Tích vàng hay tích dầu trong "cơn đau đầu" Fed và suy thoái kinh tế?

Tỷ lệ giá vàng trên thị trường so với giá dầu thô (tức giá giao ngay của vàng thỏi chia cho hợp đồng tương lai dầu WTI) có thể sử dụng như một chỉ báo để đánh giá tình hình kinh tế toàn cầu. Chỉ số cao hơn thường cho thấy các nhà đầu tư đang chuẩn bị cho một cuộc suy thoái sắp xảy ra.

Hiện nay, tỷ lệ này đã tăng lên kể từ giữa năm 2022 và đạt đỉnh vào cuối tháng 3/2023 khi cuộc khủng hoảng ngân hàng làm tăng sức hấp dẫn của vàng như một tài sản an toàn. Lần gần nhất tỷ lệ này có sự thay đổi đáng kể là vào năm 2020, khi đại dịch Covid-19 ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế toàn cầu, đẩy giá vàng lên và khiến giá dầu mỏ giảm đi khá nhiều.

Tỷ lệ dầu-vàng

Dầu đang gặp khó

Khi Fed quyết định dừng việc tăng lãi suất, điều này sẽ gây tác động lớn đến hai loại tài sản quan trọng: dầu mỏ và vàng.

Chiến lược gia Paul Wong của công ty Sportt Assett Management nhận định “Nếu thị trường tăng kỳ vọng vào việc Fed sớm cắt giảm lãi suất, nhu cầu vàng sẽ tăng rất mạnh”. Khi các dữ liệu kinh tế của Mỹ yếu đi, giá dầu mỏ vốn là một loại tài sản rủi ro thường tăng lên, trong khi giá vàng - một loại tài sản an toàn lại giảm xuống.

Người đứng đầu bộ phận chiến lược hàng hóa của ING Groep NV, Warren Patterson cho biết: “Các tài sản có tính rủi ro trên thị trường nhìn chung đã tăng giá bởi các dữ liệu vĩ mô tiêu cực, điều này có thể là dấu hiệu cho thấy Fed sắp kết thúc đợt tăng lãi suất.”

OPEC+ đã có động thái can thiệp vào thị trường để hỗ trợ giá dầu. Tuy nhiên, việc can thiệp này còn là một trong những ẩn số lớn đối với các nhà đầu tư dầu, vì thông báo cắt giảm sản lượng bất ngờ của OPEC+ vào đầu tháng 4 vừa qua đã làm giảm tỷ lệ giá dầu.

Thống kê giá dầu thô của OPEC từ 1960-2023

Bên cạnh đó, sự hồi phục kinh tế của Trung Quốc là một biến số rất quan trọng. Mặc dù sự phục hồi sau đại dịch của Trung Quốc chưa đạt được những kỳ vọng, tuy nhiên hầu hết các nhà phân tích dự báo rằng nhu cầu nhập khẩu dầu từ quốc gia này sẽ tăng cao hơn trong tương lai. Tuy nhiên, tín hiệu tích cực gần đây từ Bắc Kinh đã cho thấy hi vọng, đặc biệt là trong ngành du lịch và hàng không, được biểu hiện qua việc tổ chức Tuần lễ Vàng vào đầu tháng 5. Tất cả những yếu tố này có tác động rất lớn đến thị trường dầu và kinh tế toàn cầu, và là các ẩn số cần được theo dõi cẩn thận trong tương lai.

Một số chuyên gia dự báo rằng giá dầu có thể tiếp tục tăng trở lại nhờ việc Trung Quốc gia tăng mua dầu sẽ giúp cải thiện tình hình kinh tế đang xấu đi của Mỹ. Tuy nhiên, sự lạc quan này đã không được duy trì trong những tuần gần đây.

Goldman Sachs dự báo giá dầu sẽ tăng lên 95 USD/thùng vào tháng 12, tăng từ mức 81 USD/thùng ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, Citigroup cho rằng giá dầu sẽ giảm xuống dưới 80 USD/thùng vào cuối năm. Sự khác biệt về dự báo giá dầu này là một ẩn số lớn và các nhà đầu tư nên xem xét cẩn thận trước khi đưa ra quyết định đầu tư.

Vàng hưởng lợi

Tin xấu đối với thị trường dầu thường là tin tốt đối với thị trường vàng. Điều này đã được phản ánh thông qua dòng tiền đổ vào quỹ đầu tư vàng lớn nhất đến từ SPDR Gold Shares ETF, từ giữa tháng 3. Đồng nghĩa với việc các nhà đầu tư đang chuyển hướng đầu tư vào vàng - một tài sản an toàn, khi giá dầu không ổn định, làm tăng giá trị của vàng và đẩy dòng tiền đến các quỹ đầu tư vàng.

Bằng chứng là vàng giao ngay đã tăng từ khoảng 1.630 USD/ounce vào đầu tháng 11 lên khoảng 2.000 USD khi các nhà đầu tư kỳ vọng rằng Fed đang tiến gần hơn đến việc kết thúc chu kỳ tăng lãi suất.

Sự phục hồi kinh tế của Trung Quốc hiện đang không theo kỳ vọng, đồng thời triển vọng về cuộc chiến trần nợ ở Mỹ cũng làm gia tăng sự bất ổn trên thị trường. Điều này đang đóng vai trò là bàn đạp cho giá vàng. Kim loại quý như vàng thường được coi là tài sản an toàn trong những thời điểm khó khăn, khi các nhà đầu tư cần tìm kiếm các tài sản ổn định và tránh rủi ro. Do đó, giá kim loại quý, đặc biệt là vàng, có thể tăng cao hơn trong tương lai gần nếu sự bất ổn trên thị trường tiếp diễn.

Bên cạnh đó, cổ phiếu First Republic giảm thêm 30% trong phiên ngày 26/4, sau khi giảm gần 50% trong phiên trước đó. Giới đầu tư lo ngại ngân hàng khu vực này sẽ không tránh được kết cục đổ vỡ như hai nhà băng “sập tiệm” trong tháng 3 là Silicon Valley Bank (SVB) và Signature Bank. Mối lo về sự bùng phát trở lại của khủng hoảng ngân hàng đang thúc đẩy nhu cầu nắm giữ vàng để phòng ngừa rủi ro, trung tuần tháng 4 này, giá vàng đạt đỉnh 1 năm ở mức gần 2.050 USD/oz.

Theo Citigroup, với tình trạng hỗn loạn ngân hàng kể trên ở Mỹ cùng với việc các ngân hàng trung ương tại các thị trường mới nổi ở Trung Quốc và các quốc gia khác đã và đang tăng cường mua vàng thỏi, dự báo giá vàng sẽ đạt 2.300 USD/ounce trong 6 đến 12 tháng tới.

Kelvin Wong, một nhà phân tích thị trường cấp cao tại Oanda Asia Pacific Pte Ltd. cho rằng, sự gia tăng rủi ro địa chính trị, đặc biệt là mối quan hệ căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc, cùng với tình trạng lạm phát cao liên tục đang làm tăng giá trị của vàng. Ông nói thêm: “Với tình hình kinh tế hiện nay, vàng được dự đoán sẽ hoạt động tốt trong một môi trường có lạm phát đình trệ. Tuy nhiên, hiện tại, chúng ta đang đối mặt với các thông tin vĩ mô và dữ liệu phát hành trái ngược nhau.” Điều này có thể gây ra sự bất ổn và không chắc chắn trên thị trường vàng, và làm tăng rủi ro đối với các nhà đầu tư.