FDI đạt 28,54 tỷ USD, cao nhất 5 năm: Lộ diện 2 'ông lớn' dẫn sóng đầu tư vào Việt Nam

Singapore và Trung Quốc 'song mã' dẫn sóng

Sáng 6/10, Cục Thống kê, Bộ Tài chính công bố Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội quý III và 9 tháng năm 2025.

Trong 9 tháng đầu năm 2025, Việt Nam thu hút 28,54 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), tăng 15,2% so với cùng kỳ năm trước, mức cao nhất trong 5 năm qua. Vốn FDI thực hiện đạt 18,8 tỷ USD, tăng 8,5%, cho thấy dòng vốn đầu tư vào Việt Nam không chỉ “đăng ký trên giấy” mà đang chuyển hóa mạnh thành dự án thật.

Cụ thể, trong tổng vốn đăng ký mới, 2.926 dự án được cấp phép với số vốn 12,39 tỷ USD, tăng 17,4% về số dự án, dù giảm nhẹ 8,6% về vốn so với cùng kỳ năm 2024.

Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục là đích đến của dòng vốn FDI, với 7,27 tỷ USD, chiếm 58,7% tổng vốn đăng ký cấp mới. Tiếp theo là kinh doanh bất động sản (2,57 tỷ USD – 20,7%) và các ngành khác (2,55 tỷ USD – 20,6%).

Nếu tính cả vốn đăng ký điều chỉnh (11,32 tỷ USD, tăng tới 48%), tổng vốn FDI vào công nghiệp chế biến, chế tạo đã đạt 15 tỷ USD, chiếm hơn 63% tổng vốn FDI mới và tăng thêm, một minh chứng rõ nét cho sức hút của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trong số 82 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư mới tại Việt Nam, Singapore dẫn đầu với 3,43 tỷ USD, chiếm 27,7% tổng vốn đăng ký. Theo sau là Trung Quốc với 2,88 tỷ USD (23,3%), Hồng Kông (Trung Quốc) 1,06 tỷ USD (8,5%), Thụy Điển 1 tỷ USD, Nhật Bản 918,4 triệu USD, Đài Loan 778,9 triệu USD và Hàn Quốc 565,2 triệu USD.

Hai “ông lớn” Singapore và Trung Quốc chiếm tới hơn 50% tổng vốn đăng ký mới, cho thấy sự dịch chuyển mạnh của chuỗi cung ứng châu Á đang hướng vào Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, công nghệ cao và logistics.

Thách thức mới cho chiến lược hút FDI?

Đáng chú ý, từ ngày 15/10/2025, Việt Nam chính thức áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu 15% theo Nghị định 236/2025/NĐ-CP, một bước đi quan trọng nhằm thực thi Nghị quyết 107/2023/QH15 của Quốc hội, đồng thời hòa nhịp với xu hướng toàn cầu do OECD khởi xướng và hiện đã có hơn 100 quốc gia tham gia.

Theo quy định, các doanh nghiệp FDI có doanh thu hợp nhất từ 750 triệu euro trở lên sẽ phải chịu mức thuế tối thiểu 15%. Như vậy, những ưu đãi thuế truyền thống (giúp nhiều tập đoàn chỉ phải nộp khoảng 12,5%) sẽ không còn được áp dụng.

Điều này đồng nghĩa với việc cơ quan thuế Việt Nam sẽ thu phần thuế bổ sung để đảm bảo mức thuế sàn, giúp ngăn chặn chuyển giá và xói mòn cơ sở thuế, một vấn đề tồn tại lâu nay trong các tập đoàn đa quốc gia.

Việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu được dự báo sẽ có “tác động kép”. Một mặt, chính sách này tạo sân chơi công bằng hơn giữa doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp nội địa; mặt khác, nó buộc Việt Nam phải chuyển hướng chiến lược thu hút đầu tư, từ ưu đãi thuế sang ưu đãi phi thuế như hạ tầng, đất đai, logistics, đào tạo lao động và cải cách thủ tục hành chính.

Các chuyên gia nhận định, nếu biết chuyển hướng đúng, Việt Nam sẽ chủ động chọn lọc nhà đầu tư chất lượng, thay vì cạnh tranh bằng “ưu đãi rẻ”, đồng thời tăng nguồn thu ngân sách bền vững.