Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang sản xuất số lượng xe nhiều gấp đôi lượng người tiêu dùng nội địa có thể mua, khiến họ phải chật vật tìm đường xuất khẩu.
Carscoops cho biết, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc hiện sản xuất được khoảng 40 triệu xe mỗi năm, nhưng người tiêu dùng nước này chỉ mua khoảng 22 triệu xe trong số đó. Điều này khiến lượng xe dư thừa lên tới 18 triệu chiếc.
Bất chấp sự chênh lệch giữa cung và cầu này, Chính phủ Trung Quốc vẫn tiếp tục hỗ trợ phát triển ngành công nghiệp ô tô.
Vấn đề dư thừa công suất đã cản trở kế hoạch của cả các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc lâu đời lẫn những hãng thúc đẩy công nghệ mới. Các dây chuyền sản xuất xe xăng đang cho ra đời những sản phẩm ngày càng ít được ưa chuộng.
 |
| 123 hãng xe Trung Quốc thừa tới gần 20 triệu xe mỗi năm. Ảnh: Carscoops |
Trong khi đó, những phương tiện sử dụng năng lượng mới như xe điện và hybrid cắm sạc (PHEV) có thể hấp thụ được khoản dư nguồn cung lại phải đối mặt với những khó khăn do bất ổn kinh tế và cạnh tranh gay gắt.
Wall Street Journal đưa tin, năm ngoái có tới 123 thương hiệu đưa ra thị trường ít nhất một mẫu xe điện ở Trung Quốc. Và ngay cả những công ty phá sản như Zhido cũng được các nhà đầu tư hồi sinh từ “cõi chết”.
Điều này đẩy các nhà sản xuất xe điện vào một cuộc chiến khốc liệt về giá khi người dùng có quá nhiều lựa chọn.
Do đó, không có gì đáng ngạc nhiên khi các hãng ô tô Trung Quốc đang khám phá các thị trường mới.
Theo Carscoops, xuất khẩu ô tô của Trung Quốc tăng gấp 5 lần trong khoảng thời gian từ năm 2020 đến năm 2023. Trong đó Nga là thị trường tiêu thụ xe Trung Quốc nhiều nhất.Họ cũng muốn tiếp cận nhiều nơi khác, từ thị trường lớn như Bắc Mỹ đến đang phát triển như Đông Nam Á.
 |
| Ô tô Trung Quốc đang tìm đường xuất khẩu vì dư thừa công suất. Ảnh: Getty Images |
Tuy nhiên, điều này khiến các đối thủ cạnh tranh phương Tây và Chính phủ các nước lo ngại. Tại Mỹ, Nhà Trắng dự kiến sẽ mở rộng thuế quan để bảo vệ sản xuất trong nước, trong khi Liên minh châu Âu đang điều tra các khoản trợ cấp xe điện của Trung Quốc và có thể cân nhắc những biện pháp tương tự.
Trước tình hình này, câu hỏi được đặt ra là tại sao Trung Quốc lại trợ cấp cho một ngành công nghiệp đang phải đối mặt với tình trạng dư thừa công suất.
Các chuyên gia cho hay, đó là vì tham vọng của Chính phủ nước này trong việc củng cố vị thế các thương hiệu ô tô của họ trên trường toàn cầu, cũng như nỗ lực hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và duy trì việc làm trong bối cảnh kinh tế gặp nhiều thách thức.
Sự hỗ trợ của Chính phủ đồng nghĩa với việc ngay cả những nhà sản xuất ô tô thua lỗ vẫn có thể tiếp tục sản xuất nhiều xe hơn.
Vào năm 2023, chỉ 4 trong số 123 nhà sản xuất xe điện của quốc gia bán được hơn 400.000 xe – con số được cho là phải đạt được để hòa vốn ở Trung Quốc. Những hãng này bao gồm BYD, Tesla (có nhà máy tại Trung Quốc), Aion và Wuling.
Tình hình này khiến một số nhà kinh tế, chuyên gia Trung Quốc kêu gọi hợp nhất hoặc tái cơ cấu ngành ô tô càng sớm càng tốt. Nhưng hiện tại, tư duy mở rộng xuất khẩu vẫn chiếm ưu thế, từ quan chức Chính phủ cho đến các nhà sản xuất ô tô.
