Quốc gia châu Á chi 3 triệu tỷ đồng mở rộng đường cao tốc

Ấn Độ dự kiến đầu tư 125 tỷ USD (khoảng 3,2 triệu tỷ đồng) để mở rộng mạng lưới đường cao tốc gấp 5 lần trong vòng một thập kỷ, nhằm hiện đại hóa hạ tầng và cắt giảm chi phí logistics.

Kế hoạch này sẽ bổ sung thêm 17.000km đường cao tốc có kiểm soát lối ra vào, cho phép xe chạy với tốc độ tối đa 120 km/giờ, mang lại khả năng kết nối nhanh hơn, an toàn hơn và hiệu quả hơn so với quốc lộ truyền thống.

Khoảng 40% trong số này đang được thi công và sẽ hoàn thành trước năm 2030; phần còn lại dự kiến khởi công trước 2028 và hoàn tất vào 2033.

Động thái của Ấn Độ tương tự các nền kinh tế lớn khác trong việc nâng cấp hạ tầng giao thông và hạ chi phí logistics. Trung Quốc đã xây dựng hơn 180.000km đường cao tốc kể từ thập niên 1990, trong khi Mỹ duy trì hơn 75.000km đường liên bang.

Tính đến tháng 3 năm nay, mạng lưới quốc lộ của Ấn Độ đã dài hơn 146.000km, nhưng chỉ 4.500km đạt chuẩn cao tốc.

Dù quy mô nhỏ hơn so với các cường quốc, kế hoạch của Ấn Độ gây chú ý nhờ tiến độ tham vọng và mô hình tài chính kết hợp nhằm thu hút vốn tư nhân.

Vai trò của vốn tư nhân

Những dự án mang lại lợi nhuận từ 15% trở lên sẽ được đấu thầu theo hình thức xây dựng – vận hành – chuyển giao (BOT), cho phép doanh nghiệp thu hồi vốn qua phí đường bộ. Với các dự án có lợi nhuận thấp hơn, Chính phủ sẽ áp dụng mô hình đồng tài trợ hỗn hợp (Hybrid Annuity Model), theo đó Nhà nước chi trả trước 40% chi phí xây dựng.

Hiện phần lớn dự án đang triển khai theo mô hình này, song Chính phủ kỳ vọng khu vực tư nhân sẽ tham gia nhiều hơn trong các giai đoạn tiếp theo. Những năm gần đây, sự quan tâm của tư nhân với ngành đường bộ Ấn Độ khá hạn chế.

Dù mức độ quan tâm đến ngành đường bộ còn chênh lệch, lĩnh vực hạ tầng rộng lớn hơn vẫn thu hút mạnh mẽ dòng vốn.

Brookfield Asset Management, Blackstone, Macquarie Group và Canada Pension Plan Investment Board đều đã rót vốn, trong khi Adani Group công bố kế hoạch chi 18,4 tỷ USD cho hạ tầng, bao gồm cả đường bộ.

Theo ước tính của Deloitte India, Ấn Độ có thể thu hút hàng trăm tỷ USD đầu tư hạ tầng trong 3 năm tới, được hỗ trợ bởi chính sách, nhu cầu gia tăng và quy mô các dự án đang được triển khai.