Câu chuyện cổ phiếu đầu tư công chạy theo kỳ vọng, VCG thăng hoa nhờ “chọn đúng đội”?

Cú quay xe phút chót giúp VCG bùng nổ?

Thị trường hôm nay (24/7), nhà đầu tư chứng kiến một hiện tượng trái ngược đang diễn ra ở cổ phiếu của hai nhóm công ty tham gia đấu thầu dự án 35.200 tỷ thuộc sân bay Long Thành.

Dòng tiền tìm đến các công ty thuộc nhóm Vietur đẩy VCG, PHC, HAN và CC1 đồng loạt tăng hết biên độ và dư mua trần khối lượng lớn. Trong khi đó, tại nhóm Hoa Lư, CTD nằm sàn, HBC đóng cửa giảm hơn 3%.

Diễn biến trái chiều phiên 24/7

Đây chính là hai trong 3 nhóm tham gia vào quá trình đấu giá gói thầu 5.10 xây dựng sân bay Long Thành, bao gồm việc thiết kế bản vẽ thi công và thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị cho công trình Nhà ga hành khách của Dự án thành phần 3 - Các công trình thiết yếu trong cảng hàng không.

Trong đó, liên danh Hoa Lư do Coteccons (CTD) đứng đầu, gồm 8 nhà thầu Hòa Bình (HBC), Central, An Phong, Delta, Unicons, Thành An và Power Line Engineering (PLE - Thái Lan). Liên danh Vietur bao gồm 10 thành viên với sự dẫn đầu của Tập đoàn Công nghiệp và Thương mại Xây dựng IC ISTAS (Thổ Nhĩ Kỳ).

Dự án cảng hàng không sân bay quốc tế Long Thành được xem là dự án trọng điểm của Việt Nam, nhằm giảm áp lực cho Sân bay Tân Sơn Nhất và phát triển kết nối giao thông, thương mại, du lịch, đầu tư giữa Việt Nam và các nước trong khu vực, trên thế giới.

Hiện vẫn chưa có thông tin chính thức về bên trúng thầu. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán vốn thường báo trước về các thông tin, diễn biến về nền kinh tế. Liệu sự đối lập rõ rệt trong phiên 24/7 giữa các cổ phiếu thuộc 2 nhóm thầu cạnh tranh có phải ngụ ý về một chiến thắng dành cho nhóm Vietur?

Đáng chú ý, VCG, cổ phiếu tăng trần trong ngày hôm nay từ có “cú quay xe” vào phút chót khi chọn “đồng đội” tham gia cuộc đua tuyển chọn nhà thầu của siêu dự án Long Thành. Trong khi, Vinaconex là đơn vị có kinh nghiệm, năng lực xây dựng, xây lắp hơn cả. Mới nhất, VCG đã hoàn thành xong gói thầu nhà ga T2 sân bay Phú Bài - Huế (giá trị hơn 2.250 tỷ đồng). Xét ở vốn hóa hơn 9.000 tỷ đồng, VCG cũng là doanh nghiệp nội có vốn hóa lớn nhất tham gia đấu thầu gói thầu quan trọng 5.10.

Trước khi gia nhập liên danh Vietur, Vinaconex đã gắn bó với liên danh nội (Hoa Lư) tới sát ngày 12/6. Tuy nhiên, đến phút cuối, hồ sơ nhà thầu tham dự được ACV công bố lại cho thấy VCG là thành viên của Vietur.

Nguồn: VDSC

Về liên doanh Hoa Lư, nhóm này từng đem tới nhiều nghi vấn về năng lực tài chính khi một thành viên là Hoà Bình (HBC ) vừa trải qua cuộc nội chiến cùng với việc dòng tiền suy yếu. Quý 1 vừa qua, HBC là doanh nghiệp lỗ nặng nhất trên sàn chứng khoán, chính Chủ tịch Lê Viết Hải cũng phải thừa nhận tập đoàn đang ở giai đoạn khó khăn nhất 10 năm.

Về phần Vietur, IC ISTAS (thành viên của IC Holding Thổ Nhĩ Kỳ) là “người” dẫn đầu. Được biết, Tập đoàn IC Holding có trụ sở chính tại Thổ Nhĩ Kỳ. Hiện Tập đoàn IC hoạt động ở nhiều lĩnh vực: Xây dựng, Đầu tư hạ tầng, năng lượng, Du lịch, Công nghiệp với hơn 15.000 nhân viên trên toàn cầu và có tổng doanh thu hàng năm của lên tới 5 tỷ USD.

