"Doanh nghiệp xăng dầu vơi nguồn tiền vì chứng khoán, bất động sản"

Sáng 22/10, tại phiên thảo luận tổ của Quốc hội về tình hình kinh tế xã hội, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên (đại biểu Quốc hội đoàn Thái Bình) đã có những thông tin về tình hình xăng dầu và quản lý, vận hành thị trường xăng dầu trong thời gian qua.

Giá xăng dầu ở Việt Nam thấp nhất thế giới?

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, cả thế giới điêu đứng trong vấn đề năng lượng. Giá cao nhưng cũng không có hàng để mua.

Trong khi đó, giá bán lẻ xăng dầu ở Việt Nam duy trì ở ngưỡng từ 21.000 – 25.000 đồng, cao nhất ở thời điểm này là 23.000 đồng/lít. Giá xăng dầu của nước ta gần như là thấp nhất trong khu vực và trên thế giới.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, do ảnh hưởng của tình hình thế giới nên biên độ giao động của giá xăng dầu rất cao, trong 10 kỳ điều hành liên tiếp (300 ngày) liên tục giảm, nhưng đến thời điểm này bắt đầu lên.

Đặt vấn đề tại sao có chuyện bảo đảm cung ứng xăng dầu mà lại có chuyện đứt gãy, nhiều cửa hàng đóng cửa, ông Nguyễn Hồng Diên khẳng định Việt Nam không thiếu xăng dầu.

Theo ông Nguyễn Hồng Diên, Bộ Công Thương có cơ sở, số liệu, kiểm tra, đánh giá rất chi tiết về nguồn cung xăng dầu. Cụ thể, đến ngày 30/9, hàng dự trữ thương mại là hơn 2,55 triệu m3 xăng dầu; năng lực sản xuất của 2 nhà máy lọc dầu trong tháng 10 đảm bảo 80% nguồn cung trong nước (1,7-1,75 triệu m3). Cộng với nguồn nhập khẩu của các doanh nghiệp đầu mối, xăng dầu đảm bảo cho nhu cầu trong nước.

Bộ trưởng Bộ Công Thương nhấn mạnh nguồn cung không thiếu, nhưng doanh nghiệp phải mua giá cao. "Nhập giá cao ở kỳ trước, bán trong kỳ tới giá thấp thì lỗ, mà đã lỗ thì ai dám làm" - ông Nguyễn Hồng Diên nói.

Ngoài ra, hàng loạt chi phí từ lợi nhuận định mức, chi phí định mức, chi phí đưa xăng dầu từ nước ngoài về cảng, chi phí đưa xăng dầu từ nhà máy lọc dầu trong nước về các kho bãi đều bất cập, gây khó khăn cho hoạt động của doanh nghiệp.

Đối với tình trạng thiếu hụt xăng dầu ở các tỉnh, TP phía Nam, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định khu vực này có lượng đáng kể xăng dầu trôi nổi, kể cả xăng dầu lậu, giả. Tháng 8 vừa qua lực lượng chức năng bắt, xử lý một số vụ sản xuất, buôn xăng dầu lậu hàng trăm triệu lít.

Theo lãnh đạo Bộ Công Thương, có lượng xăng trôi nổi như vậy, người kinh doanh không quan tâm tới chi phí định mức, chiết khấu cũng như không quan tâm chuyện mua hàng của đầu mối một cách ổn định.

"Cơn lốc" chứng khoán, bất động sản ảnh hưởng đến doanh nghiệp xăng dầu

Một vấn đề khác được đề cập trong phát biểu về xăng dầu của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên là "cơn lốc" chứng khoán. Theo Bộ trưởng, những doanh nghiệp làm xăng dầu đều ít nhiều có tham gia bất động sản, chứng khoán nên nguồn tiền bị vơi đi. Chính vì vậy, có thể đến kỳ nhập hàng, khi giá nhập lên cao, giá bán ra lại thấp thì doanh nghiệp không có nguồn tiền nhập. Cùng với đó, hạn mức tín dụng cũng ảnh hưởng đến hoạt động nhập hàng của doanh nghiệp xăng dầu.

Người đứng đầu Bộ Công Thương cho biết thêm trước đây các doanh nghiệp trong hệ thống kinh doanh khu vực phía Nam có nhiều nguồn, cùng lúc ký với nhiều doanh nghiệp đầu mối. Nhưng vấn đề đặt ra là ký rồi lại không nhập, không mua trong thời gian dài nên doanh nghiệp đầu mối có quyền từ chối.

Theo ông Nguyễn Hồng Diên, doanh nghiệp đầu mối như Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam không thiếu hàng, nhưng họ phải đảm bảo trong hệ thống của họ, đó là những đơn vị có hợp đồng thường xuyên.

Cũng theo lãnh đạo ngành công thương, Nghị định 95 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu vừa được ban hành nhưng đã bộc lộ nhiều khiếm khuyết, cần nghiên cứu sửa đổi. Bộ trưởng cho rằng nếu rút giấy phép thương nhân phân phối, đồng nghĩa sẽ chặt đứt nguồn cung cửa hàng bán lẻ, đại lý.

"Thời gian tới chúng tôi đề xuất hình thức nếu lần 1 kiểm tra phát hiện vi phạm sẽ phạt tiền, lần 2 vẫn vi phạm thì phạt tiền cao hơn và nếu vi phạm lần 3 thì thu hồi vĩnh viễn" - Bộ trưởng nói.

Bộ Công Thương đề nghị nâng hạn mức tín dụng cho doanh nghiệp xăng dầu