Năm 2035, Việt Nam sẽ có đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trị giá 67,3 tỷ USD

Vào chiều ngày 30/11, với tỷ lệ 92,48% đại biểu tán thành, Quốc hội đã thông qua dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trị giá 67,3 tỷ USD.

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đạt tốc độ 350 km/h, dự kiến hoàn thành vào năm 2035

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, với chiều dài toàn tuyến khoảng 1.541km, sẽ nối ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và ga Thủ Thiêm (TP. HCM). Tuyến đường đi qua địa phận của 20 tỉnh, thành phố, bao gồm: Hà Nội, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, và TP. HCM.

Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đi qua 20 tỉnh, thành phố. Ảnh: VnExpress

Hạ tầng tuyến đường được thiết kế hiện đại, gồm hai đường ray khổ 1.435mm, tốc độ tối đa 350km/h, tải trọng 22,5 tấn/trục. Tuyến đường sẽ có 23 ga hành khách và 5 ga hàng hóa, phục vụ vận chuyển hành khách, đáp ứng lưỡng dụng quốc phòng, an ninh và sẵn sàng vận tải hàng hóa khi cần thiết.

Dự án sử dụng tổng diện tích đất khoảng 10.827ha, trong đó gồm 3.655ha đất trồng lúa, 2.567ha đất lâm nghiệp và 4.605ha đất khác. Dự kiến, khoảng 120.836 người sẽ phải tái định cư.

Tổng mức đầu tư sơ bộ lên tới 1,71 triệu tỷ đồng (tương đương 67,3 tỷ USD), được huy động từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước, vốn đầu tư công trung hạn và các nguồn vốn hợp pháp khác.

Theo kế hoạch, từ năm 2025 sẽ tiến hành lập báo cáo nghiên cứu khả thi, hướng tới mục tiêu cơ bản hoàn thành dự án vào năm 2035.

Cơ chế đặc thù và huy động vốn

Dự án sẽ áp dụng nhiều cơ chế, chính sách đặc thù nhằm đẩy nhanh tiến độ. Trong đó, Thủ tướng Chính phủ được quyền phát hành trái phiếu Chính phủ để bổ sung vốn khi dự toán ngân sách không đáp ứng yêu cầu. Đồng thời, Chính phủ được phép huy động vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), vốn vay ưu đãi nước ngoài mà không cần lập đề xuất dự án riêng, áp dụng theo quy định của nhà tài trợ.

Về khai thác quỹ đất vùng phụ cận các nhà ga, UBND các tỉnh có quyền tổ chức lập và điều chỉnh quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết để xác định rõ ranh giới và diện tích đất cần thu hồi.

>> Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Lý do không kéo dài từ Lạng Sơn đến Cà Mau

Phát triển công nghệ và chuyển giao kỹ thuật

Doanh nghiệp được hưởng ưu đãi như doanh nghiệp công nghệ cao theo quy định của pháp luật về công nghệ cao trong thời gian thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ phục vụ dự án...

Dự kiến dự án hoàn thành năm 2035. Ảnh minh họa

Liên quan đến việc phát triển công nghiệp và chuyển giao công nghệ, Chính phủ đã ban hành các tiêu chí rõ ràng để lựa chọn tổ chức, doanh nghiệp Nhà nước hoặc các doanh nghiệp Việt Nam khác được giao nhiệm vụ hoặc đặt hàng cung cấp dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt. Các doanh nghiệp này cũng sẽ thực hiện nghiên cứu, ứng dụng và tiếp nhận chuyển giao công nghệ hiện đại, góp phần phát triển năng lực sản xuất trong nước.

Thủ tướng Chính phủ quyết định danh mục các dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt được giao nhiệm vụ cho tổ chức, doanh nghiệp Nhà nước hoặc đặt hàng cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Trong quá trình triển khai dự án, tổng thầu và các nhà thầu tham gia phải ưu tiên sử dụng các sản phẩm, hàng hóa và dịch vụ mà trong nước có khả năng sản xuất, cung cấp. Đối với các gói thầu quốc tế, hồ sơ mời thầu bắt buộc phải có điều kiện yêu cầu tổng thầu, nhà thầu nước ngoài cam kết chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực cho phía Việt Nam. Điều này nhằm giúp đối tác Việt Nam từng bước làm chủ công nghệ, quản lý, vận hành, khai thác và bảo trì các hệ thống đường sắt hiện đại trong tương lai.

> > Chính phủ phản hồi về đề xuất mở thêm ga đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam giữa Thanh Hóa và Nghệ An