Đế chế ‘đào Bitcoin’ Trung Quốc mang dây chuyền sang Mỹ giữa căng thẳng thương mại

Theo bà Irene Gao, Giám đốc kinh doanh toàn cầu của Bitmain, công ty dự kiến sẽ khai trương trụ sở chính kiêm dây chuyền lắp ráp mới tại Texas hoặc Florida vào cuối quý III năm nay. Dự kiến những sản phẩm đầu tiên sẽ xuất xưởng vào đầu năm 2026, và sản lượng sẽ được đẩy mạnh trong nửa cuối năm.

Động thái này không chỉ phản ánh làn sóng công nghiệp hóa mới tại Mỹ – vốn ưu tiên sản xuất trong nước – mà còn là một nhu cầu vận hành cấp thiết. Khi Washington tái cấu trúc chuỗi cung ứng theo định hướng chính sách công nghiệp quốc gia, hoạt động đào tiền số – từng bị xem là lĩnh vực bên lề – đang dần gia nhập hàng ngũ các ngành chiến lược như sản xuất chip và năng lượng.

Bà Gao cho biết việc sản xuất tại chỗ sẽ giúp Bitmain đẩy nhanh thời gian giao hàng và sửa chữa cho khách hàng Mỹ. Dù chi phí nhân công tại Mỹ cao hơn, công ty vẫn nhận thấy hiệu quả kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh chính sách thuế nhập khẩu đang nhiều bất ổn.

Bitmain hiện chiếm thị phần áp đảo trên thị trường máy đào tiền số toàn cầu. Tuy nhiên, căng thẳng thương mại dưới thời Tổng thống Donald Trump đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của công ty tại Mỹ. Các lô hàng từ trụ sở chính ở Bắc Kinh bị giữ lại do bị Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ siết kiểm tra, trong khi vào tháng 1 vừa qua, Bộ Thương mại Mỹ đã đưa công ty con chuyên phát triển AI của Bitmain vào danh sách đen, cáo buộc đơn vị này “hành động theo chỉ đạo của Bắc Kinh để phục vụ tham vọng tự chủ công nghệ bán dẫn”.

Tình hình càng phức tạp hơn khi ông Trump trong chiến dịch tranh cử cam kết sẽ đưa hoạt động đào Bitcoin trở thành lĩnh vực trọng tâm tại Mỹ. Chỉ một tháng sau chiến thắng trong cuộc bầu cử tháng 11/2024, Bitmain đã tuyên bố sẽ xây dựng nhà máy tại Mỹ, dù không tiết lộ địa điểm cụ thể.

Trong giai đoạn đầu, Bitmain dự kiến tuyển dụng khoảng 250 lao động địa phương để tham gia vào các công đoạn sản xuất và bảo trì thiết bị tại chỗ.

Đào Bitcoin là quá trình sử dụng các máy tính chuyên dụng để giải các bài toán mật mã nhằm xác thực giao dịch trên blockchain và nhận thưởng. Từ năm 2013 đến nay, Bitmain luôn là người dẫn đầu thị trường dù ngành này đã thay đổi lớn, đặc biệt về yêu cầu tiêu thụ năng lượng.

Tuy nhiên, khi chuỗi cung ứng Trung Quốc ngày càng bị siết chặt và các công ty tiền số tại Mỹ ngày một có sức ảnh hưởng về chính trị, Bitmain đang tìm cách đảm bảo quyền tiếp cận thị trường Mỹ – trung tâm toàn cầu mới của ngành khai thác Bitcoin sau lệnh cấm từ Trung Quốc. Hiện các công ty đào coin niêm yết tại Mỹ như Marathon Holdings, Riot Platforms và CleanSpark có tổng giá trị thị trường lên đến hàng chục tỷ USD.

Hai người con trai của ông Trump – Eric Trump và Donald Trump Jr. – cũng đã bắt tay với Hut 8 Corp. cùng nhóm nhà đầu tư để thành lập công ty khai thác tiền số mang tên American Bitcoin Corp. Vào tháng 11/2024, Hut 8 thông báo mua 31.145 máy đào Bitmain để nâng cấp đội hình, với thời gian giao hàng dự kiến vào đầu năm 2025.

Hiện Bitmain đang duy trì công suất sản xuất tại nhiều cơ sở đặt ở Đông Nam Á – khu vực có nguy cơ cao bị áp thuế hoặc hạn chế thương mại dưới chính quyền Trump.

Tuy nhiên, những rào cản pháp lý mà Bitmain có thể phải đối mặt tại Mỹ vẫn còn là ẩn số. Dưới thời chính quyền Tổng thống Joe Biden, các hoạt động khai thác tiền số có liên quan đến Trung Quốc từng bị giám sát chặt chẽ vì lo ngại an ninh. Cho đến nay, giới chức Mỹ vẫn chưa làm rõ liệu phần cứng đào tiền số có bị đưa vào danh mục kiểm soát xuất khẩu như với chip AI hay không.

Bitmain giữ vững vị thế dẫn đầu nhờ công nghệ độc quyền cho phép sản xuất hàng loạt chip đào mạnh với chi phí thấp. Dù một loạt công ty Mỹ như Block Inc. của Jack Dorsey hay Auradine được hậu thuẫn bởi MARA Holdings đã nhảy vào cuộc chơi phần cứng, họ vẫn chưa thể vươn tới quy mô toàn cầu như các nhà sản xuất hàng đầu Trung Quốc.

>> Bên trong ‘chợ đen’ sửa chip AI của Nvidia ở Trung Quốc: Mỗi tháng phục hồi 500 GPU bị Mỹ cấm vận