Phó Thủ tướng chỉ đạo Hà Nội và TP. HCM gấp rút chuyển đổi xanh, VinFast, Viettel, FPT đón sóng tăng trưởng mới

Ngày 17/9/2025, Văn phòng Chính phủ có Thông báo số 490/TB-VPCP kết luận của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về thực hiện kết luận, chỉ đạo xử lý ô nhiễm môi trường không khí, ô nhiễm các dòng sông trên địa bàn TP. Hà Nội và TP. HCM; Kế hoạch hành động quốc gia về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Để tiếp tục tăng cường công tác bảo vệ môi trường, xử lý ô nhiễm môi trường, nhất là môi trường không khí, môi trường nước, Phó Thủ tướng yêu cầu thời gian tới, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành và địa phương liên quan (Bộ Nội vụ, Bộ Công an…), khẩn trương hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ Kế hoạch xử lý ô nhiễm môi trường toàn diện với cách tiếp cận tổng thể, đầy đủ các thành tố ô nhiễm (không khí, nước, chất thải rắn,…). Trước mắt, tập trung cho xử lý ô nhiễm môi trường không khí. Trong Kế hoạch cần bao gồm 34 bản kế hoạch cụ thể của các địa phương.

Thông báo kết luận cũng nêu rõ việc chọn Hà Nội và TP. HCM là hai đô thị chịu áp lực ô nhiễm lớn nhất làm trọng điểm để xây dựng Kế hoạch với các giải pháp đột phá. Từ đó nhân rộng ra cả nước theo định hướng "Địa phương làm được thì cả nước mới thành công".

Từ ngày 1/7/2026, xe máy và xe gắn máy sẽ cấm lưu thông trong khu vực Vành đai 1, TP. Hà Nội

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ rà soát các Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, tiêu chuẩn về chất lượng môi trường, nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, sửa đổi, bổ sung theo hướng nâng cao, tiệm cận với tiêu chuẩn của các nước tiên tiến (Hàn Quốc, Nhật Bản, các nước Bắc Âu…) và khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đảm bảo bảo vệ sức khỏe con người, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả rà soát trong quý IV/2025.

“Cần đánh giá chính xác thực trạng ô nhiễm môi trường không khí với các chỉ số AQI về PM2.5, SO2, CO, NO2… trung bình theo hàng ngày, tuần, tháng, quý, năm để đặt ra chỉ số mục tiêu cần đạt được cho 5 năm và lộ trình phải giảm và đạt được cho hàng năm”, Phó Thủ tướng lưu ý.

Cùng với đó, đầu tư xây dựng, hoàn thiện hệ thống quan trắc môi trường quốc gia theo hướng đồng bộ, tự động, hiện đại, theo Quy hoạch tổng thể quan trắc môi trường quốc gia, hoàn thành trong quý III/2026. Lưu ý kết hợp trí tuệ nhân tạo để theo dõi và cung cấp dữ liệu liên tục về chất lượng không khí cho người dân, các nhà nghiên cứu và Bộ Y tế.

Đối với Bộ Y tế, chủ trì các chương trình nghiên cứu cấp quốc gia về mối quan hệ và tác động của ô nhiễm môi trường không khí đến sức khỏe cộng đồng. Định kỳ thu thập, phân tích và công bố các số liệu về bệnh lý liên quan đến ô nhiễm môi trường; phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Môi trường để tiếp nhận, sử dụng dữ liệu quan trắc môi trường, tích hợp với dữ liệu khám chữa bệnh để xây dựng hệ thống cảnh báo sớm các tác động của ô nhiễm không khí đến sức khỏe.

Với Bộ Công Thương, Phó Thủ tướng yêu cầu chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Xây dựng, cơ quan liên quan ban hành quy chuẩn/tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các trạm sạc xe điện lắp đặt tại nơi công cộng, nơi trông giữ xe tập trung, trạm dừng nghỉ, hoàn thành trước ngày 15/10/2025.

Bộ Xây dựng rà soát, ban hành các quy định, quy chuẩn/tiêu chuẩn về quy hoạch đô thị phải tích hợp hạ tầng cho giao thông xanh, bao gồm cả hệ thống trạm sạc điện, hạ tầng cần thiết cho các trạm sạc pin thay thế, hoàn thành trong quý IV/2025; chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công an và cơ quan liên quan ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn đối với chung cư (chung cư hiện hữu, chung cư sắp xây mới) có lắp đặt trạm/trụ sạc xe điện. Hoàn thành trước ngày 15/10/2025.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Xây dựng phối hợp với UBND TP. Hà Nội và UBND TP. HCM xây dựng, trình Chính phủ lộ trình phát triển hệ thống giao thông công cộng đồng bộ, hiện đại (tàu điện ngầm, tàu điện trên cao, xe buýt năng lượng sạch…); đề xuất cơ chế, chính sách đột phá để thu hút đầu tư tư nhân, hỗ trợ người dân sử dụng các phương tiện giao thông công cộng, giao thông xanh, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 10/2025.

