Chưa đầy 2 ngày nữa đến 'giờ G': Chứng khoán Việt Nam nín thở chờ đón quyết định nâng hạng từ FTSE Russell

Rạng sáng ngày 8/10 (giờ Việt Nam), sau khi thị trường chứng khoán Mỹ đóng cửa, FTSE Russell sẽ công bố Báo cáo Phân loại Quốc gia Cổ phiếu FTSE tháng 9/2025, trong đó, Việt Nam là một trong những điểm nóng được giới đầu tư toàn cầu quan tâm nhất.

Theo kế hoạch, FTSE Russell sẽ thông báo kết quả đánh giá phân loại bán niên và khả năng tái phân loại Việt Nam từ “Thị trường cận biên” (Frontier Market) lên “Thị trường mới nổi thứ cấp” (Secondary Emerging Market).

Nếu chính thức được nâng hạng, chứng khoán Việt Nam có thể thu hút hàng tỷ USD vốn ngoại và hơn thế nữa là nâng tầm vị thế quốc gia trên trường quốc tế qua đó hướng tới những mục tiêu xa hơn như thị trường Mới nổi Nâng cao của FTSE và đáp ứng các tiêu chí của MSCI.

Trong một diễn biến liên quan, tại họp báo thường kỳ Quý III của Bộ Tài chính mới đây, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cũng đã chia sẻ về vấn đề nâng hạng thị trường chứng khoán. Theo ông, nhà điều hành đã triển khai tất cả các giải pháp để thị trường chứng khoán phát triển bền vững, đáp ứng yêu cầu theo chiến lược phát triển.

Trong suốt thời gian qua, cơ quan quản lý đã phối hợp chặt chẽ để đưa ra chính sách mới. Chính phủ ban hành Luật sửa đổi, bổ sung, đồng thời ban hành các Nghị định, Thông tư; Ngân hàng Nhà nước cũng phối hợp chặt chẽ. Bên cạnh đó, các cơ quan quản lý cũng phối hợp với tổ chức quốc tế về xếp hạng thị trường.

“

“Tôi đánh giá quá trình này đang được triển khai rất tốt và hiệu quả. Dù quyết định cuối cùng vẫn thuộc về các cơ quan có thẩm quyền, nhưng tôi khẳng định Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan và tổ chức quốc tế để đảm bảo thị trường chứng khoán Việt Nam được đánh giá một cách khách quan, công bằng và minh bạch”

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết.

Ông Nguyễn Đức Chi cũng cho biết, việc nâng hạng thị trường là bước khởi đầu, sau đó chúng ta còn phải duy trì vị thế và tiếp tục hướng đến những bước cao hơn trong tương lai. “Đây là dấu mốc quan trọng cho sự phát triển của thị trường chứng khoán sớm minh bạch hơn nữa để hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình huy động vốn và từ đó thúc đẩy thị trường vốn và nền kinh tế phát triển” , Thứ trưởng Bộ Tài chính nhận định.

Trong gần hai năm qua, Việt Nam đã nỗ lực triển khai nhiều cải cách đồng bộ nhằm đáp ứng 9 tiêu chí bắt buộc và 2 tiêu chí tham khảo của FTSE Russell. Trong đó có thể kể đến như:

- Về giao dịch và thanh toán: Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68/2024, loại bỏ yêu cầu ký quỹ trước giao dịch đối với nhà đầu tư nước ngoài, đồng thời giới thiệu quy trình giao dịch không yêu cầu ký quỹ trước (NPF) – một trong những tiêu chí quan trọng để được FTSE Russell chấp thuận.

- Về mở tài khoản đầu tư nước ngoài: Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư 25/2025, tạo thuận lợi trong việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán cho nhà đầu tư nước ngoài. Quy trình nay chỉ còn khoảng hai tuần tùy thuộc sự phối hợp giữa ngân hàng lưu ký và nhà đầu tư.

- Về tỷ lệ sở hữu nước ngoài: Nghị định 245/2025 đã chính thức bãi bỏ quy định cho phép đại hội đồng cổ đông giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài thấp hơn mức pháp luật cho phép, mở rộng cửa tiếp cận thị trường cho dòng vốn ngoại.

Những thay đổi này được đánh giá là mang tính quyết liệt, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc cải thiện hạ tầng và tăng tính hấp dẫn của thị trường chứng khoán.

Trong nhận định mới đây, Chứng khoán Vietcap bày tỏ tin tưởng, FTSE Russell sẽ công bố kết quả tích cực cho Việt Nam vào ngày 8/10. Nếu Việt Nam được nâng hạng, khoảng 30 cổ phiếu sẽ được bổ sung vào danh mục đầu tư của các quỹ chỉ số. Dòng vốn từ các quỹ thụ động có thể đạt ít nhất 1 tỷ USD trong quá trình thực hiện.

FTSE Russell sàng lọc các cổ phiếu đủ điều kiện dựa trên các tiêu chí khác nhau như yêu cầu về tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối thiểu, quy mô, thanh khoản và tỷ lệ chuyển nhượng tự do (được xem xét hàng quý; bất kỳ tiêu chí nào bị vi phạm có thể bị loại khỏi chỉ số).

Trong một động thái khác, giữa tháng 9 vừa qua, trong chuyến làm việc tại Anh, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cùng lãnh đạo Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX) đã ký Biên bản ghi nhớ (MOU) với FTSE Russell về hợp tác phát triển chỉ số và hạ tầng thị trường vốn. Theo CTCK BIDV (BSC), đây là bước đi cụ thể hóa quan trọng trước thời điểm FTSE công bố đánh giá. BSC cũng dự báo, nếu Việt Nam được nâng hạng trong tháng 10/2025, quá trình chuyển đổi sẽ kéo dài khoảng 6–12 tháng. Sau đó, Việt Nam có thể hướng đến việc lọt vào danh sách nâng hạng của MSCI vào giai đoạn 2026–2027.

Trước đó, tại Đại hội đồng cổ đông bất thường năm 2025, Chủ tịch SSI Nguyễn Duy Hưng cho biết thị trường có thể nhận kết quả nâng hạng vào đầu tháng 10, xác suất trên 90%. Tuy nhiên, ông Hưng cũng đánh giá nâng hạng không phải là phép màu, mà còn nhiều mục tiêu để phấn đấu, như đáp ứng tiêu chí của MSCI.