Bí ẩn dòng sông ‘nước sôi’ 6,2km giữa rừng mưa Amazon: Nóng tới 86 độ C, đủ sức ‘luộc chín’ mọi vật vô tình rơi xuống
Ẩn sâu trong lòng rừng rậm Amazon là dòng sông “nước sôi” Shanay-timpishka có thể e dọa tính mạng bất kỳ sinh vật nào vô tình rơi xuống.
Theo IFL Science, dù đã được cộng đồng bản địa biết đến qua nhiều thế kỷ, mãi đến năm 2011, nhà vật lý địa chất người Peru Andrés Ruzo mới chính thức ghi nhận và nghiên cứu dòng sông kỳ lạ này. Đặc biệt, sông Shanay-timpishka chưa từng xuất hiện trên bản đồ và vẫn là một câu hỏi lớn đối với giới khoa học.
Trong tiếng địa phương, “Shanay-timpishka” mang ý nghĩa “sôi sục với hơi nóng Mặt Trời”. Điều khiến giới nghiên cứu bất ngờ là dòng sông nằm cách trung tâm núi lửa gần nhất tới hơn 700km. Đây là điều hiếm gặp, bởi các hiện tượng địa nhiệt thường chỉ xuất hiện gần các khu vực có hoạt động núi lửa mạnh.
Không chỉ nóng bỏng, Shanay-timpishka còn gây ấn tượng với kích thước lớn. Dòng sông dài hơn 6,2km, với chiều rộng đủ để bao phủ một con đường hai làn. Để duy trì nhiệt độ cao như vậy, nguồn nhiệt của dòng sông cần phải vô cùng khổng lồ.
Qua nghiên cứu, Ruzo phát hiện rằng nước sông không bắt nguồn từ dầu khí hay khí gas như nhiều giả thuyết ban đầu. Phân tích hóa học cho thấy đây là kết quả của chu trình thủy nhiệt: nước mưa thấm sâu vào lòng đất, được nung nóng bởi nhiệt từ lõi Trái Đất, rồi trào ngược lên mặt đất, tạo thành dòng sông nước sôi độc đáo.
Nhiệt độ khắc nghiệt của Shanay-timpishka là mối đe dọa lớn đối với động vật lỡ rơi xuống. Theo Ruzo, cơ thể các nạn nhân sẽ bị tổn thương nghiêm trọng ngay tức khắc: Mắt bị phá hủy đầu tiên, sau đó là da thịt bị nước sôi làm bỏng rộp và "luộc chín" dần.
Với người dân địa phương, Shanay-timpishka không chỉ là một kỳ quan thiên nhiên mà còn là biểu tượng tâm linh sâu sắc. Họ tin rằng con sông kết nối con người với thiên nhiên và thế giới linh thiêng. Tuy nhiên, sự phá rừng và khai thác bừa bãi xung quanh khu vực đang đe dọa nghiêm trọng hệ sinh thái độc đáo này.
Để bảo vệ dòng sông trước nguy cơ tàn phá, Ruzo cùng các nhà khoa học đã kêu gọi chính phủ Peru tuyên bố Shanay-timpishka là di tích quốc gia. Bên cạnh đó, họ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển du lịch sinh thái có trách nhiệm nhằm bảo vệ dòng sông và giá trị văn hóa mà nó đại diện.
Shanay-timpishka là minh chứng rõ nét rằng ngay cả trong thế kỷ 21, Trái Đất vẫn còn những bí ẩn thiên nhiên chưa được khám phá trọn vẹn. Việc gìn giữ những kỳ quan như dòng sông nước sôi không chỉ có giá trị khoa học mà còn giúp bảo vệ di sản văn hóa và sinh thái quý giá cho thế hệ mai sau.