Việt Nam 2025: Hành trình trở thành ‘con hổ châu Á’ mới, liệu có thành hiện thực?

Tăng trưởng kinh tế 2024: Bệ phóng cho sự trỗi dậy

Theo Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội (SHS), năm 2024, GDP Việt Nam đạt mức tăng trưởng ấn tượng 7,09%, vượt xa kỳ vọng trong bối cảnh nhiều nền kinh tế khác vẫn đối mặt với khó khăn. Khu vực công nghiệp và xây dựng tăng trưởng 8,24%, là động lực chính, trong khi dịch vụ và nông nghiệp lần lượt ghi nhận mức tăng 7,38% và 3,27%​.

GDP bình quân đầu người đạt 4.700 USD, tăng 8,7% so với năm 2023. Đặc biệt, năng suất lao động tăng 8,6% lên mức 9.182 USD/lao động, minh chứng cho sự cải thiện đáng kể trong hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên, Việt Nam cũng đối mặt với áp lực từ tỷ giá USD/VND khi tăng 5,01%, buộc Ngân hàng Nhà nước phải bán ra 9,35 tỷ USD từ dự trữ ngoại hối để ổn định thị trường​.

Kim ngạch xuất khẩu tiếp tục là điểm sáng, với các mặt hàng chủ lực như gạo đạt sản lượng 9 triệu tấn, cà phê lập kỷ lục 5 tỷ USD. Đặc biệt, khu vực doanh nghiệp nội địa ghi nhận mức tăng trưởng xuất khẩu 19,8%, vượt xa doanh nghiệp FDI​.

Tổng quan xuất nhập khẩu và cán cân thương mại năm 2024. Nguồn: SHS Research.

Đầu tư công: Động lực thúc đẩy cơ sở hạ tầng

Một trong những điểm nhấn quan trọng của nền kinh tế là vai trò của đầu tư công. Năm 2024, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt 77,9% kế hoạch, tương đương 600.000 tỷ đồng. Dù con số này thấp hơn mong đợi, nhưng đây vẫn là động lực chính để cải thiện hạ tầng quốc gia​.

Diễn biến giải ngân vốn đầu tư công giai đoạn 2023-2024 (Đơn vị: Tỷ đồng). Nguồn: GSO, SHS Research.

Năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu tăng tốc giải ngân đầu tư công vào các dự án trọng điểm như sân bay Long Thành và hệ thống cao tốc Bắc - Nam. Theo SHS, việc hoàn thành các dự án này không chỉ cải thiện năng lực kết nối giữa các khu vực kinh tế mà còn giảm chi phí logistics, giúp nâng cao sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế​.

Bên cạnh đó, vốn FDI thực hiện đạt 25,35 tỷ USD trong năm 2024, tăng 9,36%. Các dự án lớn trong lĩnh vực bán dẫn và công nghệ tái tạo từ các tập đoàn Nvidia, Intel, và Qualcomm là minh chứng rõ nét cho sức hút đầu tư của Việt Nam​.

Lạm phát và điều hành vĩ mô: Những bài toán cần giải

Lạm phát trung bình năm 2024 duy trì ở mức 3,63%, thấp hơn mục tiêu 4% của Quốc hội. Sự ổn định này đến từ chính sách kiểm soát giá cả hiệu quả và cầu tiêu dùng trong nước tăng trưởng vừa phải. Tuy nhiên, áp lực lạm phát có thể gia tăng trong năm 2025 do chi phí đầu vào từ giá nguyên vật liệu tăng và hiệu ứng chậm trễ từ tỷ giá​.

Xu hướng biến động CPI theo tháng giai đoạn 2022-2024 (% YoY). Nguồn: GSO, SHS Research.

Chính sách tiền tệ năm 2025 cần phải linh hoạt để cân bằng giữa kiểm soát lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng. Ngân hàng Nhà nước dự kiến giữ mức lãi suất tái cấp vốn ở 4,5%, đồng thời sử dụng các công cụ điều tiết như công cụ nghiệp vụ thị trường mở (OMO) để duy trì thanh khoản thị trường​.

Hướng tới tương lai: Học hỏi từ các con hổ kinh tế

Các quốc gia như Hàn Quốc và Singapore đã đạt được sự bứt phá nhờ vào chiến lược cải cách mạnh mẽ và đầu tư vào giáo dục, công nghệ. Việt Nam cũng đang trên con đường tương tự, tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và mở rộng các trung tâm nghiên cứu, đổi mới sáng tạo​.

Tuy nhiên, để trở thành một "con hổ" thực sự, Việt Nam cần tăng cường năng lực quản lý vốn đầu tư công, cải thiện môi trường kinh doanh và giải quyết những thách thức từ biến động quốc tế. Đây sẽ là những yếu tố then chốt quyết định thành công trong thập kỷ tới.

Năm 2025 được kỳ vọng là một bước ngoặt cho kinh tế Việt Nam. Với nền tảng tăng trưởng vững chắc, động lực từ đầu tư công và sức hút của các ngành công nghệ, Việt Nam có tiềm năng lớn để trở thành một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất khu vực. Nhưng hành trình này không hề dễ dàng, đòi hỏi sự kiên định và quyết tâm cải cách từ chính phủ và các doanh nghiệp.

>> SGI Capital: Lãi suất, tỷ giá và thương mại quốc tế đang thay đổi cuộc chơi