Cơ chế đặc thù đưa thành phố giàu thứ hai miền Bắc hướng tới trở thành trung tâm logistics quốc tế

Sáng ngày 13/6, tại phiên thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng, các đại biểu Quốc hội đều bày tỏ sự đồng tình và nhấn mạnh Hải Phòng hội tụ đủ điều kiện để vươn mình thành một trung tâm logistics quốc tế. Những chính sách vượt trội này được kỳ vọng sẽ tháo gỡ điểm nghẽn, phát huy tối đa tiềm năng, tạo dư địa và không gian phát triển mới cho thành phố.

Tự chủ đầu tư, rút ngắn thời gian triển khai dự án: Lợi thế cạnh tranh đột phá

Một trong những điểm nhấn quan trọng nhất trong dự thảo Nghị quyết là việc trao quyền cho UBND thành phố Hải Phòng tự quyết chấp thuận và điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án bến cảng, khu bến cảng với quy mô vốn từ 2.300 tỷ đồng trở lên. Đại biểu Sùng A Lềnh (đoàn Lào Cai) khẳng định, quy định này sẽ giúp rút ngắn đáng kể thời gian triển khai các dự án lớn, tăng tính tự chủ, và củng cố vững chắc vị thế của Hải Phòng như một trung tâm logistics khu vực.

Việc địa phương chủ động trong các quyết định đầu tư sẽ loại bỏ nhiều bước thủ tục rườm rà, giúp dòng vốn đầu tư chảy vào nhanh hơn, tạo động lực mạnh mẽ cho việc hình thành các dự án cảng biển, kho bãi, và hạ tầng logistics quy mô lớn. Đối với thị trường bất động sản, đây là tín hiệu cực kỳ tích cực. Các dự án bất động sản công nghiệp, kho bãi, logistics sẽ được triển khai nhanh chóng hơn, đáp ứng kịp thời nhu cầu ngày càng tăng của các nhà đầu tư. Bên cạnh đó, việc hình thành các trung tâm logistics hiện đại cũng sẽ kéo theo nhu cầu về nhà ở, dịch vụ thương mại, văn phòng, tạo nên sự phát triển đồng bộ cho thị trường.

Nguồn lực tài chính dồi dào và chính sách ưu đãi thuế hấp dẫn

Dự thảo Nghị quyết cũng mang đến nguồn lực tài chính dồi dào cho Hải Phòng thông qua việc cho phép thành phố hưởng 100% số thu tăng thêm từ các khoản thu điều chỉnh chính sách phí, lệ phí và bổ sung 70% số tăng thu ngân sách Trung ương từ hoạt động xuất nhập khẩu. Điều này tạo điều kiện để địa phương đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng khu kinh tế, khu công nghiệp và đặc biệt là đảo Bạch Long Vĩ.

Ngoài ra, các chính sách ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) và thu nhập cá nhân (TNCN) trong các lĩnh vực khởi nghiệp sáng tạo, vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) được kỳ vọng sẽ thu hút mạnh mẽ nhân tài và doanh nghiệp công nghệ đến Hải Phòng. Việc thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm và hỗ trợ thử nghiệm có kiểm soát các công nghệ mới sẽ tạo môi trường thuận lợi để thành phố trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu, thúc đẩy kinh tế số và kinh tế xanh.

Đối với bất động sản, nguồn lực tài chính dồi dào sẽ được “rót” vào phát triển hạ tầng giao thông kết nối, mở rộng các khu công nghiệp, khu kinh tế, từ đó gia tăng giá trị các quỹ đất lân cận. Các chính sách ưu đãi thuế, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao, sẽ thu hút một lượng lớn chuyên gia, kỹ sư, lao động chất lượng cao đến làm việc và sinh sống, kéo theo nhu cầu về bất động sản nhà ở cao cấp, căn hộ cho thuê và các tiện ích dịch vụ. Đây là cơ hội lớn cho các nhà đầu tư bất động sản nắm bắt xu hướng dịch chuyển dân cư và phát triển công nghiệp.

> > Muộn nhất 6 tháng nữa, siêu sân bay 16 tỷ USD lớn nhất Việt Nam buộc phải đạt dấu mốc quan trọng này

Gỡ vướng về đất đai: Nút thắt lớn được tháo gỡ

Một trong những điểm nghẽn lớn nhất cản trở sự phát triển của các địa phương lâu nay là vướng mắc trong cơ chế thu hồi đất, giải phóng mặt bằng. Đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) đã đề xuất cho phép Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng được quyết định thu hồi đất đối với toàn bộ dự án nằm trong danh mục do HĐND thành phố đã thông qua, không phân biệt chủ trương đầu tư, miễn là phù hợp với quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cũng khẳng định, việc thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù cho phép Hải Phòng được thu hồi đất thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, bao gồm cả trung tâm logistics và dịch vụ hậu cần, sẽ tạo điều kiện cho thành phố chủ động tận dụng nguồn lực đất đai, nâng cao sức cạnh tranh. Đặc biệt, việc thí điểm chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa hai vụ trở xuống bị bỏ hoang sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho Hải Phòng chủ động, linh hoạt trong việc rút ngắn thời gian thực hiện, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, thu hút đầu tư vào các dự án động lực.

Đây là một tin mừng cho các nhà phát triển dự án bất động sản. Việc rút ngắn thời gian chuẩn bị dự án từ 6-12 tháng nhờ cơ chế thu hồi đất linh hoạt sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, đẩy nhanh tiến độ triển khai, và sớm đưa sản phẩm ra thị trường. Đặc biệt, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa hoang hóa sẽ mở ra quỹ đất sạch lớn cho các dự án khu công nghiệp, khu đô thị mới, đáp ứng nhu cầu phát triển trong tương lai.

