'Siêu công nghệ Đức' dành riêng cho dự án metro Nhổn - ga Hà Nội đang vận hành như thế nào?
Tuyến metro Nhổn - ga Hà Nội có tổng chiều dài 12,5km, đi qua 8 ga trên cao đã được đưa vào vận hành chính thức từ ngày 8/8 và 4 ga ngầm đang trong quá trình hoàn thành.
Người dân cả nước nói chung và Hà Nội nói riêng đã mong ngóng, chờ đợi hơn cả thập kỷ để được trải nghiệm tuyến metro này. Tuy nhiên, đến hiện nay, người dân mới chỉ được trải nghiệm đoạn trên cao dài 8,5km kết nối từ Nhổn đến Cầu Giấy. Đoạn 4 ga ngầm vẫn đang trong quá trình thi công.
Đoạn ngầm có chiều dài 4km, bắt đầu từ Cầu Giấy và kết thúc ở ga Hà Nội. Với những công nghệ tân tiến, hiện đại của thế giới, đoạn ngầm của metro Nhổn - ga Hà Nội hứa hẹn ra mắt người dân ở trong khoảng thời gian không xa nữa.
Tiến độ tổng thể của gói thầu ngầm đã đạt 43%. Trong đó, 3/4 ga đã hoàn thiện đến tầng đáy-nơi tàu chạy, ga S12 vẫn đang trong quá trình đào hầm ở tầng trung chuyển.
Ngày 30/7, chính thức khởi công công việc khoan hầm bằng máy đào hầm TBM, dự kiến công việc này sẽ được hoàn thành vào tháng 11/2025. Ngày 30/8, sau một tháng tiến hành đào hầm, máy đã đào được hơn 150m.
Quá trình đào hầm cho dự án metro Nhổn - ga Hà Nội đang diễn ra với sự góp mặt của hai “chiến binh” đặc biệt: bộ đôi máy TBM mang tên “Thần tốc” và “Táo bạo”. Những cỗ máy khổng lồ này được thiết kế riêng cho dự án, sở hữu công nghệ TBM (Tunnel Boring Machine) từ hãng Herrenkecht (CHLB Đức). Chiều dài của máy vượt hơn 100m và nặng tới khoảng 850 tấn, sẵn sàng chinh phục những thách thức dưới lòng đất với sự chính xác và hiệu suất vượt trội.
 |
| Hệ thống máy móc phức tạp trong quá trình đào hầm - Ảnh: Internet |
Theo kế hoạch, máy TBM1 - “Thần tốc” sẽ đảm nhận nhiệm vụ khoan hầm từ ga S9 (Kim Mã) đến ga S12 (ga Hà Nội), với độ sâu 17,8m. Sau khi “Thần tốc” hoàn thành chặng đầu tiên dài 200m, máy TBM2 - “Táo bạo” sẽ chính thức vào cuộc vào ngày 30/9, bắt đầu hành trình khoan của mình. Cả hai máy khoan sẽ bước vào giai đoạn tăng tốc, với khả năng đạt đến mức tiêu chuẩn khoảng 10m/ngày sau khi vượt qua 240m đầu tiên, giúp đẩy nhanh tiến độ và nhanh chóng đến gần hơn với các ga tiếp theo.
Máy TBM hoạt động theo một chu kỳ khép kín đầy tinh vi, với tốc độ đào tối đa lên đến 60mm/phút, đảm bảo tiến độ công việc nhanh chóng và hiệu quả. Trong quá trình khoan, đầu cắt của máy sẽ được phun chất FOAM - một loại chất điều hòa đất đặc biệt. FOAM không chỉ làm mềm đất để dễ dàng đào bới mà còn chống bó cứng và hỗ trợ duy trì áp lực cân bằng ở đầu gương đào, giúp máy hoạt động ổn định và chính xác hơn.
Bên cạnh đó, máy TBM còn sử dụng một lớp chất mỡ được phun ra từ phía đuôi máy, đóng vai trò quan trọng trong quá trình thi công. Chất mỡ này được quét lên bề mặt ngoài của vỏ hầm, giúp bảo vệ bộ phận chổi quét đuôi máy, ngăn chặn nước xâm nhập vào máy và làm kín các điểm nối bên ngoài vỏ hầm. Để chống lại tình trạng sụt lún trong quá trình đào, dung dịch vữa đặc biệt được bơm ra từ đuôi máy, chèn lấp khe hở giữa vỏ hầm và lớp đất xung quanh, đảm bảo sự ổn định và an toàn cho toàn bộ công trình.
Khi quá trình đào hoàn tất, robot TBM sẽ ngay lập tức chuyển sang bước lắp đặt vỏ hầm, sử dụng cánh tay robot hiện đại để thực hiện nhiệm vụ này. Mỗi lần lắp vỏ hầm, gồm 6 miếng ghép, chỉ mất khoảng 30 đến 35 phút. Chu trình đào và lắp vỏ hầm diễn ra liên tục, không ngừng nghỉ, tạo nên một cơ chế hoạt động nhịp nhàng và hiệu quả, đảm bảo tiến độ thi công luôn đạt yêu cầu.
Trong quá trình đào hầm, một số thách thức đã xuất hiện, đặc biệt khi máy TBM gặp phải lớp sét cứng, buộc phải giảm tốc độ để xử lý. Tuy nhiên, sau khi điều chỉnh tỷ lệ chất điều hòa làm mềm đất, tốc độ đào đã ổn định trở lại ở mức 35-40mm/phút, đảm bảo tiến độ công việc.
Để bảo đảm sự an toàn tuyệt đối cho công nhân và các hạng mục thi công, mỗi điểm thi công dưới lòng đất được trang bị hệ thống bơm thoát nước công suất lớn và các hố thu nước kỹ thuật. Nhờ vậy, công tác thi công diễn ra an toàn và suôn sẻ, giữ cho tiến độ dự án không bị ảnh hưởng.
