TS. Bùi Sỹ Lợi: Nền kinh tế Việt Nam vừa chống chọi đại dịch vừa phát triển bền vững

Tại Tọa đàm “Đánh giá khả năng chống chịu của nền kinh tế Việt Nam giai đoạn 2021–2025”, TS. Bùi Sỹ Lợi, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội khẳng định rằng nhiệm kỳ 2021-2025 là một nhiệm kỳ hết sức đặc biệt. Và chúng ta đã đặt tên cho hội thảo hôm nay là "Chống chịu và Bứt phá".

“Theo quan điểm cá nhân, tôi cho rằng chúng ta vừa chống chọi với đại dịch, nhưng điều quan trọng là chúng ta vẫn phục hồi và phát triển nền kinh tế. Điểm ngoạn mục nhất, tôi khẳng định, chính là việc chúng ta đã vận dụng đúng quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước. Đó là phát triển kinh tế gắn liền với tiến bộ và công bằng xã hội. Đây là một trong hai yếu tố có tính chất thúc đẩy lẫn nhau để phát triển”, ông Lợi nói.

Tại Việt Nam, ông Lợi thấy rằng các chính sách xã hội đã đạt được những thành tựu hết sức nổi bật, cả về văn hóa, xã hội và đặc biệt là phúc lợi xã hội. Chính nhờ phúc lợi xã hội, chúng ta đã vượt qua thách thức COVID-19.

Đây là thành tựu mà ông Lợi đánh giá rất lớn bởi trong các chính sách xã hội của đất nước, đặc biệt là các chính sách an sinh xã hội và phúc lợi xã hội, chúng ta đã triển khai một cách đồng bộ và bao trùm.

Sự đồng bộ và bao trùm toàn dân thể hiện qua việc chúng ta đã bao quát cả vùng đồng bào dân tộc thiểu số gặp khó khăn và các đối tượng yếu thế. Chính sự đóng góp của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và người yếu thế đã giúp chúng ta xây dựng một nền an sinh xã hội tốt nhất.

“Tôi cho rằng vấn đề phát triển các lĩnh vực xã hội, an sinh xã hội là một điểm sáng của mô hình phát triển con người ở Việt Nam. Điều này là bởi Nghị quyết Trung ương 42 của Đảng ta đã khẳng định một ý nghĩa rất lớn, đó là chúng ta chuyển mạnh từ nhận thức Nhà nước phải chăm lo sang nhận thức toàn xã hội chung tay và hướng tới mục tiêu phát triển vì con người, lấy con người làm trung tâm. Tôi cho rằng đây là một ý nghĩa hết sức quan trọng của chính sách xã hội gắn với kinh tế”, ông Lợi thừa nhận.

Nêu ba chỉ tiêu nổi bật và năm điểm nhấn trong bài học về phát triển kinh tế xã hội gắn liền với tiến bộ xã hội của Đảng và Nhà nước ta để chứng minh, ông Lợi cho biết tỉ lệ hộ nghèo đã giảm từ 4,4% năm 2021 xuống 1,9% năm 2024 và dự kiến đạt gần 1% vào năm 2025.

"Tôi đánh giá đây là một chỉ tiêu mà Đảng và Nhà nước ta luôn đi trước. So với khu vực thế giới, Việt Nam là quốc gia đầu tiên thực hiện chính sách chuẩn nghèo đa chiều và là một trong những nước tiên phong tại châu Á", vị chuyên gia nhấn mạnh quan điểm.

Chỉ tiêu tiếp, theo ông Lợi là độ bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân đạt 95%. Tôi nhận thấy đây là một điểm rất sáng.

Chỉ tiêu thứ ba, theo ông Lợi đó là chỉ số Phát triển Con người (HDI). Trong nhiệm kỳ này, chỉ số HDI đã tăng 18 lần theo báo cáo của UNDP. Rõ ràng ba tiêu chí này khẳng định quyết tâm chính trị của Đảng và Nhà nước ta trong việc gắn phát triển kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội.

Ngoài ba chỉ tiêu trên, ông Lợi đã nêu năm điểm nhấn mà tôi cho rằng rất tiêu biểu, bởi lẽ chúng thể hiện tinh thần của Đảng và Nhà nước ta phát triển kinh tế phải gắn liền với tiến bộ và công bằng xã hội.

Điểm nhấn tiêu biểu thứ nhất, theo ông Lợi là an sinh xã hội, giảm nghèo bao trùm bền vững, củng cố niềm tin và là động lực cho sự phát triển. Nếu kinh tế xã hội không chăm lo cho người dân thì niềm tin sẽ không được củng cố. Tuy nhiên, rõ ràng niềm tin của người dân đã được củng cố vững chắc đối với Đảng và Nhà nước, dù đã trải qua một nhiệm kỳ cực kỳ khó khăn.

Điểm nhấn tiêu biểu thứ hai, ông Lợi khẳng định là y tế và giáo dục được liên kết chặt chẽ, thể hiện tư duy phát triển con người một cách toàn diện. Gần đây, nhiều chính sách lớn đã được ban hành. Dù không có thời gian trình bày chi tiết ở đây, tôi cho rằng đây là một hướng đi rất đúng đắn.

Điểm nhấn tiêu biểu thứ ba là giáo dục và đào tạo đã nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, qua đó thu hẹp dần khoảng cách giữa các vùng miền. Đây là một điểm rất rõ ràng, bởi nguồn nhân lực là một trong những nhân tố hết sức quyết định.

Thứ tư là văn hóa xã hội. Chúng ta đã phát huy được bản sắc dân tộc, kết nối văn hóa để phát triển kinh tế và xã hội. Tôi cũng xem đây là một vấn đề văn hóa.

Cuối cùng, ông Lợi cho rằng kinh tế gắn với công bằng xã hội. Ở điểm này, chúng ta phải khẳng định rằng việc đảm bảo lợi ích cho mọi người dân chính là đảm bảo cho toàn dân sự công bằng và bình đẳng. Điều mà tôi cảm thấy rất xúc động là việc bảo vệ được nhóm yếu thế.

“Có thể khẳng định rằng, trong nhiệm kỳ 2021-2025, Chính phủ đã chỉ đạo rất quyết liệt và hiệu quả việc nâng cao phúc lợi xã hội cho toàn dân, đảm bảo mọi người dân đều được tiếp cận và thụ hưởng các dịch vụ xã hội cơ bản có chất lượng. Cụ thể là y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch và vệ sinh môi trường.

Điều này chính là sự vận dụng đúng tinh thần Nghị quyết 42 của Trung ương Đảng và Nhà nước ta. Khi tổng kết Nghị quyết 12 về chính sách xã hội và tiếp tục ban hành Nghị quyết 42 về chính sách xã hội, Đảng và Nhà nước ta đã đặt ra vấn đề phải chuyển từ các dịch vụ xã hội cơ bản tối thiểu sang các dịch vụ xã hội cơ bản tối thiểu nhưng có chất lượng ngày càng cao.

Đây là một sự chuyển biến về mặt chất lượng. Có thể nói, việc vận dụng quan điểm phát triển kinh tế gắn liền với tiến bộ xã hội của Đảng và Nhà nước ta đã được thể hiện rất rõ nét và nổi bật trong nhiệm kỳ 2021-2025”, ông Lợi khẳng định.