Khoảng 100.000 người rời bỏ đa cấp chỉ sau 1 năm, hé lộ thu nhập trung bình 'cực thấp'

Theo Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia (UBCTQG), tính đến hết tháng 8/2025, cả nước có 16 doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp, trong đó một doanh nghiệp đang làm thủ tục chấm dứt hoạt động.

Trong 6 tháng đầu năm, số người tham gia bán hàng đa cấp đạt 634.567 người, giảm 13,43% (98.430 người) so với cùng kỳ năm 2024 (732.997 người). Lực lượng này tập trung chủ yếu tại 5 doanh nghiệp lớn, chiếm tới 91% toàn ngành, bao gồm Herbalife Việt Nam, Amway Việt Nam, Care For Việt Nam, Thiên Sư Việt Nam và Unicity Marketing Việt Nam.

Nguồn: Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia

Doanh thu toàn ngành trong nửa đầu năm 2025 đạt hơn 7.000 tỷ đồng, giảm hơn 9% so với cùng kỳ. Riêng Herbalife Việt Nam ghi nhận hơn 4.000 tỷ đồng, chiếm 53% doanh thu toàn ngành. Trong đó, doanh thu vẫn chủ yếu từ các sản phẩm thực phẩm chức năng và mỹ phẩm (chiếm 92%); còn lại là đồ gia dụng, quần áo thời trang, thiết bị và mặt hàng khác.

Các doanh nghiệp đã chi trả 2.575 tỷ đồng tiền hoa hồng và các lợi ích kinh tế khác cho người tham gia bán hàng đa cấp, tương đương 37% doanh thu toàn ngành.

Tuy nhiên, mức hoa hồng, tiền thưởng bình quân mà một người tham gia có hoạt động bán hàng nhận được chỉ tương đương 8% mức thu nhập bình quân đầu người của cả nước.

Các công ty đa cấp chủ yếu bán thực phẩm chức năng (Nguồn: Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia)

Tăng cường thanh tra, xử lý vi phạm

Trong 8 tháng, UBCTQG đã tổ chức 5 đoàn kiểm tra việc chấp hành pháp luật tại các doanh nghiệp đa cấp, qua đó xử phạt gần 1,2 tỷ đồng. Đồng thời, cơ quan này chủ trì đoàn kiểm tra liên ngành của Bộ Công Thương tại 9 Sở Công Thương địa phương, nhằm nắm bắt tình hình quản lý thực tế và kịp thời tháo gỡ vướng mắc.

Song song, UBCTQG phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an để đấu tranh với các mô hình đa cấp trái phép. Trong 8 tháng, cơ quan này đã chuyển 2 trường hợp có dấu hiệu kinh doanh đa cấp không phép (Greenleaf, LucMall) và phối hợp xác minh thêm 6 trường hợp khác. Nhiều vụ việc đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

UBCTQG phân cấp mạnh mẽ các nhiệm vụ quản lý như công nhận, kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp; giám sát hoạt động cơ sở đào tạo; thông báo chấm dứt hoạt động. Đồng thời, cơ quan này hướng dẫn, giải đáp kịp thời thắc mắc của địa phương trong quá trình quản lý.

UBCTQG cũng triển khai dịch vụ công trực tuyến, cắt giảm thủ tục hành chính và đang xây dựng nghị định thay thế, dự kiến trình Chính phủ vào tháng 12/2025. Nghị định mới sẽ đơn giản hóa điều kiện đầu tư kinh doanh và phân cấp rõ hơn cho các địa phương.

Với sự siết chặt quản lý, ngành bán hàng đa cấp trong nửa đầu năm 2025 được đánh giá duy trì ổn định, góp phần bảo vệ quyền lợi người dân, đồng thời tạo lập môi trường kinh doanh minh bạch, bền vững cho doanh nghiệp.