'Angkor Wat thu nhỏ của Việt Nam' lọt top tour khám phá lịch sử 'hot' nhất châu Á

Theo tạp chí du lich Time Out có trụ sở ở Anh, Thánh địa Mỹ Sơn của Việt Nam là một trong những điểm đến hấp dẫn hàng đầu châu Á bởi giá trị văn hóa, lịch sử to lớn.

Bên cạnh các tour như Tìm hiểu về Phật giáo tại Chiang Mai, Thái Lan; Ngắm Angkor Wat lúc bình minh tại Siem Reap, Campuchia; Tham gia lễ cầu nước tại Bali, Indonesia; Khám phá di tích khảo cổ Mỹ Sơn của Việt Nam lọt vào top các tour khám phá lịch sử nổi tiếng nhất châu Á.

Time Out cho biết, từ Hội An, chỉ mất một giờ lái xe qua những ngôi làng cổ kính trên đường đến di tích khảo cổ Mỹ Sơn. Trong chuyến đi này, hướng dẫn viên sẽ giải thích cho du khách về việc các di tích linh thiêng ban đầu đã bị phá hủy như thế nào trong các trận chiến cổ đại và thời hiện đại.

Tạp chí du lịch này nhấn mạnh, sức sống bền bỉ của những công trình cổ đại đổ nát này tồn tại qua bao thăng trầm vẫn luôn có sức hấp dẫn riêng.

Di sản Văn hóa Thế giới độc đáo hàng đầu châu Á

Thánh địa Mỹ Sơn được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới vào năm 1999, tại Hội nghị lane thứ 23, diễn ra ở thành phố Morocco. Đây là di tích mang đậm dấu ấn của Vương quốc Chăm Pa.

Thánh địa Mỹ Sơn là một quần thể đền tháp có niên đại từ thế kỷ IV đến thế kỷ XIII sau Công Nguyên, nằm trong vùng núi thuộc tỉnh Quảng Nam cũ, nay là TP. Đà Nẵng. Khu di tích này từng là thủ đô tôn giáo và chính trị của Vương quốc Chăm Pa trong phần lớn thời gian tồn tại.

Thánh địa Mỹ Sơn được mệnh danh là “Angkor Wat thu nhỏ của Việt Nam”,bao bọc bởi dãy núi trùng điệp, hình thành nên lưu vực đầu nguồn của sông Thu Bồn. Con sông này chảy qua vùng đất từng là trung tâm của vương quốc Chăm Pa cổ, trước khi đổ ra Biển Đông tại khu vực Hội An. Vị trí địa lý này không chỉ mang giá trị tôn giáo và tự nhiên mà còn có ý nghĩa chiến lược quan trọng, thuận lợi cho việc phòng thủ và phát triển kinh tế - văn hóa.

Theo thông tin từ UNESCO, trong suốt hơn mười thế kỷ, Mỹ Sơn là trung tâm tôn giáo và nghi lễ của vương triều Chăm Pa - nơi gắn liền với tộc Dừa, dòng tộc hoàng gia đã thống nhất các nhóm người Chăm và lập nên quốc gia Champapura (nghĩa là “Thành phố của người Chăm”) vào năm 192 SCN.

Dưới ảnh hưởng sâu đậm của Ấn Độ giáo từ tiểu lục địa Ấn Độ, người Chăm đã xây dựng tại đây hàng loạt đền tháp để thờ phụng các vị thần như Krishna, Vishnu, đặc biệt là thần Shiva - vị thần tối cao được tôn sùng nhất. Dù Phật giáo Đại thừa từng du nhập và có ảnh hưởng nhất định ở khu vực phía Bắc vương quốc từ thế kỷ IV, song Ấn Độ giáo phái thờ thần Shiva vẫn luôn giữ vai trò là quốc giáo chính thống.

Các công trình tại Mỹ Sơn là minh chứng nổi bật cho trình độ kỹ thuật, tư duy mỹ thuật và chiều sâu tâm linh của nền văn minh Chăm Pa. Các đền tháp ở đây được xây chủ yếu bằng gạch nung kết hợp với các chi tiết chạm khắc bằng sa thạch tinh xảo, tái hiện những hình ảnh, biểu tượng và huyền thoại trong Ấn Độ giáo.

Về kiến trúc, các tháp đền mô phỏng hình ảnh núi Meru - ngọn núi huyền thoại trong vũ trụ quan Hindu, được xem là nơi ngự trị của các vị thần, tượng trưng cho sự thiêng liêng, vững bền và thăng hoa.

Ngày nay, quần thể Mỹ Sơn còn bảo tồn được tám nhóm đền chính với 71 công trình lớn nhỏ vẫn đứng vững, cùng nhiều di tích khảo cổ học đang được nghiên cứu. Tổng thể này phản ánh đầy đủ quá trình hình thành, phát triển và biến đổi của nghệ thuật kiến trúc - tôn giáo Chăm Pa trong suốt hơn một thiên niên kỷ.

Mỹ Sơn không chỉ là trung tâm tôn giáo quan trọng mà còn là minh chứng tiêu biểu cho sự giao thoa văn hóa giữa bản địa Đông Nam Á và Ấn Độ cổ đại. Quần thể này cho thấy cách người Chăm tiếp nhận và bản địa hóa những yếu tố văn hóa ngoại lai, tạo nên một phong cách nghệ thuật và tín ngưỡng độc đáo, không nơi nào khác trong khu vực có được.

