Lô B Ô Môn – ‘Siêu dự án’ sẽ thay đổi cục diện ngành dầu khí Việt Nam?

Lô B Ô Môn - Dự án nghìn tỷ mang tính chiến lược của ngành dầu khí Việt Nam

Lô B Ô Môn là một trong những dự án khí tự nhiên lớn nhất Việt Nam với tổng trữ lượng lên tới 107 tỷ m³, đóng vai trò chủ chốt trong cung cấp nhiên liệu cho các nhà máy điện khí và công nghiệp hóa dầu. Theo Khối Phân tích, CTCP Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV Research), dự án này dự kiến tạo ra 6,4 tỷ USD giá trị hợp đồng cho nhóm doanh nghiệp thượng - trung nguồn, tương đương với tổng giá trị đầu tư của toàn ngành dầu khí trong giai đoạn 2016-2023​.

Bối cảnh thị trường hiện nay khiến Lô B Ô Môn trở nên đặc biệt quan trọng. Theo Trung tâm Phân tích, CTCP Chứng khoán An Bình (ABS Research), Việt Nam đang đối mặt với tình trạng suy giảm nguồn cung khí nội địa khi các mỏ khí lâu năm bước vào giai đoạn cạn kiệt. Dự báo, nước ta sẽ thiếu hụt khoảng 5,4 tỷ m³ khí/năm từ nay đến 2030 nếu không có các nguồn cung mới​. Do đó, việc đưa Lô B Ô Môn vào khai thác không chỉ giúp giảm sự phụ thuộc vào LNG nhập khẩu mà còn đóng góp quan trọng vào chiến lược an ninh năng lượng dài hạn của quốc gia.

Bên cạnh đó, dự án cũng giúp thúc đẩy chuỗi cung ứng dầu khí. Theo KBSV Research, các doanh nghiệp dịch vụ dầu khí như Tổng Công ty Khoan và Dịch vụ khoan Dầu khí (HOSE: PVD) và Tổng Công ty Cổ phần Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (HNX: PVS) sẽ hưởng lợi lớn nhờ nhu cầu giàn khoan và dịch vụ kỹ thuật gia tăng. Lợi nhuận sau thuế của PVD được dự báo có thể tăng 42% trong năm 2025 nhờ giá cước giàn khoan duy trì ở mức cao​.

Chuỗi dự án khí điện Lô B - Ô Môn là chuỗi dự án khí điện nội địa có quy mô rất lớn bao gồm: Dự án phát triển mỏ Lô B (thượng nguồn), Dự án đường ống Lô B – Ô Môn (trung nguồn) và 4 nhà máy điện khí Ô Môn I, II, III, IV ở hạ nguồn.

Tác động của Lô B Ô Môn đến thị trường khí và ngành điện

Theo ABS Research, khí từ dự án này sẽ cung cấp cho các nhà máy điện khí, chiếm khoảng 14,9% tổng sản lượng điện Việt Nam vào năm 2030​. Tuy nhiên, tác động của dự án không chỉ dừng lại ở việc bổ sung nguồn cung khí nội địa, mà còn ảnh hưởng đến bức tranh cạnh tranh giữa các nguồn năng lượng.

Hiện nay, thị trường khí LNG đang có nhiều biến động. Theo Reuters, giá LNG nhập khẩu đã giảm 58% vào năm 2023 xuống chỉ còn dưới 12 USD/mmBTU​. Điều này tạo ra áp lực cạnh tranh đáng kể đối với khí khai thác trong nước, bao gồm cả sản phẩm từ Lô B Ô Môn. Nếu giá LNG nhập khẩu tiếp tục duy trì ở mức thấp, các nhà máy điện có thể ưu tiên nguồn cung này thay vì khí nội địa, gây ra rủi ro cho hiệu quả tài chính của dự án.

Hơn nữa, theo Quyết định số 1260/QĐ-BCT của Bộ Công Thương, mức giá trần cho điện khí LNG là 2.590,85 đ/kWh, cao hơn đáng kể so với điện than và năng lượng tái tạo​. Điều này làm giảm sức cạnh tranh của điện khí trong hệ thống điện quốc gia và đặt ra bài toán về hiệu quả đầu tư của các nhà máy điện sử dụng nguồn khí từ Lô B Ô Môn.

Những thách thức lớn trong triển khai dự án

Mặc dù tiềm năng lớn, dự án Lô B Ô Môn vẫn phải đối mặt với hàng loạt thách thức. Một trong những vấn đề quan trọng nhất là huy động vốn. Theo Global Infrastructure Hub, Việt Nam cần ít nhất 25 tỷ USD/năm để đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng, trong đó phần lớn dành cho các dự án LNG​.

Ngoài ra, tiến độ dự án cũng gặp nhiều trở ngại. Mặc dù đã khởi công từ tháng 9/2024, nhưng quyết định đầu tư cuối cùng (FID) vẫn chưa được hoàn tất, làm tăng nguy cơ chậm tiến độ​. Việc triển khai dự án một cách đồng bộ và đúng kế hoạch sẽ đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp và các đối tác tài chính quốc tế.

Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng kho chứa và hệ thống vận chuyển khí cũng là một vấn đề đáng lo ngại. Việt Nam hiện chưa có hệ thống kho chứa LNG đồng bộ, gây khó khăn trong việc kết nối và phân phối khí từ Lô B Ô Môn​. Điều này có thể làm tăng chi phí vận hành và giảm tính cạnh tranh của dự án trên thị trường.

Triển vọng và chiến lược phát triển trong dài hạn

Dù gặp nhiều khó khăn, Lô B Ô Môn vẫn được đánh giá là một trong những dự án có tiềm năng lớn nhất trong ngành dầu khí Việt Nam. Theo KBSV Research, nếu được triển khai đúng tiến độ, dự án này có thể đóng góp đáng kể vào tăng trưởng GDP của Việt Nam trong thập kỷ tới​.

Một trong những giải pháp quan trọng là tăng cường hợp tác với các đối tác quốc tế để thu hút nguồn vốn và công nghệ. Đồng thời, Việt Nam cần hoàn thiện khung pháp lý và chính sách giá khí để tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư.

Việc phát triển đồng bộ hệ thống kho cảng và đường ống dẫn khí cũng là yếu tố then chốt giúp tối ưu hóa hiệu quả khai thác của dự án. Theo Quy hoạch phát triển công nghiệp khí Việt Nam đến năm 2035, Việt Nam sẽ có 7 kho chứa LNG với tổng công suất lên tới 26 triệu tấn/năm​.

Lô B Ô Môn là một dự án có ý nghĩa chiến lược đối với ngành dầu khí Việt Nam, không chỉ giúp đảm bảo an ninh năng lượng mà còn tạo ra động lực tăng trưởng quan trọng. Tuy nhiên, để hiện thực hóa tiềm năng này, Việt Nam cần giải quyết các thách thức về tài chính, cơ sở hạ tầng và chính sách.

>> Cơn khát nguồn cung bất động sản TP.HCM: Liệu thị trường có đảo chiều trong năm 2025?