Luật Đất đai 2024 và Luật Nhà ở 2023 có nhiều quy định mới dành cho đối tượng là người Việt Nam ở nước ngoài và người gốc Việt không còn giữ quốc tịch Việt Nam.
Trường hợp người Việt Nam ở nước ngoài được sở hữu nhà đất tại Việt Nam đã được quy định rõ trong Luật Nhà ở 2023 và Luật Đất đai 2024.
Theo đó, tại điểm b khoản 1 Điều 161 Luật Nhà ở 2023 quy định điều kiện để tham gia giao dịch về nhà ở đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài là phải thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở tại Việt Nam và không bắt buộc phải có đăng ký cư trú tại nơi có nhà ở được giao dịch.
Cũng tại Điều 8 Luật Nhà ở 2023 quy định người Việt Nam định cư ở nước ngoài sẽ theo quy định của pháp luật về quốc tịch. Và điều kiện được sở hữu nhà ở tại Việt Nam là phải được phép nhập cảnh Việt Nam.
Về hình thức, Luật Nhà ở 2023 không quy định cụ thể cách thức để người Việt Nam định cư ở nước ngoài có nhà ở tại Việt Nam như Luật Nhà ở 2014 mà quy định theo hướng dẫn chiếu đến pháp luật đất đai. Cụ thể, người Việt Nam định cư ở nước ngoài được phép nhập cảnh Việt Nam được sở hữu nhà ở gắn với quyền sử dụng đất ở theo quy định của pháp luật về đất đai.
Với trường hợp người Việt Nam ở nước ngoài hiện vẫn giữ quốc tịch Việt Nam vẫn sẽ có đầy đủ quyền sử dụng đất, quyền tiếp cận đất đai như cá nhân trong nước. Quy định này cũng đã được nêu rõ trong khoản 3 Điều 4 Luật Đất đai 2024.
Cụ thể, cá nhân (bao gồm người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam) được nhận quyền sử dụng đất thông qua nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho, nhận thừa kế quyền sử dụng đất (Điều 28 Luật Đất đai 2024). Đây là quy định mới của Luật Đất đai 2024 so với Luật Đất đai 2013.
Với trường hợp người gốc Việt ở nước ngoài và không còn quốc tịch Việt Nam, Luật Đất đai 2024 hầu như vẫn giữ chính sách phân biệt như pháp luật hiện hành đối với người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài.
Cụ thể, theo điểm h khoản 1 Điều 28 Luật Đất đai 2024, người gốc Việt Nam được quyền có nhà ở thông qua những hình thức như: mua, thuê mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở, nhận quyền sử dụng đất ở trong dự án phát triển nhà ở, nhận thừa kế quyền sử dụng đất ở và các loại đất khác trong cùng thửa đất có nhà ở theo quy định của pháp luật về dân sự và nhận tặng cho nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở từ những người thuộc hàng thừa kế theo quy định của pháp luật về dân sự.
Tuy nhiên, đối với nhận tặng cho nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở từ những người thuộc hàng thừa kế, Luật Đất đai 2024 đã giới hạn về chủ thể tặng cho quyền sử dụng đất cho người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài phải là "những người thuộc hàng thừa kế". Quy định này có phần hạn chế hơn so với quy định hiện hành. Bởi theo điểm d, khoản 1 Điều 169 Luật Đất đai 2013 chỉ quy định "nhận thừa kế, nhận tặng cho nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở, mà không hạn chế chủ thể tặng cho.
>> Sân bay Nha Trang lộ dấu hiệu sai phạm, Bộ Quốc phòng 'mạnh tay' làm rõ
Theo Luật Đất đai 2024, chuyển nhượng đất chỉ có giấy chứng thực có được công nhận?
Luật Đất đai 2024 áp dụng, hộ gia đình nhiều thế hệ bị thu hồi đất hưởng quyền lợi lớn