Đức Long Gia Lai, HAGL, Quốc Cường Gia Lai: 3 đại gia phố núi ngày ấy, bây giờ ra sao?

Sự kiện Đức Long Gia Lai (mã chứng khoán DLG) bị tòa án yêu cầu mở thủ tục phá sản đã khiến rất nhiều nhà đầu tư quan tâm. Phía công ty đang có những nỗ lực cuối cùng yêu cầu tòa án thu hồi quyết định, chứng minh khả năng trả nợ. Câu chuyện của Đức Long Gia Lai và việc mở thủ tục phá sản có lẽ vẫn còn một thời gian nữa mới tới kết luận cuối.

Vấn đề của Đức Long Gia Lai lại khiến các nhà đầu tư hồi tưởng về cái tên Gia Lai – vùng đất “địa linh nhân kiệt” với 3 đại gia phố núi một thời Hoàng Anh Gia Lai (HAG), Quốc Cường Gia Lai (QCG) và Đức Long Gia Lai (DLG). Cả 3 mã cổ phiếu HAG, QCG và DLG một thời cũng là 3 cổ phiếu Vua trên sàn chứng khoán, được nhiều nhà đầu tư yêu thích.

Cùng xuất phát điểm từ ngành chế biến gỗ, từng đưa doanh nghiệp lên đỉnh cao, 3 đại gia phố núi ngày ấy, bây giờ ra sao?

Hoàng Anh Gia Lai (HAGL – HAG) đang từng bước tìm về hào quang ngày xưa

Hoàng Anh Gia Lai gắn liền với tên tuổi bầu Đức – ông Đoàn Nguyên Đức. Xuất phát điểm là một phân xưởng nhỏ sản xuất đồ gỗ hình thành từ năm 1990, đến năm 1993 phân xưởng trở thành xí nghiệp tư nhân – là nhà máy chế biến gỗ đầu tiên của Hoàng Anh Gia Lai.

Trải qua hơn 30 năm hình thành, phát triển, Hoàng Anh Gia Lai đã từng bước chinh phục thị trường, từ một xưởng sản xuất gỗ nhỏ, đã có những nhà máy, chi nhánh lớn, mở rộng thị trường ra nước ngoài, dấn chân vào thị trường bất động sản, cây công nghiệp như cao su và rồi cả chăn nuôi trồng trọt.

Thời kỳ đỉnh cao năm 2016, 2017 tổng tài sản của Hoàng Anh Gia Lai đã vượt 53.000 tỷ đồng - con số khiến rất nhiều doanh nghiệp phải ngưỡng mộ.

Một trong những yếu tố giúp 4 chữ Hoàng Anh Gia Lai nổi danh nhanh chóng là việc ông Đoàn Nguyên Đức đầu tư vào bóng đá - môn túc cầu vạn người mê. Câu lạc bộ bóng đá Hoàng Anh Gia Lai góp phần đưa tên tuổi bầu Đức và thương hiệu doanh nghiệp vươn xa.

Tuy vậy cùng với sự gia tăng tài sản, mở rộng lĩnh vực sản xuất kinh doanh, Hoàng Anh Gia Lai cũng gia tăng nợ nần. Tổng nợ phải trả vượt 36.100 tỷ đồng vào năm 2016, chiếm khoảng 68% tổng tài sản. Nợ phải trả vẫn duy trì mức ca0 trên 31.000 tỷ đồng từ 2015-2018.

Nợ nần, gánh nặng lãi vay đã biến Hoàng Anh Gia Lai từ doanh nghiệp lãi nghìn tỷ, lần đầu nếm mùi thua lỗ vào năm 2016 với số lỗ khủng 1.500 tỷ đồng. Những năm sau đó, Hoàng Anh Gia Lai liên tục nỗ lực cơ cấu ngành nghề kinh doanh nhằm giảm bớt nợ, tìm lại ánh hào quang năm xưa.

Mới đây, Hoàng Anh Gia Lai đã phải rao bán bất động sản, quyết tâm cơ cấu lại các khoản nợ, đồng thời loại bỏ hết các hạng mục kinh doanh không có lợi, tập trung trồng chuối, nuôi heo và thu hoạch sầu riêng. Năm 2022 tình hình kinh doanh khởi sắc, Hoàng Anh Gia Lai báo lãi sau thuế 1.125 tỷ đồng; còn 6 tháng đầu năm 2023 lãi sau thuế 385 tỷ đồng.

Đường tìm về vinh quang xưa của bầu Đức sẽ còn nhiều chông gai khi tính đến 30/6/2023 Hoàng Anh Gia Lai vẫn còn lỗ lũy kế gần 3.000 tỷ đồng; nợ phải trả 15.690 tỷ đồng, chiếm 75% tổng tài sản, trong đó vay nợ thuê tài chính ngắn và dài hạn xấp xỉ 8.000 tỷ đồng.

Quốc Cường Gia Lai (QCG) đang dính lùm xụm kiện tụng

Quốc Cường Gia Lai cũng có xuất phát điểm từ một công ty chuyên cung cấp gỗ tròn, gỗ xẻ, gỗ chế biến và các sản phẩm gỗ xuất khẩu, bàn ghế ngoài trời, trang trí nội thất..., thành lập năm 1994 - giai đoạn ngành gỗ tại Gia Lai phát triển rực rỡ.

Quốc Cường Gia Lai gắn liền tên tuổi với doanh nhân Nguyễn Thị Như Loan và cậu con trai Nguyễn Quốc Cường - thường được biết đến với biệt danh Cường đô la. Dù hiện nay ông Nguyễn Quốc Cường không còn đương nhiệm chức vụ tại Quốc Cường Gia Lai, nhưng giới thương nhân đều gắn liền tên tuổi của Cường đô la với QCG.

