Không phải ngẫu nhiên TCBS, VPBS và VPS chọn IPO lúc này

Làn sóng IPO: Bối cảnh thuận lợi nhờ loạt thay đổi về chính sách

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang bước vào giai đoạn sôi động nhất trong nhiều năm. Nhà đầu tư trong nước trở lại mạnh mẽ, nhiều doanh nghiệp tư nhân chuẩn bị chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO).

Năm 2025 được xem là thời điểm thuận lợi cho hoạt động huy động vốn khi thanh khoản lập kỷ lục, khung pháp lý được cải thiện và quy trình niêm yết được rút ngắn đáng kể.

Trong bối cảnh này, nhóm công ty chứng khoán nổi lên như động lực chính của làn sóng IPO mới, với hàng loạt kế hoạch tăng vốn và niêm yết quy mô hàng chục nghìn tỷ đồng.

Theo báo cáo của Mirae Asset, quyết định áp thuế đối ứng từ phía Hoa Kỳ hồi đầu tháng 4/2025 đã kích hoạt làn sóng giao dịch sôi động của nhà đầu tư trong nước. Chỉ số VN-Index ghi nhận nhiều phiên có giá trị khớp lệnh bình quân đạt 50-70 nghìn tỷ đồng, cao hơn nhiều so với mức 20-30 nghìn tỷ đồng khi lập đỉnh năm 2022.

Thanh khoản tháng 7 và tháng 8 lần lượt đạt 32,8 nghìn tỷ đồng và 46 nghìn tỷ đồng mỗi phiên, phản ánh dòng tiền dồi dào và tâm lý hưng phấn quay lại thị trường.

Mirae Asset cho rằng sự phục hồi này đã tạo nền tảng vững chắc cho các hoạt động huy động vốn, đặc biệt là những thương vụ IPO trong giai đoạn 2025-2027. Cùng lúc, cơ quan quản lý cũng điều chỉnh nhiều chính sách nhằm đơn giản hóa thủ tục và tăng tính hấp dẫn cho doanh nghiệp niêm yết.

Ngày 11/9/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 245/2025/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 155/2020/NĐ-CP. Điểm thay đổi đáng chú ý là thời gian đưa cổ phiếu lên sàn rút ngắn từ 90 ngày xuống còn 30 ngày. Hồ sơ chào bán và hồ sơ niêm yết được xem xét đồng thời, giúp giảm thời gian chờ và chi phí hành chính.

Ở lĩnh vực ngân hàng, Quyết định 2070/QĐ-TTg của Thủ tướng tiếp tục nới lỏng điều kiện niêm yết. Ngân hàng được phép niêm yết mà không bắt buộc có lãi trong hai năm liên tiếp, không cần duy trì tỷ lệ nợ xấu dưới 3% trong hai quý liền kề, và không phải đảm bảo đầy đủ cơ cấu hội đồng quản trị hoặc ban kiểm soát như trước.

Chính sách này mở đường cho các ngân hàng quy mô vừa và nhỏ như VBB, KLB, VAB, BVB và SGB có thể chuyển sàn hoặc niêm yết mới, góp phần tăng tính đa dạng và chiều sâu của thị trường vốn. Mirae Asset nhận định đây là cơ hội thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính, tiêu dùng và chứng khoán.

Nhiều tập đoàn lớn đã bắt đầu tham gia làn sóng này. Vinpearl được định giá khoảng 5 tỷ USD. Techcom Securities được định giá khoảng 4 tỷ USD. Cùng với đó là các doanh nghiệp hàng đầu trong ngành chứng khoán như VPBankS và VPS.

Theo SSI Research, hoạt động IPO và tăng vốn tiếp tục là động lực chính của ngành chứng khoán trong năm 2025. Các công ty đang mở rộng quy mô, tăng huy động vốn để nâng năng lực cho vay ký quỹ, đầu tư và tự doanh trong bối cảnh thị trường sôi động trở lại.

Thương vụ đáng chú ý nhất là IPO của Công ty Chứng khoán Kỹ Thương (Techcom Securities), đơn vị dẫn đầu mảng tư vấn và phân phối trái phiếu doanh nghiệp. Doanh nghiệp này dự kiến niêm yết vào ngày 6/10/2025, trở thành một trong những thương vụ lớn nhất của ngành tài chính năm nay.

Ngay sau đó, Công ty Chứng khoán VPBank được chấp thuận chào bán cổ phần lần đầu với tỷ lệ 25% vốn điều lệ, dự kiến thực hiện từ quý III/2025 đến quý II/2026. VPS, công ty dẫn đầu thị phần môi giới cổ phiếu, cũng công bố kế hoạch niêm yết trong khoảng thời gian từ quý IV/2025 đến quý I/2026, phát hành hơn 202 triệu cổ phiếu.

Bên cạnh ba thương vụ lớn, nhiều công ty chứng khoán khác như SSI, MBS, VND, VDS, DSE, ORS và KAFI cũng đang triển khai kế hoạch tăng vốn quy mô lớn nhằm củng cố năng lực tài chính và mở rộng hoạt động.

