Hơn 1.900 hộ dân tại Nghệ An sắp bị thu hồi đất, nhường chỗ cho đại dự án hơn 67 tỷ USD

Theo Báo Nghệ An, UBND tỉnh Nghệ An vừa ban hành kế hoạch giải phóng mặt bằng và phối hợp triển khai thực hiện dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đoạn qua địa bàn tỉnh. Song song đó, tỉnh cũng đặt mục tiêu khai thác hiệu quả quỹ đất vùng phụ cận các ga đường sắt nhằm tạo nguồn lực cho phát triển hạ tầng và đô thị.

Theo kế hoạch, Nghệ An phấn đấu khởi công ít nhất 1 khu tái định cư trước ngày 19/8/2025; cơ bản hoàn thành toàn bộ các khu tái định cư trong tháng 10/2026 và bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư trước tháng 12/2026, đảm bảo đủ điều kiện để khởi công và thi công dự án đúng tiến độ.

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là công trình hạ tầng quốc gia trọng điểm, có tổng chiều dài 1.541km, trong đó đoạn đi qua Nghệ An dài 85,5km.

Trên địa bàn tỉnh, dự án ảnh hưởng trực tiếp tới 38 cụm dân cư với khoảng 2.150 hộ dân bị ảnh hưởng về đất ở, trong đó có 1.942 hộ cần bố trí tái định cư. Để đáp ứng nhu cầu tái định cư, tỉnh dự kiến đầu tư khoảng 30 khu tái định cư với tổng diện tích hơn 102ha, tổng mức đầu tư khoảng 1.450 tỷ đồng.

Kế hoạch của UBND tỉnh quy định rõ trách nhiệm và lộ trình thực hiện đối với từng sở, ngành, địa phương, nhằm đảm bảo sự phối hợp đồng bộ trong quá trình triển khai.

Cụ thể, Sở Xây dựng là cơ quan đầu mối, chủ trì kết nối, điều phối và đôn đốc thực hiện các nhiệm vụ thuộc thẩm quyền của tỉnh;

Sở Nông nghiệp và Môi trường giữ vai trò thường trực trong công tác giải phóng mặt bằng, chủ trì hướng dẫn các địa phương rà soát, xác minh đất đai và tổ chức triển khai đảm bảo đúng tiến độ, quy định.

Đặc biệt, ngày 30/6/2025, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An đã quyết định thành lập Ban Chỉ đạo giải phóng mặt bằng dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đoạn qua địa bàn tỉnh.

Ban Chỉ đạo do Bí thư Tỉnh ủy làm Trưởng ban; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh làm Phó Trưởng ban Thường trực. Các Phó Trưởng ban khác gồm: Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh và Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách lĩnh vực giao thông.

Bên cạnh công tác giải phóng mặt bằng, Nghệ An cũng hướng đến khai thác hiệu quả quỹ đất vùng phụ cận các nhà ga theo mô hình phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng (TOD).

Các Sở, ngành sẽ phối hợp với chủ đầu tư để vừa đảm bảo tiến độ giải phóng mặt bằng, vừa nghiên cứu quy hoạch không gian đô thị hiện đại, kết nối với hệ thống đường sắt tốc độ cao, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững trên địa bàn.

Được biết, ngày 30/11/2024, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 172/2024/QH15, chính thức quyết định chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.

Dự án có tổng chiều dài 1.541km với điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (TP. HCM). Tuyến sẽ được xây dựng mới hoàn toàn theo tiêu chuẩn đường đôi khổ 1.435mm, tốc độ thiết kế tối đa 350km/h, tải trọng 22,5 tấn/trục.

Tổng thể dự án bao gồm 23 ga hành khách, 5 ga hàng hóa, hệ thống phương tiện, thiết bị đồng bộ. Tuyến đường sắt này được thiết kế chủ yếu phục vụ vận chuyển hành khách, nhưng vẫn đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng cho quốc phòng, an ninh và có thể vận chuyển hàng hóa khi cần thiết.

Về công nghệ, dự án áp dụng mô hình đường sắt chạy trên ray, sử dụng hệ thống điện khí hóa, đảm bảo hiện đại, đồng bộ theo tiêu chuẩn quốc tế.

Tổng mức đầu tư sơ bộ ước tính khoảng 67,34 tỷ USD, từ nguồn ngân sách Nhà nước, bố trí trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn và các nguồn vốn hợp pháp khác.

Về sử dụng đất, dự án cần khoảng 10.827ha, trong đó có 3.655ha đất trồng lúa, 2.567ha đất lâm nghiệp và 4.605ha thuộc các loại đất khác theo quy định tại Luật Đất đai năm 2024. Riêng nhu cầu tái định cư, dự kiến khoảng 120.000 hộ dân sẽ phải di dời để phục vụ giải phóng mặt bằng.