Những người dân địa phương còn nhặt được trong hang hai chiếc rìu đá - loại công cụ đặc trưng của con người thời kỳ đồ đá mới hậu kỳ.
Hang động người Việt cổ hiếm hoi
Hang Bua (tiếng Thái gọi là thẳm Bua) là một thắng cảnh đẹp của miền Tây Nghệ An, trên dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc bản Na Nhàng (Hồng tiến), xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách TP. Vinh 170km về phía Tây Bắc.
Hang Bua nhìn từ ngoài là một hòn núi lớn
Thông tin trên Báo Công Lý cho biết, tạo hóa đã ban tặng cho con người một hang Bua kỳ vĩ. Bởi vậy, hang Bua từ ngàn xưa là nơi cư trú của người Việt cổ. Việc phát hiện di chỉ khảo cổ học Thẩm Ồm cách chúng ta trên 25 vạn năm và các dấu tích văn hóa ở hang Bua đã giúp các nhà nghiên cứu kết luận rằng đây là một trong những nơi phát hiện dấu vết của người Sa Piêng sớm nhất thế giới. Năm 1996, lễ hội hang Bua được khôi phục, năm 1998 di tích danh thắng hang Bua được Bộ Văn hóa thông tin xếp hạng di tích danh thắng Quốc gia.
Theo đó, hang Bua là một thắng cảnh tự nhiên gắn với truyền thuyết lịch sử, phong tục, tập quán, sinh hoạt văn hóa của của đồng bào dân tộc Thái xưa và là một trong những di tích khảo cổ ở Nghệ An chứa đựng dấu tích văn hóa của nhiều thời đại. Trong lớp trầm tích tìm thấy ở hai cửa hang trước và sau có hóa thạch các loài động vật giống như hóa thạch động vật đã được phát hiện ở Thẩm Ồm và các hang động khác trong vùng, đó là tê giác, hươu nai, lợn rừng,...
Hang Bua là một trong những di tích khảo cổ ở Nghệ An, chứa đựng dấu tích văn hóa của nhiều thời đại
Hang Bua là nơi giao hòa, gặp gỡ của đất trời, là vẻ đẹp kỳ vĩ mà tạo hóa ban tặng cho con người.
Sở hữu vẻ đẹp như chốn “bồng lai tiên cảnh”
Đến hang Bua, du khách sẽ cảm nhận được vẻ đẹp của phong cảnh sơn thủy hữu tình, núi sông, cỏ cây xanh ngát một màu. Cửa chính hang Bua quay mặt về hướng Nam, phía trước là thung lũng Chiềng Ngam rộng lớn, với những bản làng của người Thái sầm uất, yên vui. Đây cũng là nơi gặp nhau của 3 con sông: sông Quàng, sông Việt và sông Hạt để rồi hợp lưu thành sông Hiếu thơ mộng uốn mình chảy qua các huyện Quỳ Châu, Quỳ Hợp, Nghĩa Đàn đổ về sông Lam cùng xuôi ra biển Đông.
Bên ngoài hang Bua, phong cảnh sơn thủy hữu tình, núi sông cỏ cây xanh ngát một màu
Khí hậu nơi đây mát mẻ, cây cối tốt tươi muôn sắc, nhiều loài muông thú tụ họp. Vào sâu trong hang, du khách sẽ được chiêm ngưỡng sự kiến tạo tuyệt vời của tạo hóa với những hình thù kỳ lạ như mô đá hình người và những dụng cụ sinh hoạt thời xưa của cư dân Thái.
Diện tích hang rộng, có thể chứa được hàng trăm người nhảy múa, hát hò
Vào hang Bua, du khách đi theo hai cửa, cửa chính vào khoang lớn, cửa phụ vào khoang nhỏ. Ngoài cửa chính có tượng hình con ếch (gọi là mè cốp), vào cửa chính có khối đá khổng lồ như bức tường ngăn cách thế giới bên ngoài và bên trong huyền bí.
Trong hang động nổi bật với những hình thù giống như đang mô phỏng cuộc sống, sinh hoạt của người xa xưa…Ngoài ra, từ mặt đất nhìn lên khoảng 17m, du khách sẽ được chiêm ngưỡng “Choong Nang” gọi là giường tiên, ở tầng 2 của khoang lớn được tạo bởi một phiến đá to, mặt phẳng như giường nằm rộng 3m - 4m rất đẹp mắt. Trong khoang nhỏ có nghê chầu, rùa đá, áng nặm (chậu nước).
Trải qua quãng thời gian dài, hang Bua dần tạo nên vẻ đẹp hùng vĩ hiếm có
Trong hang có những hình thù giống mô phỏng cuộc sống, sinh hoạt của người xa xưa
Đặc biệt, những người dân địa phương còn nhặt được trong hang hai chiếc rìu đá - loại công cụ đặc trưng của con người thời kỳ đồ đá mới hậu kỳ. Trong hang còn lưu giữ nhiều hình khối kỳ thú, tượng trưng những huyền thoại đặc sắc như Thần Núi (Phí - Nu - Phá - Hủng) và thần nước (Phí - Nặm - Huồi - Hạ) giao tranh.
Vào dịp lễ hội nơi đây trở nên nhộn nhịp, thu hút rất đông du khách thập phương về tham quan, trải nghiệm những nét văn hóa đặc sắc lâu đời và chiêm ngưỡng vẻ đẹp huyền bí, linh thiêng của hang Bua.