Sau 30 năm hình thành và phát triển, Quốc Cường Gia Lai đã mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh, dấn chân vào thị trường bất động sản, ngoài ra vẫn hoạt động trong cả các lĩnh vực cao su, thủy điện, gỗ và xây dựng.

Về tình hình kinh doanh, Quốc Cường Gia Lai khá đặc biệt khi doanh thu và lợi nhuận "biến thiên" liên tục. Từng lãi trăm tỷ những năm 2007, thậm chí 2010 lãi 283 tỷ đồng, tuy vậy lại có năm lao dốc lỗ ngay sau đó. Lợi nhuận cao nhất đạt được năm 2017 ở mức xấp xỉ 400 tỷ đồng, còn doanh thu cao nhất năm 2020 đaz vượt 1.800 tỷ đồng.

Tuy vậy Quốc Cường Gia Lai thời gian gần đây được nhắc đến liên tục liên quan vụ kiện với Sunny Island khiến cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) phải vào cuộc. báo cáo tài chính kiểm toán của Quốc Cường Gia Lai cũng đang có ý kiến nhấn mạnh liên quan vụ kiện này. Toàn cảnh vụ kiện khá hấp dẫn khi dòng tiền 2.882 tỷđồng đang được điều tra. Vụ kiện kéo dài, và cái kết có thể vẫn phải chờ một thời gian nữa.

Quốc Cường Gia Lai hiện cũng đang đối diện với viễn cảnh tài sản giảm sút, nợ nần gia tăng. Thời kỳ đỉnh cao tổng tài sản QCG đã vượt 11.300 tỷ đồng. Tuy vậy Quốc Cường Gia Lai vẫn luôn duy trì tỷ lệ nợ phải trả trên tổng tài sản khá cao. Tính đến 30/6/2023 tổng nợ phải trả hơn 5.300 tỷ đồng, chiếm 55% tổng tài sản.

Đức Long Gia Lai (DLG) đang đối mặt với yêu cầu mở thủ tục phá sản

Đức Long Gia Lai cũng xuất thân từ ngành gỗ, tiền thân là Xí nghiệp tư doanh Đức Long Gia Lai thành lập từ năm 1995. Ngành nghề kinh doanh ban đầu là chế biến gỗ tiêu dùng nội địa và xuất khẩu. Vốn điều lệ ban đầu 3,6 tỷ đồng. Xí nghiệp tọa lạc trên lô đất 9.700m2 và một dây chuyền chế biến gỗ thủ công bán tự động.

Đến nay sau gần 30 năm, Đức Long Gia Lai đã vươn mình thành tập đoàn đa ngành nghề với 5 mảng kinh doanh chính gồm nông nghiệp, năng lượng, cơ sở hạ tầng, linh kiện điện tử và bất động sản.

Quá trình hình thành và phát triển của Đức Long Gia Lai, không phủ nhận sự tăng trưởng mạnh của doanh nghiệp. Cùng với đó tài sản cũng gia tăng. Năm 2010 khi công ty đưa cổ phiếu lên niêm yết trên HoSE, tổng tài sản đang dưới 1.000 tỷ đồng, thì đã nhanh chóng gấp 4 lần vào năm 2014, lên trên 4.100 tỷ đồng. Năm 2016 tổng tài sản vượt 7.000 tỷ đồng và đến 2018 tổng tài sản vượt 8.700 tỷ đồng.

Nợ phải trả cũng tăng dần theo, đến 2018 nợ phải trả vượt 5.200 tỷ đồng. Nợ phải trả lúc này chiếm 60% tổng tài sản công ty. Sau giai đoạn đỉnh cao, Đức Long Gia Lai chứng kiến sự đi xuống cả về quy mô tài sản lẫn kết quả kinh doanh.

Sau những năm tháng tăng trưởng, năm 2019 Đức Long Gia Lai bất ngờ chứng kiến chu kỳ sụt giảm. Bắt đầu từ doanh thu với mức giảm nhẹ từ hơn 2.900 tỷ đồng năm 2018 xuống quanh mức 2.000 tỷ đồng vào năm 2020 và còn 1.346 tỷ đồng vào năm 2022. Mới đây BCTC 6 tháng đầu năm 2023 ghi nhận doanh thu 512 tỷ đồng.

Cùng với đó, Đức Long Gia Lai chứng kiến 2 năm lỗ đậm trong đó năm 2020 lỗ 929 tỷ đồng và năm 2022 lỗ 1.197 tỷ đồng.

Gánh nặng nợ nần, một số khoản vay cá nhân... có lẽ là nguyên nhân chính khiến Đức Long Gia Lai đối mặt tình cảnh hiện tại. Báo cáo tài chính ghi nhận tập đoàn đã cho 1 số cá nhân vay số tiền hơn 2.398 tỷ đồng (tương ứng 27,85% tổng giá trị tài sản). Các khoản cho vay này không có tài sản đảm bảo.

Tập đoàn chưa thanh toán cho hầu hết các khoản vay đến hạn trả, bao gồm nợ trái phiếu, nợ ngân hàng và các tổ chức khác. Điều này dẫn tới sự tồn tại yếu tố trọng yếu không chắc chắn có thể dẫn đến nghi ngờ về khả năng hoạt động liên tục của công ty.

Đức Long Gia Lai (DLG) - từ doanh nghiệp ăn nên làm ra đến thua lỗ nghìn tỷ, do đâu?