Năm 2022, thị trường chứng khoán đã liên tục điều chỉnh sau các sự kiện và biến cố. Cổ phiếu HPG của Tập đoàn Hòa Phát cũng lao dốc cùng diễn biến thị trường và sự sụt giảm kết quả kinh doanh.
2022 có lẽ là năm không thành công với thị trường chứng khoán Việt Nam khi VN-Index giảm 32,8% về 1.007,09 điểm - mức giảm mạnh nhất trong 14 năm và cũng là mức giảm mạnh thứ 2 trong lịch sử (chỉ sau năm 2008).
Ghi nhận tại thời điểm tạo đáy, VN-Index đứng đầu tất cả các bảng xếp hạng giảm mạnh nhất thế giới trong toàn bộ các khung thời gian phổ biến như ngày, tuần, tháng, 3 tháng, 6 tháng, từ đầu năm và một năm.
Đây cũng là năm kém thuận lợi của riêng Tập đoàn Hòa Phát (Mã HPG - HOSE) ở cả phương diện kinh doanh cũng như diễn biến giá cổ phiếu.
Về kết quả kinh doanh, 9 tháng năm 2022 chứng kiến lợi nhuận của HPG giảm mạnh so với cùng kỳ còn 10.443 tỷ (giảm 61% YoY) bất chấp doanh thu tăng lên mức 116.559 tỷ đồng. Kết quả này được ghi nhận sau khi Hòa Phát báo lỗ gần 1.800 tỷ trong quý 3/2022.
Trong báo cáo mới nhất, Chứng khoán KIS cho rằng hàng tồn kho chi phí cao và luân chuyển chậm vẫn sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của HPG. Theo đó, tập đoàn có thể đạt doanh thu 21.729 tỷ đồng (-51%) và lợi nhuận ròng vỏn vẹn mức 120 tỷ đồng (-98%) vào quý 4/2022 trong bối cảnh nhu cầu trong nước và thế giới thấp cộng thêm chi phí tồn kho vẫn ở mức cao.
 |
| Lợi nhuận sau thuế quý 4/2022 dự phóng của Hòa Phát |
KIS nhấn mạnh, sự bất ổn của thị trường bất động sản cũng có thể làm giảm nhu cầu trong nước đối với các sản phẩm thép. Với hơn 90% lượng tiêu thụ thép trong nước đến từ ngành xây dựng, thị trường nhà ở trì trệ có thể làm giảm nhu cầu trong nước trong những tháng tới.
Riêng Hoà Phát, anh cả ngành thép đã công bố kế hoạch đóng cửa 2 trong số 3 lò cao tại Hải Dương và 2 trong số 4 lò cao tại Dung Quất trong tháng 11/2022 và thêm một lò nữa vào tháng 12/2022 nếu nhu cầu vẫn yếu. Việc giảm sản lượng sản xuất này nhằm giảm tồn kho chi phí cao và chi phí vận hành.
 |
Dù đến cuối quý 3/2022, Hòa Phát đang có gần 11.900 tỷ đồng tiền mặt và tương đương; 27.030 tỷ đồng tiền gửi ngắn hạn và 35.825 tỷ đồng thặng dư lợi nhuận sau thuế chưa phân phối song những áp lực về nợ phải trả cũng là không nhỏ với 85.729 tỷ đồng (giảm nhẹ so với đầu năm).
 |
Chứng khoán KIS nhận định hiện tại không phải là giai đoạn thuận lợi cho ngành công nghiệp toàn cầu. Quý 4/2022 và cả năm 2023 sẽ không phải là khoảng thời gian tốt cho ngành thép nói chung và Tập đoàn Hoà Phát nói riêng.
Theo đó, công ty chứng khoán này ước tính tổng lợi nhuận ròng của HPG trong năm 2023 có thể đạt khoảng 13.270 tỷ đồng và tăng lên mức 17.600 tỷ đồng trong năm 2024 song vẫn cách xa đỉnh lãi 34.521 tỷ đồng của năm 2021
Khối ngoại giao dịch 50.700 tỷ đồng với cổ phiếu HPG năm 2022
Năm 2022, thị trường chứng khoán đã liên tục điều chỉnh sau các sự kiện và biến cố. Cổ phiếu HPG cũng lao dốc cùng với thị trường và sự sụt giảm kết quả kinh doanh.
Từ mức 35.120 đồng (giá sau phát hành cổ phiếu trả cổ tức) hồi đầu năm, cổ phiếu HPG kết phiên 30/12/2022 tại mức 18.000 đồng - tương ứng giảm gần 49%. So với giá đỉnh 43.900 đồng (phiên 28/10/2021), mã thậm chí giảm tới 59%.
Đáng nói trong năm qua, cổ phiếu HPG từng có thời điểm bị kéo về mức đáy 11.800 đồng (phiên 16/11/2022 - giảm 73% so với đỉnh lịch sử.
Lo sợ từ diễn biến kém sắc của chứng trường cũng như triển vọng kinh doanh kém khả qua, dòng tiền khối ngoại đã đẩy mạnh bán ròng cổ phiếu HPG trong phần lớn thời gian giao dịch của năm biến mã trở thành cổ phiếu bị chốt lời mạnh thứ 2 toàn thị trường chỉ sau EIB của Eximbank với 212 triệu USD - tương đương gần 5.000 tỷ.
 |
| Nguồn VNDirect |
Và dù hút ròng tới 66,1 triệu USD (1.550 tỷ đồng) trong tháng 12/2022 song vẫn trở thành 1 trong 2 mã bị nhà ngoại chốt lời mạnh nhất năm 2022 với giá trị 183 triệu USD (tương ứng gần 4.300 tỷ đồng).
