Việt Nam sẽ có thêm một Di tích quốc gia đặc biệt: Lưu giữ thanh đao từng theo Thái tổ Mạc Đăng Dung chinh chiến, là kinh đô thứ hai của nhà Mạc
Điều này tôn vinh giá trị lịch sử của vương triều Mạc mà còn khẳng định vị thế của vùng đất Kiến Thụy trong việc bảo tồn di sản văn hóa dân tộc.
Ngày 19/4/2025, huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng sẽ tổ chức lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt cho Cụm di tích liên quan đến nhà Mạc tại Dương Kinh. Sự kiện mang chủ đề “Mạc triều vang bóng – Còn mãi ngàn năm” không chỉ tôn vinh giá trị lịch sử của vương triều Mạc mà còn khẳng định vị thế của vùng đất Kiến Thụy trong việc bảo tồn di sản văn hóa dân tộc.
Cụm di tích nhà Mạc - Dấu ấn vàng son của lịch sử
Cụm di tích liên quan đến nhà Mạc tại Dương Kinh, huyện Kiến Thụy, bao gồm năm địa điểm nổi bật: Khu tưởng niệm Vương triều Mạc, Từ đường họ Mạc, chùa Trà Phương, chùa Nhân Trai và đền - chùa Hòa Liễu. Theo Quyết định số 152/QĐ-TTg ngày 17/1/2025 của Thủ tướng Chính phủ, cụm di tích này đã chính thức được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt, đánh dấu bước ngoặt trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa lịch sử của Hải Phòng.
Khu tưởng niệm Vương triều Mạc, nằm tại xã Kiến Hưng, được xây dựng trên nền móng điện Tường Quang, nơi phát tích triều Mạc. Công trình có quy mô bề thế với diện tích 2,5 ha, gồm nhà chính điện, nghi môn, hồ cá và nhà văn bia. Tại đây lưu giữ thanh Định Nam Đao – bảo vật quốc gia dài 2,55m, nặng 25,6kg, từng theo Thái tổ Mạc Đăng Dung chinh chiến. Từ đường họ Mạc, di tích cấp quốc gia từ năm 2002, mang kiến trúc thời Nguyễn với các mảng chạm khắc gỗ tinh xảo, lưu giữ nhiều hiện vật quý như bia ký và đồ tế tự.
Chùa Trà Phương và chùa Nhân Trai là hai ngôi chùa cổ, lần lượt được xếp hạng di tích cấp quốc gia và cấp thành phố, lưu giữ các pho tượng và hiện vật độc đáo liên quan đến nhà Mạc. Đền - chùa Hòa Liễu, nổi tiếng với lễ hội Minh Thề – di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, là điểm đến tâm linh thu hút đông đảo du khách. Các di tích này không chỉ phản ánh thời kỳ hưng thịnh của nhà Mạc mà còn lưu giữ ba bảo vật quốc gia: thanh Định Nam Đao, tượng Mạc Đăng Dung và phù điêu Thái hậu Vũ Thị Ngọc Toàn.
Kiến Thụy - Vùng đất phát tích vương triều Mạc
Kiến Thụy, vùng đất giàu truyền thống yêu nước và cách mạng, là cái nôi của phong trào Kim Sơn kháng Nhật và phong trào khoán sản phẩm nông nghiệp, góp phần đổi mới nông thôn Việt Nam. Đặc biệt, đây là nơi Thái tổ Mạc Đăng Dung (1483-1541) chọn làm kinh đô thứ hai của nhà Mạc, mang tên Dương Kinh, vào thế kỷ 16. Dương Kinh từng là trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa quan trọng, chỉ đứng sau kinh thành Thăng Long, với hệ thống cung điện, thương cảng và chùa chiền được xây dựng quy mô.
Vương triều Mạc, dù chỉ tồn tại 66 năm (1527-1592) qua năm đời vua, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử. Nhà Mạc chú trọng phát triển kinh tế biển, công thương nghiệp và giáo dục, với những công trình kiến trúc độc đáo tại Dương Kinh. Mạc Đăng Dung, xuất thân từ làng chài Cổ Trai (nay thuộc xã Kiến Hưng), đã biến Nghi Dương thành trung tâm quyền lực, mở đường cho sự phát triển đô thị ven biển đầu tiên của Việt Nam.
Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt sẽ diễn ra vào 7h30 ngày 19/4/2025 tại Khu tưởng niệm các Vua nhà Mạc, xã Kiến Hưng. Sự kiện do UBND huyện Kiến Thụy tổ chức theo ủy quyền của UBND TP Hải Phòng, hứa hẹn thu hút đông đảo người dân và du khách. Đây không chỉ là dịp để tôn vinh di sản nhà Mạc mà còn là cơ hội quảng bá du lịch văn hóa, lịch sử của Kiến Thụy.
Cụm di tích nhà Mạc, với giá trị lịch sử và kiến trúc độc đáo, đang được địa phương khai thác để phát triển du lịch nhân văn. Các lễ hội truyền thống như Minh Thề tại đền - chùa Hòa Liễu hay lễ giỗ Thái tổ Mạc Đăng Dung tại Khu tưởng niệm thu hút nhiều du khách. Trong tương lai, Kiến Thụy đặt mục tiêu đưa cụm di tích này trở thành điểm đến nổi bật, góp phần bảo tồn văn hóa và phát triển kinh tế địa phương.
*Tổng hợp