Sau khi các nhà khảo cổ người Pháp phát hiện và nghiên cứu di tích, công tác bảo tồn Thánh địa Mỹ Sơn được chú trọng hơn. Từ đầu thế kỷ XX đến nay, các nỗ lực bảo tồn của Việt Nam và quốc tế đã mang lại kết quả tốt. Trải qua nhiều biến động lịch sử, đặc biệt là những tổn thất trong các cuộc chiến tranh, nhiều đền tháp đã bị hư hại nhưng phần lớn công trình còn lại vẫn được duy trì và trùng tu cẩn trọng.

Năm 1979, Bộ Văn hóa Việt Nam công nhận Mỹ Sơn là Di tích Quốc gia, và đến năm 2009, nơi đây tiếp tục được xếp hạng là Di tích Quốc gia đặc biệt. Mọi hoạt động bảo tồn, khai thác và quản lý khu di tích đều tuân thủ nghiêm ngặt theo Luật Di sản Văn hóa (2001, sửa đổi 2009).

Thánh địa Mỹ Sơn ngày nay không chỉ là biểu tượng của nghệ thuật kiến trúc và tôn giáo Chăm Pa, mà còn là minh chứng sống động cho sự giao thoa, kế thừa và phát triển văn hóa trong lịch sử Việt Nam và khu vực Đông Nam Á.

Khám phá Thánh địa Mỹ Sơn

Nếu muốn khám phá Thánh địa Mỹ Sơn, bạn nên lưu ý các thông tin liên quan đến thời tiết cùng những trải nghiệm độc đáo sau đây:

Khu di tích này nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, với hai mùa rõ rệt trong năm là mùa mưa và mùa khô. Nhiệt độ trung bình trong năm khoảng 25,6 độ C, khá ôn hòa, thích hợp cho các hoạt động tham quan ngoài trời.

Khoảng thời gian đẹp nhất để đến Mỹ Sơn là từ tháng 1 đến tháng 9, khi tiết trời khô ráo, mát mẻ, ít mưa, thuận tiện cho việc di chuyển, chụp ảnh và khám phá toàn bộ khu di tích. Trong khi đó, từ tháng 10 đến tháng 12 là mùa mưa, thời tiết thất thường, có những cơn mưa kéo dài khiến đường đi trơn trượt, ảnh hưởng đến việc tham quan ngoài trời. Vì vậy, du khách nên cân nhắc kỹ nếu có ý định đến đây vào những tháng cuối năm.

Khi đến với Thánh địa Mỹ Sơn, du khách sẽ được chiêm ngưỡng quần thể đền tháp cổ kính cùng nhiều trải nghiệm thú vị. Một trong những điểm nhấn đặc biệt là con đường cổ rộng khoảng 8m, được phát hiện bởi các chuyên gia Ấn Độ trong quá trình trùng tu và phục dựng di tích. Con đường này có hai bức tường song song, sâu khoảng 1m dưới lòng đất, được chạm khắc nhiều họa tiết tinh xảo cho thấy kỹ thuật xây dựng và nghệ thuật trang trí độc đáo của người Chăm cổ.

Bên cạnh việc khám phá các công trình kiến trúc và điêu khắc độc đáo, du khách còn có cơ hội thưởng thức điệu múa Apsara - một loại hình nghệ thuật truyền thống đặc sắc của người Chăm. Điệu múa được lấy cảm hứng từ bức tượng “Apsara - Linh hồn của đá”, thể hiện vẻ đẹp mềm mại, uyển chuyển và đầy quyến rũ của những vũ nữ Chăm trong trang phục rực rỡ.

Tiếng trống Paranưng và khèn Saranai vang lên hòa quyện cùng những động tác múa nhịp nhàng khiến du khách như được sống lại trong không gian linh thiêng của nền văn hóa Chăm Pa cổ xưa.

Nếu có dịp ghé thăm Mỹ Sơn vào tháng 7 theo lịch Chăm, bạn còn có cơ hội hòa mình vào lễ hội Kate - một trong những lễ hội lớn và quan trọng nhất của người Chăm. Đây là dịp để cộng đồng người Chăm tưởng nhớ tổ tiên, tạ ơn các vị thần, đồng thời cũng là sự kiện thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Tham gia lễ hội, bạn sẽ được chứng kiến những nghi thức truyền thống như lễ rước nước, rước lễ phục, lễ cúng cầu an cùng nhiều tiết mục múa hát dân gian đặc sắc, phản ánh đời sống văn hóa phong phú và tâm linh sâu sắc của người Chăm.

Không chỉ là một điểm đến tâm linh và văn hóa, Mỹ Sơn còn là “thiên đường sống ảo” cho những tín đồ yêu thích nhiếp ảnh. Mỗi góc của Thánh địa đều mang nét cổ kính, huyền bí. Những ngôi tháp gạch rêu phong, bức phù điêu tinh tế hay con đường cổ đầy dấu tích thời gian đều có thể trở thành phông nền hoàn hảo cho những bức ảnh nghệ thuật.

Khám phá Thánh địa Mỹ Sơn không chỉ đơn thuần là hành trình tham quan di tích cổ mà còn là cơ hội để hòa mình vào không gian văn hóa, nghệ thuật và tâm linh đặc sắc của người Chăm xưa.