Doanh nghiệp tác động vào quy hoạch bằng nhiều đường không chính thức

Ý kiến trên được Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nêu tại văn bản góp ý Dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn theo đề nghị của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội.

Liên quan đến vấn đề tài trợ nhiệm vụ quy hoạch, Điều 12 của Dự thảo đưa ra quy định doanh nghiệp vẫn được quyền tài trợ cho việc xây dựng các quy hoạch, nhưng không được thanh toán trực tiếp cho tổ chức tư vấn lập quy hoạch mà phải nộp vào ngân sách rồi chi trả theo các quy định về quản lý ngân sách nhà nước.

VCCI cho biết, hiện nay, theo phản ánh của các doanh nghiệp, việc doanh nghiệp tài trợ lập quy hoạch có cả ưu điểm và nhược điểm.

Trong thời gian qua, các địa phương đã hạn chế việc doanh nghiệp tài trợ trực tiếp cho đồ án quy hoạch. Tiền tài trợ sẽ phải hoà chung vào ngân sách rồi sau đó được chi cho công tác lập quy hoạch theo định mức của Nhà nước.

Tuy nhiên, doanh nghiệp cho rằng, cơ chế này cũng không phát huy hiệu quả, các doanh nghiệp vẫn tìm nhiều cách khác nhau để tác động vào nội dung quy hoạch bằng nhiều con đường không chính thức.

“Như vậy, việc cấm tài trợ trực tiếp cho đồ án không giải quyết được vấn đề, nó chỉ làm cho vấn đề trở nên khó bị phát hiện hơn” - VCCI đánh giá.

Từ đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu tiếp cận theo hướng khác, theo đó, cho phép doanh nghiệp tài trợ đồ án quy hoạch nhưng các thông tin về việc tài trợ này sẽ được công khai. Đi kèm với đó, quy trình thẩm tra, thẩm định, lấy ý kiến về dự thảo quy hoạch sẽ được làm kỹ lưỡng hơn bình thường và có sự giám sát của nhiều bên hơn.

“Sự giám sát này sẽ giúp làm giảm nguy cơ lợi ích được cài cắm làm ảnh hưởng đến lợi ích chung, nhưng cũng vẫn tận dụng được tác động tích cực của việc doanh nghiệp tài trợ đồ án quy hoạch. Nói cách khác, thay vì đưa quy định cấm rồi các bên vẫn thực hiện một cách không chính thức thì cho phép một cách chính thức đi kèm với công khai, giám sát chặt chẽ hơn” - VCCI nêu ý kiến.

Hình ảnh quy hoạch “mờ tịt”, doanh nghiệp không xem được

Góp ý Dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, VCCI cũng chỉ ra nhiều khó khăn trong tiếp cận thông tin quy hoạch của các doanh nghiệp.

Theo VCCI, không ít địa phương đăng tải không đầy đủ như chỉ đăng quyết định mà không đăng bản đồ; hoặc chỉ đăng bản đồ mà không có thuyết minh; hoặc chỉ đăng các đồ án quy hoạch mới mà không đăng các lần điều chỉnh; đặc biệt là rất ít địa phương đăng tải các lần điều chỉnh cục bộ. Tình trạng này gây khó khăn cho các doanh nghiệp và người dân khi muốn tra cứu thông tin về quy hoạch.

Về hình thức đăng tải, các địa phương hiện đăng tải quy hoạch chủ yếu dưới dạng file PDF hoặc file ảnh. Nhiều trường hợp các bản chụp dung lượng thấp, độ phân giải kém, hình ảnh “mờ tịt” khiến các doanh nghiệp không thể xem được thông tin mà mình cần.

Ngoài ra còn có những khó khăn trong việc cung cấp thông tin theo yêu cầu, dịch vụ cung cấp thông tin. Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam kiến nghị Dự thảo Luật cần quy định rõ việc công khai quy hoạch trên cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà nước phải được đăng tải đầy đủ cả quyết định, bản đồ, thuyết minh của tất cả các đồ án quy hoạch mới cũng như điều chỉnh quy hoạch tổng thể, điều chỉnh cục bộ.

Về hình thức công khai cần có quy định yêu cầu bản chụp phải rõ ràng, độ phân giải đủ để nhìn rõ các thông tin trong bản đồ quy hoạch….

Bên cạnh đó, VCCI cũng đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc việc quy định thêm các thủ tục hành chính cho việc xin điều chỉnh quy hoạch các cấp. Doanh nghiệp có thể nộp đơn theo mẫu xin điều chỉnh quy hoạch phân khu, quy hoạch chung trên các cổng dịch vụ công. Nhà nước vẫn giữ quyền chấp thuận hoặc không chấp thuận đề nghị của doanh nghiệp và phải trả lời rõ lý do trong thời hạn luật định.

>>VCCI đề xuất cho tập đoàn kinh tế được hạch toán tập trung