Dự án giao thông lớn bậc nhất phía Bắc hơn 200.000 tỷ đoạn qua tỉnh Lào Cai có thay đổi lớn

Theo Cổng thông tin điện tử tỉnh Lào Cai, ngày 17/8, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy dẫn đầu đoàn công tác đã làm việc với UBND tỉnh Lào Cai về dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Tại buổi làm việc, Viện Đường sắt số 4 trình bày phương án điều chỉnh hướng tuyến và bố trí hệ thống nhà ga.

Theo đề xuất, tuyến đường sắt có 9 ga, gồm 1 ga biên giới (Lào Cai Nam), 5 ga trung gian (Bảo Thắng, Văn Bàn, Đông An, An Thịnh, Yên Bái Nam) và 3 ga tránh tàu (Sa Pa, Châu Quế Thượng, Y Can).

So với phương án trong Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, hướng tuyến qua địa phận Lào Cai có 10 vị trí thay đổi lớn, tập trung tại các khu vực Lào Cai Nam, Bảo Thắng, Sa Pa, Văn Bàn, Đông An, An Thịnh, Y Can và Yên Bái Nam.

Việc điều chỉnh nhằm hạn chế sạt trượt, giảm diện tích phải giải phóng mặt bằng, đồng thời tối ưu điều kiện thi công và tránh đứt gãy địa chất.

Các đại biểu tập trung thảo luận, phân tích ưu - nhược điểm của phương án mới, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến kỹ thuật và khả năng thi công an toàn.

Chủ tịch UBND tỉnh Trần Huy Tuấn đánh giá cao cách tiếp cận của đơn vị tư vấn, nhấn mạnh việc bố trí các ga hỗn hợp không chỉ phục vụ vận tải hàng hóa mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Ông thống nhất với đề xuất mở rộng không gian ga Lào Cai, xử lý các vấn đề kỹ thuật tại những đoạn có nguy cơ sạt trượt, đứt gãy.

Riêng ga Yên Bái, Chủ tịch UBND tỉnh đồng tình đưa về phía đông cao tốc Nội Bài - Lào Cai, song yêu cầu đơn vị tư vấn nghiên cứu kỹ để tránh ảnh hưởng đến khu công nghiệp Âu Lâu.

Ông cũng đề nghị Bộ Xây dựng chỉ đạo các đơn vị phối hợp khảo sát thực địa, xác định rõ vị trí và hướng tuyến nhằm tìm ra phương án tối ưu nhất.

Thứ trưởng Nguyễn Danh Huy ghi nhận nỗ lực của Ban Quản lý dự án Đường sắt và tỉnh Lào Cai trong quá trình chuẩn bị, đồng thời yêu cầu tập trung giải quyết vướng mắc về giải phóng mặt bằng, sớm hoàn thiện các khu tái định cư, hạ tầng phụ trợ như cây xanh, đường dẫn… để bảo đảm tiến độ.

Ông nhấn mạnh cần đánh giá toàn diện tác động và thách thức của dự án, đặc biệt là công tác quy hoạch đô thị và tái định cư.

Được biết, dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có tổng mức đầu tư 203.231 tỷ đồng (tương đương 8,369 tỷ USD), điểm đầu tại vị trí nối ray biên giới (Lào Cai) và điểm cuối tại ga Lạch Huyện (Hải Phòng).

Tuyến chính dài khoảng 390,9 km, các tuyến nhánh dài 27,9 km, đi qua 6 tỉnh, thành gồm Lào Cai, Phú Thọ, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên và Hải Phòng.

Tuyến đường sắt được thiết kế khổ 1.435mm, điện khí hóa, vận chuyển cả hành khách và hàng hóa; tốc độ tối đa 160km/h ở đoạn Lào Cai - Nam Hải Phòng, 120km/h ở khu vực Hà Nội và 80km/h tại các đoạn còn lại.

Riêng đoạn qua tỉnh Lào Cai dài khoảng 143,29km, đi qua 11 xã, phường với 9 ga (1 ga biên giới, 6 ga trung gian và 2 ga tránh tàu).

Dự kiến cần thu hồi khoảng 1.467ha đất, bố trí tái định cư cho gần 1.850 hộ dân tại 45 khu tái định cư với chi phí giải phóng mặt bằng ước tính hơn 8.200 tỷ đồng, trong đó riêng đầu tư khu tái định cư khoảng 928 tỷ đồng.

Dự án thành phần 1 về xây dựng hạ tầng kết nối ga và quảng trường ga đã được khởi động khảo sát từ đầu tháng 8/2025. Dự kiến trong quý IV/2025 sẽ hoàn tất thiết kế kỹ thuật, lựa chọn nhà thầu, để tiến tới khởi công đồng loạt các gói thầu vào ngày 19/12/2025.

Dự án được xem là tuyến đường sắt đầu tiên được triển khai theo Quy hoạch mạng lưới đường sắt quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, đóng vai trò kết nối trực tiếp với Trung Quốc và quốc tế, mở rộng trục vận tải liên vùng và liên quốc gia.

Là công trình giao thông trọng điểm bậc nhất miền Bắc, tuyến đường đòi hỏi hệ thống kỹ thuật - công nghệ hiện đại, đảm bảo các tiêu chuẩn cao nhất về an toàn, chất lượng và hiệu quả vận hành, phục vụ đồng thời mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và nhiệm vụ quốc phòng - an ninh trong dài hạn.