Nhìn lại một năm nỗ lực của các cơ quan quản lý nhằm nâng hạng TTCK Việt Nam

Theo tổng hợp từ BSC Research, từ thời điểm báo cáo đánh giá tháng 3/2023 có phần kém tích cực của FTSE Russell, cơ quan quản lý đặc biệt là Bộ Tài chính, UBCKNN và các thành viên thị trường đã có những hành động và giải pháp quyết liệt để tháo gỡ các nút thắt còn thiếu trong khuyến nghị của FTSE, kết quả trong 2 kỳ đánh giá gần nhất (tháng 9/2023 và tháng 3/2024) Việt Nam đã nhận được những đánh giá tích cực.

Đồng thời FTSE đã ghi nhận những nỗ lực của cơ quan quản lý - cụ thể là quyết tâm của người đứng đầu Chính phủ trong việc giải quyết các nút thắt còn vướng mắc. Tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ phát triển TTCK 2024, theo đó Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước phải có các biện pháp, hành động khẩn trương nhằm tháo gỡ các nút thắt để sớm nâng hạng thị trường.

Tháng 9/2024, kỳ đánh giá nâng hạng của FTSE sẽ diễn ra (Hình ảnh tại buổi làm việc giữa FTSE và UBCKNN ngày 12/4)

Sau đó, vào ngày 20/3/2024, UBCKNN đã lấy ý kiến các đơn vị, tổ chức, cá nhân trong việc sửa đổi một số các thông tư quan trọng bao gồm: Thông tư số 96/2020/TT-BTC, số 120/2020/TT-BTC, số 119/2020/TTBTC, số 121/2020/TT-BTC đều ban hành ngày 31/12/2020.

Đến ngày 26/4/2024, UBCKNN lấy ý kiến dự thảo sẽ triển khai báo cáo công bố thông tin một đầu mối đối với tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch trên HNX và HoSE.

Các dự thảo luật này nhằm tạo hành lang pháp lý tháo gỡ vẫn đến "pre-funding” cũng như công bố thông tin trên thị trường. Cụ thể:

Về "pre-funding” giúp gia tăng thẩm quyền, trách nhiệm cho các CTCK trong việc đưa ra quyết định giao dịch ký quỹ không đủ 100% của nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN). Trong ngắn hạn, nếu dự thảo này được thông qua và đi vào triển khai thí điểm nhận được phản hồi tốt từ các nhà đầu tư ngoại sẽ giúp Việt Nam ghi nhận được đánh giá tích cực từ FTSE, sớm nhất là trong kỳ đánh giá vào tháng 9/2024.

Về công bố thông tin, đảm bảo tính công bằng trong việc tiếp cận thông tin đối với NĐTNN. Theo lộ trình, đến năm 2028 các công ty đại chúng sẽ bắt buộc công bố thông tin (định kỳ và bất thường) bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh. Nếu triển khai thành công, Việt Nam nhiều khả năng sẽ cải thiện đáng kể trong các kỳ đánh giá định kỳ của FTSE cũng như MSCI khi nhà đầu tư ngoại cho phản hồi tích cực về nội dung này. Trong tương lai gần vào tháng 6/2025, TTCK Việt Nam có thể được MSCI xem xét đưa vào danh sách theo dõi được nâng hạng lên thị trường mới nổi.

Các động thái của cơ quan quản lý nhằm nâng hạng TTCK (BSC Research tổng hợp)

BSC Research đánh giá nỗ lực của cơ quan quản lý kể từ tháng 7/2023 đến nay là rất tích cực trong việc chủ động tìm kiếm các giải pháp nhằm tháo gỡ các nút thắt trong phạm vi thẩm quyền.

Tuy nhiên, để sớm hiện thực hóa mục tiêu nâng hạng vào năm 2025 theo xếp hạng của FTSE Russell cần sự chung tay và nỗ lực từ các thành viên thị trường đối với các vấn đề về: (1) tỷ lệ sở hữu nước ngoài, (2) vai trò của ngân hàng trong hệ thống thanh toán đối tác bù trừ trung tâm (CCP) theo đó xem xét cho phép ngân hàng lưu ký đồng thời trở thành thành viên bù trừ, (3) xây dựng cơ chế để xem xét áp dụng chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết phù hợp với Luật Doanh nghiệp để áp dụng đối với các ngành nghề hạn chế room ngoại nhưng vẫn đủ hấp dẫn đầu tư đối với NĐTNN.

Bên cạnh đó, quá trình triển khai, vận hành sớm hệ thống KRX cũng là một yếu tố cần hết sức quan trọng, khi mới đây nhất việc “go-live” dự kiến vào tháng 5/2024 đã chưa thể hiện thực hóa được như kế hoạch, đây là sẽ thách thức lớn cho việc kỳ vọng vào sự chấp thuận nâng hạng của FTSE Russell đối với TTCK Việt Nam trong kỳ đánh giá tháng 9/2024.

>> Thủ tướng: Khẩn trương hoàn thiện các giải pháp để nâng hạng TTCK trong năm 2024