Chi 2,7 tỷ USD nhập khô dầu đậu tương, không đồng ý giảm thuế về 0%

Bộ Tài chính vừa có tờ trình gửi Chính phủ về dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 26/2023/NĐ-CP của Chính phủ về Biểu thuế xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan.

Về mặt hàng khô dầu đậu tương, Bộ Tài chính cho biết, Bộ NN-PTNT, Bộ Công an và một số Hiệp hội đã kiến nghị điều chỉnh giảm thuế suất thuế nhập khẩu MFN (thuế suất thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu ưu đãi) của mặt hàng này từ 2% xuống 0%.

Theo Bộ Tài chính, khô dầu đậu tương là sản phẩm từ quá trình ép dầu hạt đậu tương. Mặt hàng này là một trong những nguyên liệu quan trọng để sản xuất thức ăn chăn nuôi. 

Số liệu thống kê cho thấy, tổng nhu cầu thức ăn (ngô, khô đậu tương, cám, bột cá...) cho toàn ngành chăn nuôi Việt Nam khoảng 33 triệu tấn/năm. Hiện nay, nước ta đã có nhà máy sản xuất được khô dầu đậu tương. Tuy nhiên, sản lượng trong nước chỉ đạt khoảng 13 triệu tấn/năm, tương đương với 35% nhu cầu. Phần còn lại phải phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu.

Năm 2022, nước ta phải chi ra 2,7 tỷ USD để nhập khẩu khoảng 5 triệu tấn khô dầu đậu tương. 

Trong 7 tháng năm 2023, kim ngạch nhập khẩu khô dầu đậu tương chịu thuế suất MFN đạt khoảng 1,2 tỷ USD. Giá trung bình nhập khẩu đạt 645 USD/tấn, không thay đổi nhiều so với cùng kỳ năm 2022 nhưng ở mức cao so với năm 2021. 

"Thời gian tới, giá mặt hàng thức ăn chăn nuôi tiếp tục có diễn biến khó lường nhưng nhìn chung vẫn ở mức cao", Bộ Tài chính đánh giá.

Bộ Tài chính cho biết, hiện nay, cơ bản mức thuế suất MFN các mặt hàng nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi đều đã ở mức rất thấp.

Đối với mặt hàng khô đậu tương, đã sản xuất được 35% nhu cầu trong nước và nhập khẩu 65% nên theo cơ quan này, mức thuế suất nhập khẩu MFN đối với mặt hàng này là 2% (so với mức cam kết trần WTO 5%) như hiện hành là phù hợp.

Việc giữ mức thuế này cũng khuyến khích ngành chăn nuôi chủ động nguồn nguyên liệu sản xuất trong nước, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa người chăn nuôi và các nhà cung cấp thức ăn chăn nuôi trong nước và nhập khẩu.

Do đó, việc điều chỉnh giảm mức thuế suất MFN mặt hàng khô dầu đậu tương có thể dẫn đến giảm nhu cầu, ảnh hưởng đến sản xuất trong nước và tăng sự phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu, qua đó tác động trực tiếp tới hoạt động chăn nuôi của doanh nghiệp và đời sống của người dân.

Bộ Tài chính đề xuất phương án 1 giữ nguyên mức thuế suất MFN đối với mặt hàng khô dầu đậu tương như hiện hành.

Phương án 2, điều chỉnh mức thuế suất MFN đối với mặt hàng khô dầu đậu tương từ 2% xuống 1% (thay cho phương án giảm xuống 0% như đề xuất của Bộ NN-PTNT và một số Hiệp hội).