Dòng vốn ngoại nhập cuộc, tìm kiếm cơ hội mới

Làn sóng IPO của khối công ty chứng khoán thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài. Dragon Capital, một trong những quỹ đầu tư lớn nhất tại Việt Nam, vừa đăng ký mua 50 triệu USD cổ phần IPO của VPBankS, sau khi từng tham gia đợt IPO của TCBS.

Chủ tịch Dragon Capital cho biết, quỹ đầu tư vào TCBS vì đây là công ty trọng điểm trong hệ sinh thái của Techcombank, đồng thời sở hữu nền tảng tăng trưởng ấn tượng trong mười năm qua. Văn hóa doanh nghiệp theo định hướng WealthTech và đội ngũ nhân sự chuyên nghiệp là yếu tố giúp TCBS phát triển bền vững.

Ông Lê Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Dragon Capital, cho rằng làn sóng IPO hiện nay được thúc đẩy bởi hai nguyên nhân.

Thứ nhất, định giá ngành chứng khoán đang ở mức P/B khoảng 2,2 lần và ROE quanh 12-13%, không còn rẻ nhưng vẫn hấp dẫn so với khu vực.

Thứ hai, nhiều công ty cần huy động vốn để chuẩn bị cho những thay đổi lớn như rút ngắn thời gian thanh toán về T+1, phát triển sản phẩm mới và đón đầu cơ hội khi thị trường Việt Nam được nâng hạng.

Theo ông Tuấn, để cạnh tranh trong giai đoạn hậu nâng hạng, các công ty cần nguồn lực tài chính mạnh và hệ sinh thái dịch vụ toàn diện. IPO là công cụ giúp họ đạt được điều đó.

Trước lo ngại việc IPO có thể hút dòng tiền khỏi thị trường chung, lãnh đạo Dragon Capital cho rằng đây là tín hiệu tích cực. Ông dẫn ví dụ Vinamilk IPO giai đoạn 2004-2006 với định giá khoảng 100 triệu USD, nhưng sau gần 20 năm, giá trị vốn hóa tính cả cổ tức đã tăng gần 100 lần, dù kết quả kinh doanh gần đây đi ngang.

Giai đoạn 2015-2017, nhiều doanh nghiệp nhà nước như BSR và OIL tiến hành IPO. Làn sóng hiện nay do khu vực tư nhân dẫn dắt, cho thấy sự trưởng thành và chủ động hơn trong huy động vốn và quản trị.

Theo ông Tuấn, khi thị trường xuất hiện nhiều thương vụ IPO quy mô lớn, đó là dấu hiệu của một giai đoạn tăng trưởng tích cực. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn chưa bước vào chu kỳ IPO cao điểm. Các thương vụ như TCBS, VPBankS hay VPS mới là bước khởi đầu cho một chu kỳ phát triển dài hơn của thị trường vốn.

Bức tranh tăng vốn toàn ngành

Theo SSI Research, quy mô huy động sắp tới của khối công ty chứng khoán rất lớn. SSI dự kiến phát hành 415,6 triệu cổ phiếu theo hình thức quyền mua với giá 15.000 đồng mỗi cổ phiếu, tương đương giá trị vốn tăng thêm 6.234 tỷ đồng.

VPBS có quy mô lớn nhất, với kế hoạch chào bán 375 triệu cổ phiếu ở mức giá 33.900 đồng mỗi cổ phiếu, ước tính huy động 12.713 tỷ đồng. VPS dự kiến thu về ít nhất 2.023 tỷ đồng qua IPO. VND sẽ phát hành riêng lẻ hơn 106 triệu cổ phiếu, tương ứng khoảng 1.374 tỷ đồng. ORS, DSE và MBS cũng dự kiến phát hành thêm cổ phiếu với tổng giá trị từ vài chục đến vài trăm tỷ đồng.

Tổng giá trị vốn tăng thêm toàn ngành ước tính hơn 35.000 tỷ đồng, cho thấy sức nóng của chu kỳ huy động vốn mới. Ngoài các doanh nghiệp lớn, thị trường sắp đón thêm tân binh là Công ty Chứng khoán KAFI với kế hoạch IPO đang được chuẩn bị.

Mirae Asset đánh giá, việc nới lỏng điều kiện niêm yết trong bối cảnh thanh khoản dồi dào giúp đa dạng hóa nhóm ngành và tăng sự lựa chọn cho nhà đầu tư. Làn sóng IPO hiện không chỉ tập trung vào khối tài chính mà còn mở rộng sang các lĩnh vực tiêu dùng nhanh, nông nghiệp và bán lẻ.

Đối với ngành chứng khoán, chu kỳ IPO giai đoạn 2025-2026 không chỉ giúp mở rộng quy mô vốn mà còn nâng cao tính minh bạch, đáp ứng các tiêu chuẩn niêm yết quốc tế. Đây là bước chuẩn bị quan trọng cho mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam lên nhóm thị trường mới nổi trong những năm tới.

Mirae Asset nhận định, sự kết hợp giữa chính sách thuận lợi, thanh khoản dồi dào và niềm tin của nhà đầu tư sẽ tạo ra một chu kỳ IPO vàng trong giai đoạn 2025-2027. Trong đó, khối công ty chứng khoán với nhiều thương vụ quy mô hàng tỷ USD sẽ là tâm điểm, vừa tạo nguồn cung cổ phiếu chất lượng, vừa nâng vị thế của thị trường vốn Việt Nam trong khu vực.