IC ISTAS là doanh nghiệp hàng đầu thế giới trong lĩnh vực xây dựng và được Tổ chức ENR (Engineering New-Record) đánh giá là một trong 250 Nhà thầu Quốc tế. Không chỉ tham gia các dự án lớn tại Thổ Nhĩ Kỳ mà IC ISTAS còn đảm nhiệm vị trí nhà thầu thi công cho rất nhiều công trình lớn tại Châu Âu, Châu Á, Châu Mỹ và Châu Phi. Đơn cử như thi công cây cầu Bosphorus số 3 nối giữa 2 châu lục Á – Âu; và nhiều dự án đường bộ cao tốc, đường sắt cao tốc quy mô lớn tại Nga và Thổ Nhĩ Kỳ; thị công xây dựng hạng mục Nhà ga Hành khách, sân đỗ máy bay, đường lăn và nhiều công trình phụ trợ nhà ga tại dự án sân bay quốc tế St. Petersburg Pulkovo với quy mô 20 triệu hành khách năm.

Ngoài đơn vị đứng đầu Liên danh đến từ Thổ Nhĩ Kỳ, Liên danh VIETUR còn có sự tham gia của một số nhà thầu trong nước. Nổi bật là các nhà thầu nằm trong hệ sinh thái do ông Nguyễn Bá Dương sáng lập: Ricons, Newtecons, SOL E&C. Trong đó, Newtecons và Ricons đã cán mốc doanh thu 10.000 tỷ đồng.

Miếng bánh đầu tư công “béo bở” và cú chạy đà của nhóm xây lắp

Trên thực tế, cổ phiếu ngành xây dựng thường có những nhịp biến động ngắn hạn với các thông tin cập nhật về việc trúng thầu hoặc tin tức về đẩy mạnh đầu tư công.

Minh chứng được thể hiện rất rõ qua ở đà chạy của nhóm xây lắp trong thời gian qua.

CNN tăng 72% chỉ trong hơn 1 tuần kể từ khi trúng thầu gói tư vấn 600 tỷ thuộc dự án sân bay Long Thành (5.12).

CTD gấp 2,26 lần thị giá so với thời điềm đầu năm khi liên tiếp trúng 12 gói thầu và kỳ vọng vào cơ hội của liên danh Hoa Lư. Tương tự CTD, HBC cũng từng có nhịp tăng mạnh 15% trong 3 phiên khi công bố tin tức về “cái bắt tay” với CTD và loạt ông lớn làng thầu thành lập liên danh tham gia cuộc đua tuyển chọn gói thầu 5.10.

Dự án sân bay Long Thành

HHV tăng hơn 68% giá trị trong nửa năm và đáng chú ý mỗi phiên có tin nhóm Đèo Cả trúng các gói thầu của dự án Cao tốc - Bắc Nam, HHV đều bật trần.

Còn về vấn đề về tăng trưởng lợi nhuận trong thời gian tới lại là một câu chuyện khác. Do đặc thù ngành xây dựng hạ tầng với biên mỏng và các khoản phải thu cao, đa số sử dụng đòn bẩy tài chính cao và chịu áp lực chi phí tài chính tăng trong môi trường lãi suất cao. Điều này dẫn đến mức độ tăng trưởng lợi nhuận theo doanh thu sẽ chưa thể hiện rõ trong ngắn hạn.

Theo Chứng khoán SSI, vì tăng trưởng lợi nhuận chưa thể hiện rõ trong ngắn hạn, ROE của các công ty xây dựng hạ tầng thường ở mức tương đối thấp trong khi mức định giá P/E và P/B của các cổ phiếu xây dựng đã vào vùng cao so với định giá trong quá khứ, phản ánh kỳ vọng về tăng trưởng lợi nhuận trong tương lai.

Vì vậy đà tăng của nhóm này có thể ít bị ảnh hưởng tiêu cực trong các mùa báo cáo tài chính. VCG, CTD,… vẫn tăng mạnh từ đầu năm dù lợi nhuận quý 1/2023 bốc hơi đến 25%, 98%.