Phát triển khu thương mại tự do và thu hút nhân tài quốc tế

Một điểm mới quan trọng trong dự thảo Nghị quyết là việc phát triển khu thương mại tự do tại Hải Phòng, với các chính sách tiếp cận theo thông lệ quốc tế như áp dụng chế độ đầu tư đặc biệt với dự án ưu tiên, giao đất không qua đấu giá, cho phép sử dụng ngoại tệ, và thực hiện thủ tục hải quan theo mô hình “Một khai báo – Một kiểm tra – Một phê duyệt”. Mô hình này sẽ được thí điểm và kiểm tra chặt chẽ trước khi nhân rộng toàn quốc.

Đồng thời, chính sách miễn thị thực và cấp thẻ tạm trú 10 năm cho các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, lao động trình độ cao nước ngoài, và đề xuất miễn luôn thị thực cho người thân của họ, sẽ giúp Hải Phòng thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao từ khắp nơi trên thế giới.

Khu thương mại tự do sẽ là thỏi nam châm thu hút các doanh nghiệp đa quốc gia, các tập đoàn lớn đến đầu tư và đặt trụ sở tại Hải Phòng. Điều này sẽ tạo ra nhu cầu lớn về bất động sản văn phòng, các khu nhà ở chất lượng cao dành cho chuyên gia nước ngoài. Các dự án biệt thự, căn hộ dịch vụ, và khu đô thị tích hợp sẽ có tiềm năng phát triển mạnh mẽ. Việc đơn giản hóa thủ tục hành chính cho nhà đầu tư nước ngoài cũng sẽ góp phần làm tăng tính hấp dẫn của thị trường bất động sản Hải Phòng.

Hải Phòng – Cú hích trở thành trung tâm logistics quốc tế

Đại biểu Sùng A Lềnh nhấn mạnh, Hải Phòng có lợi thế chiến lược là trung tâm cảng biển quốc tế, đầu mối kết nối giao thông đa phương thức và là cửa ngõ xuất nhập khẩu trọng điểm phía Bắc. Đây là yếu tố then chốt để Hải Phòng trở thành đầu tàu kinh tế, trung tâm logistics và đổi mới sáng tạo của cả nước. Chi phí logistics hiện nay ở Việt Nam vẫn còn cao (khoảng 16,5% GDP), cho thấy tiềm năng lớn để phát triển lĩnh vực này. Việc xây dựng các trung tâm logistics hiện đại, có quy mô lớn và năng lực tích hợp cao là xu thế tất yếu.

Đặc biệt, việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh theo Nghị quyết 202/2025/QH15, với việc Hải Phòng và Hải Dương đã thống nhất các cơ chế, chính sách để áp dụng trên toàn địa bàn sau sáp nhập, sẽ tạo ra không gian phát triển mới cho mô hình đô thị liên tỉnh trong dài hạn. Đại biểu Lã Thanh Tân (đoàn TP Hải Phòng) cho rằng, các chính sách trong dự thảo đã được thiết kế linh hoạt, bảo đảm tính thích ứng với quy mô mới, mở ra không gian cho đô thị liên tỉnh trong dài hạn.

Sự phát triển của ngành logistics sẽ trực tiếp thúc đẩy sự tăng trưởng của bất động sản công nghiệp, kho bãi. Các dự án nằm dọc các tuyến giao thông huyết mạch, kết nối cảng biển, sân bay, và các khu công nghiệp sẽ có giá trị gia tăng vượt trội. Tầm nhìn đô thị liên tỉnh cũng mở rộng không gian phát triển cho các dự án đô thị vệ tinh, khu dân cư mới, và các khu vực dịch vụ - thương mại phục vụ nhu cầu của một đô thị lớn, năng động.

Đảm bảo tính thống nhất và đồng bộ giữa các địa phương

Trong quá trình thảo luận, một số đại biểu như Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) và Trần Chí Cường (Đà Nẵng) cũng đã đưa ra ý kiến về sự cần thiết phải đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ giữa các chính sách đặc thù cho Hải Phòng và các địa phương khác, đặc biệt là Đà Nẵng, để tránh tình trạng cạnh tranh không lành mạnh. Bộ Tài chính đã đề xuất Quốc hội lựa chọn phương án bổ sung chính sách tương tự cho Đà Nẵng ngay trong nghị quyết lần này, thay vì chờ trình nghị quyết mới trong kỳ họp sau. Điều này sẽ đảm bảo sự công bằng và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Việc Quốc hội đồng thuận cao với các cơ chế, chính sách đặc thù cho Hải Phòng là một cột mốc quan trọng, mở ra kỷ nguyên phát triển mới cho thành phố Cảng. Những chính sách này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi để Hải Phòng trở thành trung tâm logistics và đổi mới sáng tạo tầm cỡ quốc tế.

Từ việc tự chủ đầu tư cảng biển, gỡ vướng về đất đai, thu hút nguồn lực tài chính dồi dào, cho đến việc hình thành khu thương mại tự do và thu hút nhân tài quốc tế, tất cả đều là những yếu tố then chốt thúc đẩy sự tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường bất động sản Hải Phòng ở tất cả các phân khúc: bất động sản công nghiệp, kho bãi, nhà ở, thương mại, và văn phòng. Thành phố Cảng đang trên đà trở thành "miền đất hứa" mới, hứa hẹn mang lại lợi nhuận vượt trội và sự phát triển bền vững trong tương lai.