Vùng cù lao từng là nơi biệt lập của những người mắc bệnh phong, nay hàng trăm căn biệt thự mọc san sát, hứa hẹn tương lai 'hóa rồng'

Theo sách Gia Định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức, cù lao Rồng được phát hiện từ năm 1788 và có hình dạng giống như con rồng. Vì vậy, khi vua Gia Long (Nguyễn Ánh) đi qua địa điểm này, ông đã đặt tên nó là Long Châu.

Ý nghĩa vùng đất thuộc “tứ linh cồn”

Cù lao Rồng nổi lên nhưng phải đến hơn 150 năm sau, vào năm 1944, mới có người đến sinh sống. Được biết, những người đến đây là những bệnh nhân mắc bệnh cùi (bệnh phong), do thực dân Pháp đưa đến và sử dụng cù lao Rồng như một nơi cách ly và chữa trị. Họ xây dựng một nhà thương cùi ở phía Đông của cù lao, được gọi là trại cùi. Tuy nhiên, vào năm 1945, khi Nhật Bản lật đổ chính quyền Pháp, những bệnh nhân cùi đã được chuyển về trại phong Quy Hòa (Quy Nhơn), và bỏ trống cù lao Rồng.

Sau thành công của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, nhiều người dân từ hai tỉnh Mỹ Tho và Bến Tre đã tìm đến cù lao Rồng để tìm kiếm cơ hội sinh sống và lập nghiệp. Cù lao Rồng chính thức được đặt tên trên bản đồ với tên gọi là ấp Phú Long, thuộc xã Xuân Đông, huyện Chợ Gạo, tỉnh Mỹ Tho. Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, cù lao Rồng đã trở thành một căn cứ cách mạng của xã Xuân Đông và sau đó là của thị xã Mỹ Tho.

Mặc dù thành lập muộn, nhưng người dân cù lao Rồng luôn tự hào vì đã đóng góp một phần công sức và máu mủ cho cuộc đấu tranh giải phóng đất nước.

Sau khi miền Nam được giải phóng, cù lao Rồng chính thức trở thành một đơn vị hành chính với tên gọi là xã Tân Long, bao gồm bốn ấp: Long Thuận, Long Hà, Long Hòa, Long Bình (hiện nay là các khu phố Tân Thuận, Tân Hà, Tân Hòa, Tân Bình thuộc phường Tân Long, TP Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang).

Bí thư và Chủ tịch UBND xã Tân Long trong giai đoạn đầu thành lập, Thái Ngọc Hổ, kể lại rằng hoạt động của chính quyền lúc đó tập trung chủ yếu vào giải quyết các vấn đề hành chính. Trong khi đó, chi bộ đặt mục tiêu tập trung vận động nhân dân khai hoang, phục hồi và phát triển chăn nuôi, trồng trọt, và đánh bắt thủy hải sản.

Tạo điều kiện phát triển kinh tế cho khu vực

Nhờ sự quan tâm và hỗ trợ từ Thành ủy và UBND TP Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang, nhiều công trình công cộng và cơ sở hạ tầng đã được đầu tư và xây dựng mới tại xã Tân Long. Công trình trọng điểm không thể không nhắc đến là tuyến đường Bắc lộ, kéo dài từ đầu đến cuối cù lao. Bên cạnh đó, đường Nam lộ cũng được đầu tư và xây dựng mới, mang lại sự thay đổi và cải thiện diện mạo của xã Tân Long.

Đến năm 1990, khi Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Tân Long quyết tâm và đóng góp công sức và tiền bạc để kéo đường điện cao thế vượt qua sông Tiền và đến cù lao Rồng, vùng đất mới thực sự "bay lên” như “diều gặp gió”.

Với sự có mặt của điện, giá trị sản xuất và kinh doanh của khu vực tăng 12%, GDP tăng 10,5%, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống chỉ còn 1,8% với thu nhập bình quân đầu người tăng qua các năm. Đặc biệt, dịch vụ hậu cần cho ngành nghề cá phát triển mạnh mẽ, nhà máy sản xuất nước đá và các cơ sở sửa chữa, đóng mới ghe tàu đã hình thành và đi vào hoạt động, đi đôi với việc nuôi cá bè trên sông Tiền đã mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân.

Trả lời báo Dân Việt, Bí thư Đảng ủy của phường Lê Văn Nghiệp tự hào chia sẻ: "Dân cù lao trước đây luôn lo lắng về vấn đề "bên lở bên bồi", nhưng hiện nay họ có thể yên tâm; bởi vì bờ kè phía Tây và phía Đông của cù lao đã được xây dựng hoàn thiện với tổng kinh phí trên 36 tỷ đồng. Gần đây, việc xây dựng bờ kè hai bên phía Bắc và Nam tiếp tục được thực hiện với tổng kinh phí trên 50 tỷ đồng.”

Không chỉ vậy, chính quyền còn đầu tư Trung tâm Hành chính và Nhà Văn hóa mới với kinh phí 10 tỷ đồng; cũng như xây dựng Trường Mầm non và Trường Tiểu học Tân Long mới với kinh phí 5 tỷ đồng mỗi trường.

Ông Lê Văn Minh, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc của phường Tân Long bồi hồi nói: "Ngày xưa, chẳng ai có thể tưởng tượng rằng trên mảnh đất cù lao Rồng này sẽ có nhiều biệt thự và các công trình công cộng tuyệt vời như ngày hôm nay".

>> Chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc cổ bí ẩn khiến giới khoa học chịu 'bó tay' về cách xây dựng