Bộ Xây dựng tăng cường thanh tra, kiểm tra và chỉ đạo các địa phương xử lý nghiêm các chủ đầu tư, nhà thầu vi phạm quy định về bảo vệ môi trường tại các công trường xây dựng.

Bên cạnh đó, chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất sửa đổi quy định về kiểm định khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ theo hướng siết chặt quản lý đối với các phương tiện cũ, không đáp ứng tiêu chuẩn môi trường, hoàn thành trong quý IV/2025. Các cơ sở kiểm định nghiên cứu, cung cấp bộ nhận diện đối với các phương tiện đáp ứng yêu cầu.

Những cổ phiếu nào được hưởng lợi từ việc chuyển đổi xanh?

Ông Nguyễn Trọng Đình Tâm, Phó Giám đốc Khối Phân tích của Chứng khoán ASEANSC đánh giá, việc chuyển đổi xanh tại hai thành phố lớn nhất là một trong những bước đi chiến lược đưa Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 (Net Zero). Đồng thời, việc thúc đẩy các chính sách xanh cũng sẽ mang lại tác động tích cực cho môi trường sống tại các đô thị lớn như Hà Nội, tạo lực hút với khách du lịch và nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế trung - dài hạn.

Từ góc nhìn đầu tư, ông Tâm cho rằng các nhóm cổ phiếu liên quan đến giao thông xanh, năng lượng sạch và hạ tầng công nghệ sẽ có dư địa tăng trưởng đáng kể.

Trước tiên là các doanh nghiệp sản xuất và phân phối phương tiện giao thông sử dụng điện. Vingroup (HoSE: VIC), với hệ sinh thái xe điện VinFast, sẽ là một trong những cái tên được hưởng lợi trực tiếp. Theo số liệu từ VAMA, các dòng xe VF 3, VF 5, VF 6 đang dẫn đầu thị trường ô tô Việt Nam trong nửa đầu năm 2025, mở ra triển vọng lớn khi người dân dần thay thế xe xăng bằng xe điện.

Ngoài ra, Tasco (HNX: HUT) - nhà phân phối xe điện Geely (Trung Quốc) và TMT Motors (HoSE: TMT) - đơn vị lắp ráp xe điện Wuling, cũng có thể ghi nhận tăng trưởng trong mảng này. Tuy vậy, vì còn phụ thuộc lớn vào mảng ô tô sử dụng động cơ đốt trong, mức độ hưởng lợi của 2 doanh nghiệp này sẽ mang tính hạn chế hơn so với VIC.

Tiếp đến là các doanh nghiệp tham gia vào chuỗi giá trị phát triển, vận hành xe điện. Điển hình như PV Power (HoSE: POW) - đơn vị đang triển khai chiến lược mở rộng hệ thống trạm sạc điện, với mục tiêu đạt 1.000 trạm sạc vào năm 2035. Trạm đầu tiên đã được khánh thành từ cuối tháng 10/2024.

Đáng chú ý, Viettel - tập đoàn công nghệ viễn thông hàng đầu Việt Nam cũng đã ký kết hợp tác toàn diện với VinFast để tham gia sâu vào lĩnh vực xe điện, từ thiết kế, linh kiện đến trạm sạc. Trong hệ sinh thái Viettel, Công ty Công trình Viettel (HoSE: CTR) chính là nhà thầu triển khai các công trình trạm sạc cho VinFast.

Bên cạnh đó, Tập đoàn FPT (HoSE: FPT) cũng đang hợp tác với Vingroup nhằm thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển hạ tầng công nghệ phục vụ xe điện, bao gồm cả phần mềm ô tô và hệ thống điều hành thông minh.

Phân tích sâu hơn, ông Tâm nhận định sự gia tăng tiêu thụ điện từ xu hướng phổ cập xe điện sẽ mang lại lợi thế rõ rệt cho nhóm cổ phiếu năng lượng. Các doanh nghiệp như POW, PGV, NT2, GEG… đều có thể hưởng lợi khi giá điện hợp đồng hoặc điện trên thị trường cạnh tranh tăng lên do mất cân bằng cung - cầu.

Một trường hợp đặc biệt là Petrolimex (HoSE: PLX), dù được xem là doanh nghiệp chủ động trong việc chuyển đổi, thử nghiệm mô hình trạm sạc tại hệ thống cây xăng, nhưng PLX vẫn đối mặt áp lực lớn khi doanh thu từ xăng dầu - ngành nghề cốt lõi, bị thu hẹp theo xu hướng chuyển đổi xanh.