PGS.TS Trần Đình Thiên chỉ ra ‘Bộ Tứ Chiến lược’ giúp doanh nghiệp Việt vượt sóng, chinh phục biển lớn

Ngay sau phần khai mạc Hội thảo “Doanh nghiệp Việt Nam trong kỷ nguyên mới: Vượt thách thức & Đón vận hội” do Tổ chức Giáo dục Đào tạo PTI tổ chức vào ngày 31/5/2025 tại Hà Nội, PGS.TS Trần Đình Thiên – Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính Tiền tệ quốc gia, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam – đã có bài phát biểu quan trọng.

Bài phát biểu xoáy sâu vào những biến động toàn cầu, những điểm nghẽn nội tại và vai trò của “Bộ Tứ Chiến lược” trong việc dẫn dắt doanh nghiệp tư nhân Việt Nam vượt sóng dữ, vươn ra thị trường quốc tế một cách mạnh mẽ và tự tin.

PGS.TS Trần Đình Thiên chia sẻ tại Hội thảo “Doanh nghiệp Việt Nam trong kỷ nguyên mới: Vượt thách thức & Đón vận hội”. Nguồn: Tổ chức Giáo dục Đào tạo PTI.

Bức tranh kinh tế thế giới đầy bất ổn và xu hướng giảm tốc

PGS.TS Trần Đình Thiên đã mở đầu bài phân tích bằng nhận định sắc sảo rằng kinh tế toàn cầu đang ở vào giai đoạn “cực kỳ xáo trộn”, “hết sức bất thường” và “hết sức bất ngờ”. Ông cho rằng đằng sau các chỉ số thống kê tưởng chừng tích cực là những vận động kinh tế, địa chính trị và công nghệ đang tái định hình nền kinh tế thế giới. Trung Quốc được ông chỉ ra là quốc gia có “đường dốc đi xuống cao nhất” về tăng trưởng kinh tế năm 2025, trong khi Mỹ tiếp tục duy trì lãi suất cao, ảnh hưởng đến các dòng vốn toàn cầu.

Ông nhấn mạnh rằng lạm phát toàn cầu tuy đã hạ nhiệt nhưng giảm chậm, cùng với sự dịch chuyển dòng vốn khiến các nền kinh tế mới nổi chịu sức ép lớn hơn. Đây là thời điểm Việt Nam cần tận dụng thời cơ để bứt phá, song cũng đối mặt với những thách thức lớn khi bước vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Bên cạnh đó, PGS.TS Trần Đình Thiên nhấn mạnh xu thế “xanh hóa”, “số hóa” và “AI hóa” không còn là lựa chọn mà là đòi hỏi tất yếu cho sự phát triển kinh tế của bất kỳ quốc gia nào. Chính những xu hướng này quyết định “cách chơi” của mỗi nền kinh tế, buộc các quốc gia phải chủ động nắm bắt và thích ứng.

Thực trạng kinh tế Việt Nam và sức chống chịu của khu vực tư nhân

PGS.TS Trần Đình Thiên dẫn số liệu tăng trưởng GDP quý I/2025 đạt 6,93% – mức cao nhất trong sáu năm trở lại đây. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng sức khỏe của khu vực kinh tế tư nhân vẫn còn yếu, khi số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường cao hơn số doanh nghiệp đăng ký mới. Điều này phản ánh rõ rệt những điểm nghẽn về vốn, đất đai và môi trường kinh doanh mà doanh nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt. Ông nhấn mạnh rằng nếu không kịp thời tháo gỡ các nút thắt này, nền kinh tế sẽ khó duy trì được đà tăng trưởng, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng khốc liệt.

Theo PGS.TS Trần Đình Thiên, Việt Nam đã có những tín hiệu tích cực khi chỉ trong vòng một tháng sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, Quốc hội đã lập tức ban hành chương trình hành động và Chính phủ triển khai kế hoạch thực hiện. Đây là bước tiến đáng ghi nhận, thể hiện tư duy cải cách “nhanh, quyết liệt và triệt để”.

“Bộ Tứ Chiến lược” – trụ cột cải cách và bệ phóng cho doanh nghiệp tư nhân

PGS.TS Trần Đình Thiên khẳng định: “Không có ‘hộ chiếu’ nào tốt hơn Bộ Tứ Chiến lược để doanh nghiệp Việt Nam tự tin bước ra biển lớn”. Theo ông, Bộ Tứ Chiến lược bao gồm Nghị quyết 57 về khoa học công nghệ, Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế, Nghị quyết 66 về cải cách thể chế và Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân.

Ông phân tích, Nghị quyết 57 thúc đẩy đổi mới sáng tạo và công nghệ, tạo nền tảng cho phát triển kinh tế số và kinh tế xanh. Nghị quyết 59 mở ra cánh cửa hợp tác quốc tế và cạnh tranh toàn cầu, giúp doanh nghiệp Việt Nam “mượn sức thế giới” để vươn lên. Nghị quyết 66 đóng vai trò quan trọng trong việc tháo gỡ rào cản hành chính, loại bỏ cơ chế “xin – cho”, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, thuận lợi. Trong khi đó, Nghị quyết 68 là động lực trung tâm, trao quyền và thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân trở thành trụ cột phát triển của nền kinh tế.

Đặc biệt, ông nhấn mạnh rằng việc thể chế hóa các nghị quyết này cần phải được tiến hành ngay, từ trung ương đến địa phương, bằng những hành động cụ thể, thiết thực và hiệu quả. Ông dẫn chứng việc Quốc hội và Chính phủ đã kịp thời triển khai các kế hoạch thực hiện chỉ sau một tháng từ khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 68, như một minh chứng cho tốc độ cải cách “nhanh, quyết liệt và triệt để”.

Giải pháp đồng hành cùng doanh nghiệp tư nhân vượt sóng lớn

PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng trong bối cảnh toàn cầu đầy biến động, doanh nghiệp tư nhân Việt Nam cần tự nâng cao năng lực quản trị, sáng tạo và ứng dụng công nghệ để đáp ứng các tiêu chuẩn toàn cầu. Ông nhấn mạnh: “Đã đến lúc doanh nghiệp tư nhân Việt Nam cần chủ động và mạnh dạn tận dụng cơ hội để khẳng định vị thế của mình”.

Ông cũng nhấn mạnh rằng Nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh, tháo gỡ các điểm nghẽn về vốn, đất đai và thủ tục hành chính để cùng đồng hành với doanh nghiệp. Ông khẳng định: “Sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ và doanh nghiệp tư nhân chính là chiếc chìa khóa giúp Việt Nam tận dụng tối đa vận hội, vươn ra biển lớn và phát triển bền vững”.

Hội thảo “Doanh nghiệp Việt Nam trong kỷ nguyên mới: Vượt thách thức & Đón vận hội” đã khép lại thành công, mở ra nhiều góc nhìn mới và truyền cảm hứng mạnh mẽ cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam trên hành trình hội nhập quốc tế.

>> TS. Võ Trí Thành: Doanh nghiệp là ‘chiến sĩ không bao giờ chết’ trong Nghị quyết 68