Chung tiền mua đất với bố mẹ, có thể tự bán nếu không được đồng thuận của bố mẹ hay không?

Đối với trường hợp này, Luật sư Nguyễn Văn Đại - Công ty Luật TNHH Việt Phong, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội xin được tư vấn như sau:

Căn cứ theo khoản 2 Điều 98 Luật Đất đai 2013 quy định về nguyên tắc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất: “Thửa đất có nhiều người chung quyền sử dụng đất, nhiều người sở hữu chung nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất thì Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất phải ghi đầy đủ tên của những người có chung quyền sử dụng đất, người sở hữu chung nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất và cấp cho mỗi người 01 Giấy chứng nhận; trường hợp các chủ sử dụng, chủ sở hữu có yêu cầu thì cấp chung một Giấy chứng nhận và trao cho người đại diện”.

Theo đó, bạn có chung tiền mua đất với bố mẹ thì bạn và bố mẹ có chung quyền sử dụng đất. Thửa đất do bạn và bố mẹ bạn có chung quyền sử dụng đất thì Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phải ghi đầy đủ tên của bạn, bố mẹ bạn và cấp cho mỗi người 01 bản Giấy chứng nhận; trường hợp bạn và bố mẹ bạn có yêu cầu thì cấp chung một Giấy chứng nhận và trao cho người đại điện.

>> 8 trường hợp được miễn phí thuế khi sang tên sổ đỏ theo Luật Đất đai 2024

1. Định đoạt tài sản chung

Khoản 1, 2, 3 Điều 218 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về định đoạt tài sản chung:

- Mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền định đoạt phần quyền sở hữu của mình.

- Việc định đoạt tài sản chung hợp nhất được thực hiện theo thỏa thuận của các chủ sở hữu chung hoặc theo quy định của pháp luật.

- Trường hợp một chủ sở hữu chung theo phần bán phần quyền sở hữu của mình thì chủ sở hữu chung khác được quyền ưu tiên mua…

Bạn và bố mẹ bạn có chung quyền sử dụng đất. Căn cứ theo quy định trên, bạn có quyền định đoạt phần quyền sở hữu của mình. Trường hợp, bạn là một trong những sở hữu chung theo phần bán phần quyền sở hữu của mình thì chủ sở hữu chung khác được quyền ưu tiên mua.

2. Có được bán đất khi người chung quyền sử dụng đất không đồng ý?

Điểm b khoản 2 Điều 167 Luật Đất đai 2013 quy định về quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất:

“b) Trường hợp nhóm người sử dụng đất mà quyền sử dụng đất phân chia được theo phần cho từng thành viên trong nhóm, nếu từng thành viên của nhóm muốn thực hiện quyền đối với phần quyền sử dụng đất của mình thì phải thực hiện thủ tục tách thửa theo quy định, làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và được thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất theo quy định của Luật này.

Trường hợp quyền sử dụng đất của nhóm người sử dụng đất không phân chia được theo phần thì ủy quyền cho người đại diện để thực hiện quyền và nghĩa vụ của nhóm người sử dụng đất.”

Căn cứ theo quy định trên, trong trường hợp bạn muốn bán đất nhưng không được sự đồng thuận của bố mẹ thì có hai phương án xử lý sau:

Phương án 1: Nếu trong giấy chứng nhận quyền sử đất mà quyền sử dụng đất phân chia được theo phần cho từng người là bạn và bố mẹ bạn, bạn có thể bán phần quyền được ghi nhận trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Việc mua bán, chuyển nhượng phải được thực hiện thông qua thủ tục tách thửa ứng với phần quyền sở hữu của bạn. Lưu ý, việc tách thửa phải đảm bảo diện tích tối thiểu khi tách thửa theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

Phương án 2: Nếu quyền sử dụng đất của nhóm người sử dụng đất là bạn và bố mẹ bạn không phân chia được theo phần thì có thể ủy quyền cho người đại diện để thực hiện quyền và nghĩa vụ của nhóm người sử dụng đất. Trong trường hợp không thể ủy quyền hoặc thỏa thuận về việc phân chia thì bạn có thể thực hiện thủ tục khởi kiện tại Tòa án nơi có đất để xác định quyền sử dụng đất.

Như vậy, nếu bố mẹ của bạn là những người chung quyền sử dụng đất không đồng ý bán đất thì bạn có quyền định đoạt đối với phần đất tương ứng với phần sở hữu của mình và bạn cần thực hiện thủ tục tách thửa tương ứng với phần sở hữu đó.

Xin được thông tin đến bạn!

>> Việt Nam sắp có thêm khu du lịch sinh thái quốc gia: Vùng đất hồi sinh từ 'địa ngục' để vươn mình ra biển lớn