Tuy xếp sau EIB về giá trị bán ròng song xét tổng thể cả 2 chiều mua bán, HPG cũng là cổ phiếu được khối ngoại giao dịch mạnh nhất toàn thị trường chứng khoán năm 2022 với giá trị mua bán đạt hơn 2,16 tỷ USD (khoảng 50.700 tỷ đồng).
Một vài thống kê khác về khối ngoại tại HPG:
- Khối ngoại mở đầu chuỗi gom mua cổ phiếu HPG từ ngày 11/11/2022 - thời điểm mã tạo đáy vùng 121.x - 12.000 đồng/cổ phiếu;
- Từ 11/11/2022 đến kết phiên 13/1/2023, nhóm này đã mua ròng 40 trên tổng số 44 phiên giao dịch; khối lượng mua ròng khoảng 225 triệu cổ phiếu - tổng giá trị mua ròng (tính theo giá trung bình giai đoạn này) đạt khoảng 3.600 tỷ đồng;
- Với việc mua ròng 2,1 triệu cổ phiếu trong phiên 13/1, chuỗi mua ròng của khối ngoại tại HPG tiếp tục được nối dài sang phiên thứ 18 liên tiếp (tổng khối lượng mua hơn 53,5 triệu cổ phiếu - giá trị 1.055 tỷ đồng);
- HPG cũng là cổ phiếu được khối ngoại mua ròng mạnh nhất từ đầu năm 2023 với khoảng 600 tỷ đồng, bỏ xa nhóm bám đuổi như VNM, VRE, VHM hay VIC;
- Hoạt động bắt đáy của khối ngoại hơn 2 tháng qua đã giúp cổ phiếu HPG hồi 73% từ đáy. Mã hiện đang tích lũy quanh mốc 20.000 đồng với thanh khoản hạ nhiệt; giá cổ phiếu cũng được hỗ trợ bởi các đường MA20 - 100 quanh mốc 19.000 đồng.
 |
| Diễn biến giá cổ phiếu HPG |
Vì sao khối ngoại mua mạnh trở lại cổ phiếu Hòa Phát?
Theo Nhịp sống Thị trường, xét về mặt thị trường, nhờ vị thế cổ phiếu đầu ngành thép cùng quy mô vốn hóa lớn, lượng cổ phiếu lưu hành và trôi nổi thuộc hàng khủng nhất nhì sàn chứng khoán, cổ phiếu HPG thường xuyên có tỷ trọng lớn trong các rổ chỉ số VN30, MVIS Vietnam Index, FTSE Vietnam Index, FTSE Vietnam 30 Index,... Đây là chỉ số tham chiếu của nhiều ETF lớn trên thị trường như Fubon ETF, V.N.M ETF, FTSE Vietnam ETF hay DCVFM VN30 ETF,...
Với hàng chục nghìn tỷ đồng "ồ ạt" đổ vào chứng khoán Việt Nam qua kênh ETF thời gian qua, không bất ngờ khi HPG liên tục được khối ngoại mua ròng.
Bên cạnh đó, các quỹ ngoại chủ động tên tuổi trên thị trường như nhóm Dragon Capital, nhóm VinaCapital, LionGlobal Vietnam Fund... cũng không có nhiều lựa chọn khả dĩ hơn cổ phiếu đầu ngành thép.
VEIL từng bán ròng mạnh cổ phiếu HPG năm qua trong bối cảnh thị giá cổ phiếu Hòa Phát liên tục giảm sâu. Tuy nhiên, quỹ sau đó bất ngờ quay lại mua ròng mạnh và đưa HPG trở thành khoản đầu tư lớn thứ 4 danh mục vào cuối năm 2022. Ước tính trong 2 tháng cuối năm 2022, VEIL đã mua ròng khoảng hơn 50 triệu đơn vị - chiếm khoảng 1/3 tổng khối lượng mua ròng của khối ngoại tại HPG trong cùng thời điểm.
Xét về triển vọng kinh doanh, việc Trung Quốc mở cửa trở lại sau giãn cách COVID-19 sẽ giúp hoạt động xây dựng được khôi phục qua đó hỗ trợ cho sự phục hồi của nhu cầu ngành thép cũng như chuỗi cung ứng toàn cầu.
Giá thép thanh tại Trung Quốc đã hồi phục hơn 17% từ đáy và đang giao dịch ở mức cao nhất kể từ cuối tháng 8 năm ngoái. Trong khi đó, giá than – nguyên vật liệu quan trọng nhất trong luyện thép, dù vẫn neo cao vùng đỉnh nhưng đã chững lại và có dấu hiệu quay đầu giảm. Điều này có thể sẽ hỗ trợ biên lợi nhuận của ngành thép thời gian tới.
Bên cạnh đó, Chính phủ đẩy mạnh đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng theo mục tiêu đảm bảo tăng trưởng kinh tế năm 2023 có thể sẽ hỗ trợ nhu cầu thép trong nước, đặc biệt là thép xây dựng.
Theo nguồn tin từ công ty tư vấn Kallanish Commodities Ltd, trong bối cảnh nhu cầu thép có dấu hiệu hồi phục, Hòa Phát đã bắt đầu khởi động lại một lò cao ở Hải Dương từ cuối tháng 12/2022 và nâng công suất thép thanh thêm 700.000 tấn/năm. Nguồn tin cũng cho biết, Hòa Phát đang dự tính khởi động lại thêm 1 lò cao nhưng sẽ tùy thuộc vào tình hình thị trường và nhu cầu thép.
