Quốc hội duyệt chi ngân sách trung ương năm sau khoảng 1,8 triệu tỷ đồng, phân bổ địa phương hơn 238 nghìn tỷ đồng

Tổng thu ngân sách trung ương năm sau là hơn 1,2 triệu tỷ đồng, còn chi khoảng 1,8 triệu tỷ. Theo Nghị quyết, hơn 238.420 tỷ đồng được dự toán để bổ sung cân đối ngân sách địa phương.

Về phân bổ ngân sách trung ương năm 2026, Quốc hội quyết nghị phân bổ ngân sách trung ương năm 2026 theo các Phụ lục số I, II, III và IV kèm theo Nghị quyết này. Số bổ sung cân đối ngân sách, số bổ sung có mục tiêu từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương theo Phụ lục số V, VI kèm theo Nghị quyết này. Mức vay bù đắp bội chi, vay để trả nợ gốc của ngân sách địa phương theo Phụ lục số VII kèm theo Nghị quyết này.

Quốc hội đồng ý kéo dài thời kỳ ổn định ngân sách nhà nước giai đoạn 2022 - 2025 sang năm 2026, thực hiện phân chia các khoản thu giữa trung ương và địa phương, bao gồm nguồn thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước và thuế bảo vệ môi trường đối với sản phẩm xăng, dầu như năm 2025; riêng thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại Luật Ngân sách nhà nước năm 2025.

Tiếp tục thực hiện nguyên tắc hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương thực hiện các chính sách an sinh xã hội do trung ương ban hành của giai đoạn 2022 - 2025 theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, trong đó, các địa phương nhận bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương, địa phương có tỷ lệ điều tiết các khoản thu phân chia về ngân sách trung ương được xác định trên cơ sở dự toán năm 2025 sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Tăng thêm 3% số bổ sung cân đối so với dự toán năm 2025 để các địa phương có thêm nguồn lực đáp ứng các nhiệm vụ chi quan trọng phát sinh trong năm kéo dài của thời kỳ ổn định ngân sách. Tăng 319 tỷ đồng cho ngân sách tỉnh Khánh Hòa để thực hiện Nghị quyết số 227/2025/QH15 của Quốc hội và bổ sung 168 tỷ đồng cho ngân sách tỉnh Quảng Ngãi để bảo đảm mặt bằng dự toán chi thường xuyên năm 2026 do điều tiết số thu tiền thuê đất về ngân sách trung ương.

Đồng thời, Quốc hội cũng chốt dự toán 53.554 tỷ đồng bổ sung cho các địa phương thực hiện mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng mỗi tháng.

Chính phủ được dành 15.000 tỷ đồng dự phòng bảo đảm an toàn tài chính quốc gia trong trường hợp kinh tế - xã hội có biến động, thu ngân sách không đạt dự toán. Cùng với đó, Chính phủ cần chủ động điều hành linh hoạt hạn chế ảnh hưởng tới các nhiệm vụ chi đã được dự toán.

Bố trí dự toán chi thường xuyên lĩnh vực các hoạt động kinh tế gần 6,5 nghìn tỷ đồng, tương ứng 85% nguồn thu xử phạt hành chính trật tự an toàn giao thông đường bộ đã thực nộp ngân sách nhà nước năm 2024 của Bộ Công an, hơn 1,1 nghìn tỷ đồng (tương ứng 15%) bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương để hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ bảo đảm trật tự an toàn giao thông trên địa bàn các địa phương.

Nguồn thu phí sử dụng đường bộ thu qua đầu phương tiện ô tô (sau khi trừ chi phí tổ chức thu) nộp ngân sách trung ương 100% và thực hiện bổ sung có mục tiêu từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương là gần 10,5 nghìn tỷ đồng.

Năm tới, khoảng 10.000 tỷ đồng sẽ được dùng để chi thường xuyên triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia. Mức dành cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tối đa 3% tổng chi ngân sách nhà nước.

Dành nguồn để thực hiện điều chỉnh tiền lương, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hàng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công và một số chính sách xã hội theo phương án được cấp có thẩm quyền quyết định.

Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết chi ngân sách trung ương chiếm khoảng 57% dự toán tổng chi ngân sách nhà nước 2026, để đảm bảo cho nhiệm vụ chính trị, quốc phòng, an ninh và đầu tư vào các dự án quan trọng, phát triển đồng bộ hạ tầng kinh tế - xã hội.

Theo Bộ trưởng, ngân sách trung ương tiếp tục bổ sung khoảng 479.000 tỷ cho địa phương nhằm đảm bảo cân đối thực hiện các dự án, chính sách an sinh xã hội và cải cách tiền lương.

Trước đó hôm 13/11, Quốc hội đã duyệt dự toán Nhà nước năm 2026 với mục tiêu thu hơn 2,5 triệu tỷ đồng và chi 3,15 triệu tỷ. Như vậy, mức bội chi khoảng 605.800 tỷ đồng, tương đương 4,2% GDP.

Năm 2026, tổng nhu cầu huy động của ngân sách là 985.784 tỷ đồng, tăng thêm hơn 149.800 tỷ so với dự toán 2025. Trong đó, vay để bù đắp bội chi hơn 606.000 tỷ và trả nợ gốc khoảng 379.645 tỷ đồng.