000 USD không đơn thuần xuất phát từ tâm lý sợ hãi, mà còn phản ánh xu hướng tái phân bổ danh mục đầu tư", bà Charu Chanana, chiến lược gia tại Saxo Capital Markets, nhận định.
Theo bà Chanana, trong bối cảnh số liệu kinh tế chững lại và khả năng Fed tiếp tục cắt giảm lãi suất, lợi suất thực đang có xu hướng giảm. Trong khi đó, cổ phiếu công nghệ AI có dấu hiệu bị định giá quá cao.
"Các ngân hàng trung ương đã đặt nền móng cho đợt tăng giá này, nhưng hiện tại các quỹ bán lẻ và ETF đang trở thành động lực chính thúc đẩy đà tăng tiếp theo", bà nhấn mạnh.
Giá vàng giao ngay đã tăng tới 1,3% lên mức đỉnh 4.037,10 USD/ounce vào sáng thứ Tư (ngày 8/10 - giờ Mỹ). Tính đến 14:02 giờ Singapore, kim loại quý này đang giao dịch quanh ngưỡng 4.028,13 USD.
Những đợt tăng giá đột biến của vàng thường phản ánh các khủng hoảng kinh tế - chính trị lớn. Kim loại quý này đã vượt mốc 1.000 USD sau khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, chạm 2.000 USD trong đại dịch Covid-19, và phá ngưỡng 3.000 USD khi chính sách thuế quan của chính quyền Trump khuấy đảo thị trường toàn cầu hồi tháng 3.
Lần này, vàng vượt 4.000 USD trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump liên tục công kích Fed, bao gồm những lời đe dọa nhằm vào Chủ tịch Jerome Powell và nỗ lực truất phế Thống đốc Lisa Cook - được coi là thách thức nghiêm trọng nhất từ trước đến nay đối với tính độc lập của ngân hàng trung ương Mỹ.
Một Fed bị áp lực, có thể hạ lãi suất và vô tình thúc đẩy lạm phát tăng cao, sẽ tạo ra môi trường lý tưởng cho vàng. Kim loại quý này được coi là công cụ phòng ngừa lạm phát hiệu quả, đồng thời hưởng lợi khi chi phí vay thấp khiến tiền mặt và trái phiếu kém hấp dẫn hơn.
"Chúng tôi dự báo vàng sẽ đạt đỉnh chu kỳ khi lo ngại về tính độc lập của Fed lên cao nhất", các nhà phân tích Macquarie Bank viết trong báo cáo ngày 30/9. "Tuy nhiên, nếu Fed bị chi phối và mắc sai lầm chính sách nghiêm trọng, đà tăng của vàng có thể còn mạnh mẽ hơn nhiều".
Ông Stephen Miller, cố vấn chiến lược đầu tư tại GSFM, nhấn mạnh giá trị cốt lõi của vàng trong danh mục đầu tư.
"Lý do các nhà đầu tư mua và nên mua vàng chính là khả năng đa dạng hóa danh mục", ông Miller cho biết. "Xu hướng này mới chỉ bắt đầu. Vàng sẽ ngày càng được công nhận như một thành phần thiết yếu của chiến lược đầu tư thận trọng". Bên cạnh đó, ông dự báo giá vàng có thể chạm mốc 4.500 USD vào giữa năm 2026.
Tỷ phú Ray Dalio, người sáng lập quỹ đầu cơ Bridgewater Associates, hôm thứ Ba khẳng định vàng "chắc chắn" là kênh trú ẩn an toàn hơn đồng USD. Ông so sánh đợt tăng giá này với giai đoạn những năm 1970.
Quan điểm tương tự cũng đến từ Ken Griffin, người sáng lập Citadel, khi cho rằng sự tăng giá của vàng phản ánh mối lo ngại sâu sắc về sức mạnh của đồng tiền Mỹ.
"Việc vàng chinh phục ngưỡng 4.000 USD không chỉ thể hiện nhu cầu trú ẩn tăng vọt, mà còn bộc lộ sự mất lòng tin ngày càng nghiêm trọng vào tài sản giấy tệ giữa rủi ro tài chính và căng thẳng địa chính trị leo thang", bà Hebe Chen, nhà phân tích tại Vantage Markets ở Melbourne, nhận định.
Tuy nhiên, bà cũng cảnh báo: "Trong ngắn hạn, một giai đoạn điều chỉnh có khả năng xảy ra sau đà tăng mạnh không ngừng nghỉ như vậy."
Các ngân hàng trung ương đã trở thành động lực chính của thị trường vàng, chuyển từ bán ròng sang mua ròng sau khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008.
Tốc độ mua vào tăng gấp đôi sau khi Mỹ và đồng minh đóng băng dự trữ ngoại hối của Nga năm 2022 - hậu quả từ cuộc xâm lược Ukraine. Động thái này thúc đẩy nhiều ngân hàng trung ương tái cân nhắc chiến lược đa dạng hóa dự trữ.
Lạm phát gia tăng cùng lo ngại rằng chính phủ Mỹ có thể đối xử bất lợi hơn với các chủ nợ nước ngoài đã càng làm nổi bật vị thế của vàng như tài sản chiến lược trong mắt các nhà hoạch định chính sách.
Bà Lina Thomas, chiến lược gia hàng hóa tại Goldman Sachs, đánh giá việc ngân hàng trung ương tăng cường mua vàng là "sự thay đổi mang tính cấu trúc trong hành vi quản lý dự trữ".
"Chúng tôi không kỳ vọng xu hướng này sẽ đảo ngược trong ngắn hạn", bà Thomas viết trong báo cáo tháng 9. "Kịch bản cơ sở của chúng tôi cho rằng đà tích trữ hiện tại của khu vực công sẽ tiếp diễn trong ít nhất ba năm tới."
Dựa trên nhận định này, Goldman Sachs tuần này đã nâng dự báo giá vàng cho tháng 12/2026 lên 4.900 USD/ounce, tăng 600 USD so với dự báo trước đó là 4.300 USD.
Không chỉ vàng, các kim loại quý khác cũng ghi nhận đà tăng ấn tượng. Giá bạc tăng tới 2,3% lên 48,9389 USD/ounce - mức cao nhất kể từ tháng 4/2011. Bạch kim và palladium cũng đều tăng giá.
Chỉ số Bloomberg Dollar Spot tăng 0,2%, cho thấy đà tăng của kim loại quý không hoàn toàn phụ thuộc vào sự suy yếu của đồng USD.
Tham khảo Financial Times (FT)
