Chủ tịch ACB Trần Hùng Huy hiến kế 'sống sót' cho các start-up xanh: Bán chứng chỉ carbon và tìm đến nguồn vốn nước ngoài

Tại talkshow "Xây dựng thương hiệu từ điểm xuất phát" thuộc sự kiện Ngày hội Việt Nam Xanh do báo Tuổi Trẻ tổ chức vào ngày 10/11, ông Trần Hùng Huy, Chủ tịch HĐQT ACB đã có cuộc trò chuyện ngắn với các start-up trẻ về những kinh nghiệm và cơ hội tiếp cận tín dụng xanh để không bị "chết yểu".

Ông Trần Hùng Huy chia sẻ, đã từng du học nước ngoài cho nên từ khi bắt đầu kế nghiệp ở ACB, ông đã rất quan tâm đến việc bảo vệ môi trường. Ông Huy cho biết, ACB đã bắt đầu làm ESG từ cách đây 30 năm song đến năm 2013 cũng chỉ có 6% nhân viên quan tâm đến việc ‘chuyển đổi xanh’ của doanh nghiệp, bây giờ thì tỷ lệ đã là 90%.

“Hiện ACB đang có 13.000 nhân viên, 10.000 khách hàng doanh nghiệp. Mục tiêu trong tương lai của ACB là có thể đồng hành cùng 1 triệu người bao gồm nhân viên – gia đình của nhân viên cùng doanh nghiệp các đối tác, nhằm tạo những tác động tích cực trong quá trình kinh doanh lên môi trường – xã hội. Ngoài ra, tôi cũng muốn quá trình ‘chuyển đổi xanh’ của chúng ta sẽ về đích nhanh hơn chứ không phải đợi 30 năm hay 100 năm nữa như trong quá khứ”, Chủ tịch ACB chia sẻ.

Là một lãnh đạo vô cùng kiên nhẫn và quyết tâm trong thực hiện ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị), ông Trần Hùng Huy hiểu hơn ai khác về những khó khăn của doanh nghiệp khi bước vào lĩnh vực này. Nhớ lại một kỉ niệm, ông cho biết, ông đã đề nghị nhân viên thay ly nhựa uống nước ở trụ sở bằng ly sứ và giá của cuộc ‘cánh mạng’ nhỏ xíu này đã gấp 3 bình thường.

Khảo sát nhận thức và hành vi tiêu dùng xanh năm 2024 do BSA thực hiện cho thấy, rào cản lớn nhất đối với người tiêu dùng hiện nay là giá sản phẩm xanh cao hơn (78%). Ngoài ra, độ phủ sản phẩm hạn chế, thiếu thông tin định hướng và sự không nhất quán trong chất lượng sản phẩm xanh cũng làm giảm lòng tin của người tiêu dùng.

Đặc biệt, nhận thức của một bộ phận người dân, đặc biệt ở nông thôn, vẫn còn hạn chế. 7% người tiêu dùng cho rằng chưa cần thiết phải chuyển sang tiêu dùng xanh, cho thấy đây vẫn là một thách thức lớn đối với doanh nghiệp.

>> Chủ tịch ACB Trần Hùng Huy: Tiền rất quan trọng, sẽ rất dối lòng khi nói 'hạnh phúc không mua được bằng tiền'

Ông Trần Hùng Huy nhấn mạnh rằng, start-up xanh cần đa dạng hóa dòng tiền, trong đó việc bán tín chỉ carbon là một lựa chọn đầy tiềm năng. Tín chỉ carbon, một sản phẩm được các doanh nghiệp FDI đặc biệt săn đón để đạt mục tiêu trung hòa carbon, có thể tạo ra nguồn thu đáng kể.

“Các tín chỉ carbon không thể trở thành tài sản thế chấp cho các start-up xanh để vay ngân hàng, nhưng nó có thể tạo ra dòng tiền đáng kể cho các bạn. Bạn phải biết rằng, một nửa lợi nhuận của công ty ô tô điện lớn nhất thế giới Tesla đến từ bán tín chỉ carbon. Quý III/2024, Tesla lãi ròng 2,17 tỷ USD – trong đó doanh thu bán tín chỉ carbon vào khoảng 739 triệu USD.

Chúng ta đều biết, hiện thị trường mua bán tín chỉ carbon ở Việt Nam đang trong giai đoạn sơ khai và các start-up xanh cần có chiến lược đúng cho tương lai khi thị trường tốt hơn. Trong giai đoạn đầu, các start-up xanh có thể tập trung bán tín chỉ carbon cho các doanh nghiệp FDI – những người đang rất khát chúng để đạt tới ‘trung hòa carbon’ trong 3 đến 5 năm tới. Sau 2 đến 3 năm, khi ngách này đã ổn định, thì startup hãy đánh đến thị trường mass (thị trường đại chúng - PV).

Và không chỉ về câu chuyện tín chỉ carbon, mà các start-up xanh cũng có thể áp dụng chiến lược này cho dịch vụ - sản phẩm của mình. Ngoài ra, các bạn cũng đừng quá e ngại việc các FDI không tin start-up, chỉ cần bạn có chuẩn bị và chứng minh cho các FDI thấy sự đầy đủ của chuỗi cung ứng cũng như năng lực triển khai hay khả năng thực thi mạnh mẽ mà mình đang có là sẽ ổn”, Chủ tịch ACB hiến kế.

Ông Trần Hùng Huy cho biết thêm, một trong những nguồn tài chính tốt khác mà các start-up có thể tìm đến là nguồn vốn giá rẻ từ các tổ chức tài chính/quỹ đầu tư của các Chính phủ nước ngoài hoặc tổ chức xã hội.

Trong năm 2023, quỹ ‘tín dụng xanh’ của ACB khoảng 100 tỷ đồng, trong nửa 2024, lượng vốn này đã tăng lên 1.500 tỷ đồng. Trong tương lai gần, ACB muốn đẩy ‘tín dụng xanh’ lên con số từ 3.000-5.000 tỷ đồng. Nguồn vốn này thật ra là không phải của ACB cấp, mà họ sẽ là người làm trung gian kết nối doanh nghiệp Việt Nam với các quỹ quốc tế như World Bank hay AFC.

Hiện các Chính phủ nước ngoài hay tổ chức quốc tế thường có nguồn vốn giá rẻ từ vài trăm triệu đến vài tỷ đô để hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam trong công cuộc phát triển bền vững, làm ESG, tạo ra sản phẩm/dịch vụ xanh.

Điển hình như Phúc Sinh – một công ty đã ba lần nhận hỗ trợ từ các quỹ phát triển bền vững châu Âu trong năm 2024. Cụ thể, Phúc Sinh đã nhận tài trợ không hoàn lại 575.000 Euro từ Quỹ Khí hậu và Phát triển Hà Lan (DFCD) và khoản đầu tư trị giá 25 triệu USD từ Quỹ &Green. Nhờ nguồn vốn này, Phúc Sinh đã mở rộng chuỗi K COFFEE ra Hà Nội và đang lên kế hoạch mở rộng thêm tại các thành phố lớn như Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ vào năm 2025.

>> Chủ tịch ACB Trần Hùng Huy: 'Làm banker 20 năm không ai biết, nhúng chân vào showbiz cả nước hay'